Periòde de rotacion : Diferéncia entre lei versions
Cap resum de modificació |
m robot Ajoute: simple:Rotation period |
||
| Linha 63 : | Linha 63 : | ||
[[nn:Rotasjonsperiode]] |
[[nn:Rotasjonsperiode]] |
||
[[pl:Okres obrotu]] |
[[pl:Okres obrotu]] |
||
[[simple:Rotation period]] |
|||
[[sk:Rotačná perióda]] |
[[sk:Rotačná perióda]] |
||
[[sl:Vrtilna doba]] |
[[sl:Vrtilna doba]] |
||
Version del 6 novembre de 2007 a 20.46
En astronomia, lo periòde de rotacion es lo temps que tarda un còs celest en completar una revolucion *sur *soi-même [fr] (al torn de son pròpri ais). Per objèctes solids, coma los planetas rocoses e asteroides, lo periòde de rotacion es una valor unica. Mas per còsses gasoses o fluids coma estelas e planetas gigantes gasoses lo periòde de rotacion vària entre l'equador e los pòls. Aqueste fenomèn s'apela « rotacion diferenciala ». Tipicament, lo periòde de rotacion per un gigant gasós (per exemple, Jupitèr) es lo periòde de rotacion intèrne, determinat per la rotacion de son camp magnetic. Ça que la, la primièra referéncia presa per l'òme foguèt lo Solelh, que son movement aparent, originat dins la rotacion de la Tèrra, determina lo jorn e la nuèch, en donant l'impression que lo cèl rota al torn de la planeta. Colloquialament, s'utiliza lo mot jorn per tal de designar aqueste fenomèn, qu'en Astronomia s'apela jorn solar e correspond al temps solar. Concrètament l'ais terrèstre forma un cuic de 23,5 grads amb la normal de l'ecliptica, fenomèn apelat obliqüitat de l'ecliptica. Aquesta inclinacion produsís los meses longs de lutz e escuresa (escurament) dins los pòls geografics, al delà d'èsser la causa de las estacions de l'an degut al cambiament del cuic de la radiacion solara.
Periòdes de rotacion del Solelh e de las planetas del Sistèma Solar
la taula seguenta mòstra lo temps que tardan lo Solei e cadun de las planetas del sistèma solar en completar un *tour [fr] al torn de lors aises de rotacion. Pel cas de las planetas, lo temps ven en relacion amb las estelas fixas (e non pas en relacion amb lo Solelh). Per aquò se nomena periòde sideral de rotacion o jorn sideral, qu'es un pauc pus cort que lo jorn solar. Per exemple, pel cas de la Tèrra se dona un temps de 23 oras 56 minutes 4 segonds (non pas 24 ores 0 minutes 0 segonds).
| Solei | 24,66 d (equador) |
| Mercuri | 8,6462 d 58 d 15,5088 h) |
| Vènus | −243,0185 d |
| Tèrra | 0,997 268 d (23,9344 h) (86.164 s) |
| Lua | 27,321 661 d (rotacion sincrona) |
| Mart | 1,025 957 d (24,622 962 h) |
| Jupitèr | 0,413 538 021 d (9 h 55 min 29,685 s) |
| Saturne (planeta) | 0,444 009 2592 d (10 h 39 min 22,4 s) |
| Uranus | −0,718 333 333 d (17 h 14 min 24 s) |
| Neptun (planeta) | 0,671 250 00 d (16 h 6 min 36 s) |
| Pluton | −6,387 d (6 d 9 h 17,6 min) |
Nòta: los periòdes negatius indican de sentut de rotacion opausat al de la Tèrra.