Arma quimica : Diferéncia entre lei versions

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Contengut suprimit Contengut apondut
YiFeiBot (discussion | contribucions)
m Retrait de 1 lien(s) interlangue(s), désormais fourni(s) par Wikidata à la page d:q3639228
Jiròni (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Linha 18 : Linha 18 :
== Nòtas e referéncias ==
== Nòtas e referéncias ==
<references/>
<references/>
[[Categoria:Arma]]

Version del 8 abril de 2018 a 10.27

Largatge de gas toxics a partir d'avions durant la Guèrra de Vietnam.

Una arma quimica es una arma utilizant de produchs quimics toxics per lei èssers umans. Pòu èstre letala ò solament neutralizanta e pòu èstre toxica per la fauna e la flòra.

Inspirat per leis armas bacteriologicas, son usatge modèrne foguèt imaginat dins lo corrent dau sègle XIX e enebit en 1899. Pasmens, foguèron largament desvolopadas e utilizadas durant la Premiera Guèrra Mondiala que veguèt l'invencion d'obús cargats d'iperita ò de fosgèn. Durant l'entre doas guèrras, d'armas quimicas foguèron utilizadas durant de conflictes coloniaus (Guèrra dau Rif, Segonda Guèrra d'Etiopia) e de susbtàncias novèlas foguèron descubèrtas. En particular, a la fin deis ans 1930, foguèron desvolopats de gas neurotoxics (tabun, soman, sarin...) capables de passar a travèrs la pèu.

En despiech de resèrvas importantas, leis armas quimicas foguèron pauc utilizadas sus lo prat batalhier durant la Segonda Guèrra Mondiala[1]. Pasmens, durant la Guèrra Freja, contunièron d'interessar mai d'un país. En particular, leis Estats Units e l'Union Sovietica formèron d'arsenaus quimics fòrça importants dins lo cas d'un conflicte generau. D'autrei país desvolopèron tanben lei sieunas armas quimicas, generalament inspiradas deis armas utilizadas durant la Premiera Guèrra Mondiala. Militarament, leis Estatsunidencs utilizèron de gas per destrurre la jungla vietnamiana durant leis ans 1960-1970 e leis Iraquians utilizèron d'obús d'iperita còntra Iran e Curdistan en 1986-1988.

Dempuei la segonda mitat de la Guèrra Freja, de negociacions internacionalas an començat per assaiar d'obtenir un desarmament generau. En 1989 e en 1993, doas conferéncias organizadas a París permetèron la signatura d'un acòrd d'enebiment de l'utilizacion, de la produccion e de l'estocatge deis armas quimicas. Pasmens, foguèt solament ratificat per 130 país e plusors estats gardan encara de quantitats importantas de produchs quimics militars.

Liames intèrnes

Bibliografia

Nòtas e referéncias

  1. En revènge, leis Alemands utilizèron de gas dins sei camps d'exterminacion e lei Japonés utilizèron d'armas quimicas per sometre de populacions indigènas jutjadas « inferioras » (principalament en China).