Jacques Cartier : Diferéncia entre lei versions
Cap resum de modificació |
Cap resum de modificació |
||
Linha 43 : | Linha 43 : | ||
Lo 12 de junh, durant la reconaissença de luòcs novèls e la denominacion de rius novèls, Jacques Cartier e sos marins apercebèron, un pauc à l'escart de la ribièra que venián de nomenar ''Saint-Jacques'', un grand naviri originari de [[La Rochelle]], que l'équipatge, après una longa campanha de pesca a la [[merluça]], aviá perdut son camin al mitan de las illas nombrosas del [[golf del Sant Laurenç]]. Anèron a bòrd d'aquela nau per la menar cap a un luòc de bon s'orientar, que diguèron ''Havre Jacques-Cartier''<ref>Jacques Cartier, Voyages au Canada, pages 121 et 122, Éditions La Découverte, Paris : 1984.</ref>. |
Lo 12 de junh, durant la reconaissença de luòcs novèls e la denominacion de rius novèls, Jacques Cartier e sos marins apercebèron, un pauc à l'escart de la ribièra que venián de nomenar ''Saint-Jacques'', un grand naviri originari de [[La Rochelle]], que l'équipatge, après una longa campanha de pesca a la [[merluça]], aviá perdut son camin al mitan de las illas nombrosas del [[golf del Sant Laurenç]]. Anèron a bòrd d'aquela nau per la menar cap a un luòc de bon s'orientar, que diguèron ''Havre Jacques-Cartier''<ref>Jacques Cartier, Voyages au Canada, pages 121 et 122, Éditions La Découverte, Paris : 1984.</ref>. |
||
Lo diluns 6 de julhet, Jacques Cartier e son equipatge encontèron los primièrs americans nadius de la Nacion [[Micmac]], al larg de la [[Baie des Chaleurs]]. Los jorns seguents, marins e autoctòns, escambièron d'objèctes contra |
Lo diluns 6 de julhet, Jacques Cartier e son equipatge encontèron los primièrs americans nadius de la Nacion [[Micmac]], al larg de la [[Baie des Chaleurs]]. Los jorns seguents, marins e autoctòns, escambièron d'objèctes divèrs contra de pelissas<ref>Jacques Cartier, Voyages au Canada, pages 139 et 140, Éditions La Découverte, Paris : 1984.</ref>. |
||
Lo [[divendres]] [[24 de julhet]], desbarquèron a [[Gaspé (vila)|Gaspé]], ont plantèron una [[Crotz de Gaspé|crotz]] de trente [[pè (unitat)|pès]], per revendicar la region per lo rei de [[França]]. La tropa dels franceses i encontran d'[[Iroquoians del Sant Laurenç]], venguts per la pesca, que los aculhiguèron sens grand plaser. Lo cap indian, [[Donnacona (cap indian)|Donnacona]], après protestacions, acceptèt que Cartier mena dos de sos filhs en França. L'arrivada a Saint-Malo se faguèt lo 5 de setembre après una autra corta traversada de 21 jorns<ref name=tcetrudel>[http://www.thecanadianencyclopedia.com/index.cfm?PgNm=TCE&Params=f1ARTf0001439 Marcel Trudel, ''Jacques Cartier''], dans l'[[Encyclopédie canadienne]] ([http://www.encyclopediecanadienne.ca/ EC]).</ref>. |
Lo [[divendres]] [[24 de julhet]], desbarquèron a [[Gaspé (vila)|Gaspé]], ont plantèron una [[Crotz de Gaspé|crotz]] de trente [[pè (unitat)|pès]], per revendicar la region per lo rei de [[França]]. La tropa dels franceses i encontran d'[[Iroquoians del Sant Laurenç]], venguts per la pesca, que los aculhiguèron sens grand plaser. Lo cap indian, [[Donnacona (cap indian)|Donnacona]], après protestacions, acceptèt que Cartier mena dos de sos filhs en França. L'arrivada a Saint-Malo se faguèt lo 5 de setembre après una autra corta traversada de 21 jorns<ref name=tcetrudel>[http://www.thecanadianencyclopedia.com/index.cfm?PgNm=TCE&Params=f1ARTf0001439 Marcel Trudel, ''Jacques Cartier''], dans l'[[Encyclopédie canadienne]] ([http://www.encyclopediecanadienne.ca/ EC]).</ref>. |
Version del 26 setembre de 2017 a 15.29
Jacques Cartier
| |
---|---|
Retrach de Jacques Cartier per Théophile Hamel | |
Naissença | 1491 Saint-Malo, reiaume de França, Bretanha |
Decès | 1èr de setembre de 1557 Saint-Malo |
País d'origina | |
Nacionalitat | |
Profession | navigador, explorator |
Ocupacion | |
Luòc de trabalh | |
Distincions |
Jacques Cartier (31 de decembre de 1491 - 1èr de setembre de 1557) foguèt un explorator francés, que reclamèt per França çò qu'es ara Canadà. Foguèt lo primièr de descriure e cartografiar[1] lo golf del Sant Laurenç e las ribas del riu de Sant Laurenç, que nomenèt "Lo país de Canadà", mot iroqués que significa 'vilatge' e que Cartièr utilizèt per nomenar los pòblaments iroqueses que vegèt a Stadacona puèi a Hochelaga.
