Literatura quíchoa : Diferéncia entre lei versions
Linha 4 : | Linha 4 : | ||
[[File:Felipe Guamán Poma de Ayala.jpg|thumb|Poma de Ayala, autopertrèit marcan sei cronicas ausidas de votz andinas]] |
[[File:Felipe Guamán Poma de Ayala.jpg|thumb|Poma de Ayala, autopertrèit marcan sei cronicas ausidas de votz andinas]] |
||
A l'origina lo corpus literari es de segur composat de tradicon orau. La sola forma d'escritura coneguda dens lo monde quecha qu'èra lo [[quipu]] qui, au mejan de corda e de nods qu'establivan denombraments. |
A l'origina lo corpus literari es de segur composat de tradicon orau. La sola forma d'escritura coneguda dens lo monde quecha qu'èra lo [[quipu]] qui, au mejan de corda e de nods qu'establivan denombraments. |
||
⚫ | Lo manuscrit fondator de l'arquiu quichua conegut qu'ei lo ''[[Manuscrit de Huarochiri]]'', d'un autor ameridian e quíchoa anonime ; qu'amassè ua partida de la literatura d'aquesta lenga entà la preservar hèita de mites e legendas de la Region de Warochiri.<ref>[http://bdh.bne.es/bnesearch/detalle/bdh0000087346]</ref> |
||
== Las tempsada coloniau == |
== Las tempsada coloniau == |
||
A partir de la conquèsta espanhòu ua partida petita de la lenga, de la cultura e deu relats quichua que hon marcats en castelhan generaument per autors d'originas andinas com [[Felipe Guamán Poma de Ayala]] ([[1534]] - [[1615]]) e l'[[Inca Garcilaso de la Vega]] ([[1539]] - [[1616]]). |
A partir de la conquèsta espanhòu ua partida petita de la lenga, de la cultura e deu relats quichua que hon marcats en castelhan generaument per autors d'originas andinas com [[Felipe Guamán Poma de Ayala]] ([[1534]] - [[1615]]) e l'[[Inca Garcilaso de la Vega]] ([[1539]] - [[1616]]). |
||
⚫ | |||
Los sègle XVII e XVIII que balhan obras dramaticas e religiosas. |
Los sègle XVII e XVIII que balhan obras dramaticas e religiosas. |
Version del 4 junh de 2019 a 21.07
La literatura quíchoa qu'amassa l'ensemble deus escrits e tanben de la tradicion orau produsits dens aquesta lenga. Que precedeish de mantuns sègles l'establiment deu Tawantinsuyu, tan vau díser l'estat politic deus Incas deu Cuzco e, après la conquista e la colonozacion castelhanas, que's mantienè dinc a uei lo día e au delà de las termièras l'expancion màger de la dominacion Inca.
Las honts mei ancianas e lo manuscrit de Huarochiri
A l'origina lo corpus literari es de segur composat de tradicon orau. La sola forma d'escritura coneguda dens lo monde quecha qu'èra lo quipu qui, au mejan de corda e de nods qu'establivan denombraments.
Lo manuscrit fondator de l'arquiu quichua conegut qu'ei lo Manuscrit de Huarochiri, d'un autor ameridian e quíchoa anonime ; qu'amassè ua partida de la literatura d'aquesta lenga entà la preservar hèita de mites e legendas de la Region de Warochiri.[1]
Las tempsada coloniau
A partir de la conquèsta espanhòu ua partida petita de la lenga, de la cultura e deu relats quichua que hon marcats en castelhan generaument per autors d'originas andinas com Felipe Guamán Poma de Ayala (1534 - 1615) e l'Inca Garcilaso de la Vega (1539 - 1616).
Los sègle XVII e XVIII que balhan obras dramaticas e religiosas.
Juan Wallparrimachi, escriva d'origina judiva e amerindiana de l'actuau Bolívia e mort en combat au servici de la guerra d'independéncia, que que horneish la soa poesia quíchoa.