Sègle I abC : Diferéncia entre lei versions

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Contengut suprimit Contengut apondut
Cap resum de modificació
Linha 22 : Linha 22 :
<br/>
<br/>
{{veire|Empèri Roman}}
{{veire|Empèri Roman}}
'''27''' : vòte dau [[Senat (Roma Antica)|Senat]] Roman assegurant a [[August|Octavius]] lo mantenement de sei poders extraordinaris. Metèt tanben en plaça una reforma administrativa importanta amb la creacion de províncias imperialas dirigidas per [[August|Octavius]] eu meteis. Se leis institucions republicanas èran oficialament mantengudas, aquò permetèt au venceire de la guèrra civila de contraròtlar la màger part de l'armada car lei territòris imperiaus èran situats a proximitat dei [[frontiera]]s. [[August|Octavius]] venguèt ansin definitivament lo cap suprèm dau territòri roman e l'eveniment es considerat coma la data de fondacion de l'[[Empèri Roman]].
'''27''' : vòte dau [[Senat (Roma Antica)|Senat]] Roman assegurant a [[August|Octavius]] lo mantenement de sei poders extraordinaris. Metèt tanben en plaça una reforma administrativa importanta amb la creacion de províncias imperialas dirigidas per [[August|Octavius]] eu meteis. Se leis institucions republicanas èran oficialament mantengudas, aquò permetèt au venceire de la guèrra civila de contraròtlar la màger part de l'armada car lei territòris imperiaus èran situats a proximitat dei [[frontiera]]s. [[August|Octavius]] – desenant dich [[August]] – venguèt ansin definitivament lo cap suprèm dau territòri roman e l'eveniment es considerat coma la data de fondacion de l'[[Empèri Roman]] (→ [[-23|23 avC]]).
<br/>
'''23''' : modificacion dei poders d'[[August]]. Abandonèt lo consolat mai recebèt la poissança tribuniciana e venguèt lo cap de l'administracion provinciau. Aquò li donèt un poder sensa limit dins l'[[Empèri Roman|Empèri]].
<br/>


== Sciéncias e tecnicas ==
== Sciéncias e tecnicas ==

Version del 18 abril de 2020 a 09.45

../.. | sègle III abC | sègle II abC | sègle I abC | sègle I apC | sègle II apC | ../..

Istòria

Sègle I : en Mesoamerica, destruccion de la vila de Cuicuilco per una erupcion dau volcan Xitle. Aquò entraïnèt de migracions importantas dins la region e veguèt Teotihuacan venir la ciutat pus importanta de la region dau lac Texcoco[1].
44 : assassinat de Juli Cesar.
37 : amb l'ajuda dei fòrças romanas de Marc Antòni, leis Egipcians capitèron d'organizar una tiera d'atacas victoriosas còntra lei Parts en Orient Mejan. I creèron un ensemble d'estats vassaus protegits per Roma e destinats a empedir un retorn part dins la region. Dins aquò, de combats indecís i opausèron encara Parts e Romans en 36-35 avC.
35 : novèla degradacion dei relacions entre Octavius e Marc Antòni. Aprofichant l'ajuda dau segond a Cleopatra VII, lo premier organizèt una violenta campanha de propaganda còntra son rivau accusat d'èsser « emmascat » per la rèina d'Egipte ò d'utilizar de mejans militars romans au profiech unic deis Egipcians (→ 32 avC).
32-30 : darriera guèrra civila de la Republica Romana entre Octavius e Marc Antòni (aliat amb Egipte). En 31 avC, la flòta d'Octavius destruguèt aquela de son rivau a la batalha d'Actium entraïnant l'afondrament de son armada. Après lo suicidi de Marc Antòni e de Cleopatra, Octavius annexèt Egipte e demorèt l'unic mèstre dau mond roman (→ 27 avC).

Article detalhat: Empèri Roman.

27 : vòte dau Senat Roman assegurant a Octavius lo mantenement de sei poders extraordinaris. Metèt tanben en plaça una reforma administrativa importanta amb la creacion de províncias imperialas dirigidas per Octavius eu meteis. Se leis institucions republicanas èran oficialament mantengudas, aquò permetèt au venceire de la guèrra civila de contraròtlar la màger part de l'armada car lei territòris imperiaus èran situats a proximitat dei frontieras. Octavius – desenant dich August – venguèt ansin definitivament lo cap suprèm dau territòri roman e l'eveniment es considerat coma la data de fondacion de l'Empèri Roman (→ 23 avC).
23 : modificacion dei poders d'August. Abandonèt lo consolat mai recebèt la poissança tribuniciana e venguèt lo cap de l'administracion provinciau. Aquò li donèt un poder sensa limit dins l'Empèri.

Sciéncias e tecnicas

Fotografia de l'engranatge principau de la maquina d'Anticitera.

v. 87 : naufragi d'un naviri portant la maquina d'Anticitera qu'èra probablament un otís de calcul astronomic. Lei vestigis d'aquela maquina mostran l'existéncia e l'utilizacion d'engranatges dins lo mond mediterranèu.

Decès

Liames intèrnes

Bibliografia

Nòtas e referéncias

  1. (en) Susan Toby Evans, David L. Webster, Archaeology of Ancient Mexico and Central America: An Encyclopedia, Routledge, 2013, p. 76.