Biografia
Jacques Cartier nasquèt en 1491[2] a Saint-Malo, lo pòrt situat a l'extrème nòrd-èst de las còstas del ducat de Bretanha (ducat que serà incorporat a França en 1532). Cartier, qu'èra un respectable marin, melhorèt son estatut social en 1520 en maridar Mary Catherine des Granches, sòcia d'una importanta familha. Lo seu nom es conegut a Saint-Malo per sas frequentas aparicions pels registres batismals coma grandpaire o testimòni.[3]
En 1532, mentre qu'una guèrra esclata entre la corona de Portugal e los armators normands al larg de Brasil, Cartier es presentat al rei de França Francés Ièr per Jean Le Veneur, avesque de Saint-Malo e abat del Mont Saint-Michel. Aqueste evoca los viatges que Cartier auriá ja faits « en Brasil e en Tèrra Nòva », per afirmar qu'èra capable « de menar de naus a la descobèrta de tèrras nòvas dins lo monde nòu »[4]. Recevent una commission del rei de França, e venent aital lo successor de Giovanni da Verrazzano, Cartier dirigiguèt, als fraisses del rei, tres viatges cap a l'America del Nòrd entre 1534 e 1542, esperant i trapar un passatge cap a Asia, sinon de riquessas.
Lo primièr viatge (1534)
Après solament vint jorns de traversada (del 20 d'abril al 10 de mai), Cartier atenh Tèrra Nòva, amb sos dos naviris e un equipatge de 61 òomes. Explorèt menimosament lo golf del Sant Laurenç a partir del 10 de junh[5]. Lo 12 de junh, durant la reconaissença de luòcs novèls e la denominacion de rius novèls, Jacques Cartier e sos marins apercebèron, un pauc à l'escart de la ribièra que venián de nomenar Saint-Jacques, un grand naviri originari de La Rochelle, que l'équipatge, après una longa campanha de pesca a la merluça, aviá perdut son camin al mitan de las illas nombrosas del golf del Sant Laurenç. Anèron a bòrd d'aquela nau per la menar cap a un luòc de bon s'orientar, que diguèron Havre Jacques-Cartier[6].
Lo diluns 6 de julhet, Jacques Cartier e son equipatge encontèron los primièrs americans nadius de la Nacion Micmac, al larg de la Baie des Chaleurs. Los jorns seguents, marins e autoctòns, escambièron d'objèctes divèrs contra de pelissas[7].
Lo divendres 24 de julhet, desbarquèron a Gaspé, ont plantèron una crotz de trente pès, per revendicar la region per lo rei de França. La tropa dels franceses i encontran d'Iroquoians del Sant Laurenç, venguts per la pesca, que los aculhiguèron sens grand plaser. Lo cap indian, Donnacona, après protestacions, acceptèt que Cartier mena dos de sos filhs en França. L'arrivada a Saint-Malo se faguèt lo 5 de setembre après una autra corta traversada de 21 jorns[8].
Referéncias
- ↑ Sas mapas se son perdudas, mas i es fach referéncia dins una letra per son nebot Jacques Noël, datada de 1587 e estampada per Richard Hakluyt amb lo relat del tresen viatge de Cartier, dins The Principall Navigations [...], London, G. Bishop, 1600.
- ↑ Cap certificat batismal foguèt pas trapat, mas Cartier faguèt estat del seu atge dins tres letras. Vejatz Marcel Trudel, Histoire de la Nouvelle-France, vol. 1, p. 68.
- ↑ Biggar, H.P. A Collection of Documents relating to Jacques Cartier and the Sieur de Roberval, Ottawa, Public Archives of Canada, 1930. Over 20 baptisms h;September
- ↑ Baron de La Chapelle, « Jean Le Veneur et le Canada », Nova Francia, vol. 6, 1931, p. 341-343, d'après un tèxte genealogic de 1723.
- ↑ Quelques événements du 10 juin
- ↑ Jacques Cartier, Voyages au Canada, pages 121 et 122, Éditions La Découverte, Paris : 1984.
- ↑ Jacques Cartier, Voyages au Canada, pages 139 et 140, Éditions La Découverte, Paris : 1984.
- ↑ Marcel Trudel, Jacques Cartier, dans l'Encyclopédie canadienne (EC).