Gascon pirenenc : Diferéncia entre lei versions

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Contengut suprimit Contengut apondut
Cap resum de modificació
Cap resum de modificació
Linha 10 : Linha 10 :


== Lexic ==
== Lexic ==
D'un punt de vista lexicau, eth gascon pirenenc que presentar per endret especificitats ispanicas com per exemple l'emplec d'eth infinitiu ''ir'' enlòc d'''anar'' en Bearn o eth emplec d'ua important lexic (mei qie mei dens l'administracion) influenciat peth [[catalan]] e peth [[castelhan]] en aranés.
D'un punt de vista lexicau, eth gascon pirenenc que presentar per endret especificitats ispanicas com per exemple l'emplec d'eth infinitiu ''ir'' enlòc d'''anar'' en Bearn o eth emplec d'ua important lexic (mei que mei en'administracion) influenciat peth [[catalan]] e peth [[castelhan]] en aranés.




Linha 38 : Linha 38 :
| dera (der'/dera ''davant vocau'')
| dera (der'/dera ''davant vocau'')
| deras
| deras
|-----
|-{{linha grisa}}
| '''per''' +
| '''per''' +
| peth (per/peth ''davant vocau'')
| peth (per/peth ''davant vocau'')
Linha 57 : Linha 57 :
| entaras
| entaras
|-----
|-----
| '''(d)entiò''' (forma localizada, non generau)
| '''dinc'a''' (forma Biarnesa, nòrd-Bigordana, nòrd-Comengesa e Manhoaquèsa)
| dinc'ath
| dinc'aths
| dinc'ara
| dinc'aras
|-----
| '''(d)entiò''' (forma sud-Bigordana)
| (d)entiòth
| (d)entiòth
| (d)entiòths
| (d)entiòths
| (d)entiara
| (d)entiara
| (d)entiaras
| (d)entiaras
|-----
| '''enquià''' (forma sud-Comengesa e Aranesa)
| enquiath
| enquiaths
| enquiara
| enquiaras
|}
|}



Version del 12 març de 2009 a 18.26

Eth gascon pirenenc qu'ei ua forma de gascon que presenta quauques particularitats qui permeten d'eth distinguir deths autes parlars gascons dera plana shens estar vertaderament un sosdialècte. Er aranés, eths bearnés deras vaths d'Aussau, d'Aspa e de Varetons, eth gascon de Bigòrra que son varietats locaus deth gascon pirenenc.

Er article pirenenc

Òm pòt arreconéisher eth gascon pirenenc abans tot per eth emplec d'un article especiau aperat "article pirenenc", utilizat en totas eras vaths deths Pirenèus gascons (sonque ena Vath d'Aussau), de Coseran dinc ara Vath de Varetons en Biarn, com ena màger partida deths costalats de Manhoac e de Comenge:

Eth ath lòc de lo / Era ath lòc de la

Aqueste article, ath quau cau botar un "-s" ath plurau ath feminin ed ath masculin (eths / eras) com entar article classic, que coïncideish dab eths pronoms personaus ara tresau persona. Mès ath contrari deth der article classic, aqueste no's contracta pas sonque ath masculin mès tanben ath femenin.

Lexic

D'un punt de vista lexicau, eth gascon pirenenc que presentar per endret especificitats ispanicas com per exemple l'emplec d'eth infinitiu ir enlòc d'anar en Bearn o eth emplec d'ua important lexic (mei que mei en'administracion) influenciat peth catalan e peth castelhan en aranés.


Contraccion der article pirenenc
eth (er/eth davant vocau) eths era (er'/era davant vocau) eras
a + ath (ar/ath davant vocau) aths ara (ar'/ara davant vocau) aras
en + en (ener/en davant vocau) ens ena (ener'/ena davant vocau) enas
de + deth (der/deth davant vocau) deths dera (der'/dera davant vocau) deras
per + peth (per/peth davant vocau) peths pera (per'/pera davant vocau) peras
+ tath (tar/tath davant vocau) taths tara (tar'/tara davant vocau) taras
entà + entath (entar/entath davant vocau) entaths entara (entar'/entara davant vocau) entaras
dinc'a (forma Biarnesa, nòrd-Bigordana, nòrd-Comengesa e Manhoaquèsa) dinc'ath dinc'aths dinc'ara dinc'aras
(d)entiò (forma sud-Bigordana) (d)entiòth (d)entiòths (d)entiara (d)entiaras
enquià (forma sud-Comengesa e Aranesa) enquiath enquiaths enquiara enquiaras

Vejatz tanben