Republica d'Irlanda : Diferéncia entre lei versions
| Linha 116 : | Linha 116 : | ||
A partir de [[-700|700 av. JC]], de populacions [[cèltas]] vengudas de [[Granda Bretanha]] s'installèron dins l'[[illa]]. Introguèron l'utilizacion dau [[fèrre]]. Fondèron una societat basada sus de clans que fusionèron pauc a pauc per formar quatre reiaumes ([[Ulster]], [[Leinster]], [[Munster]] e [[Connacht]]). Au començament dau sègle V, un rèi suprèm (''Ard ri Érenn''), installat a [[Tara]] capitala dau reiaume de [[Meath]], estendiguèt son autoritat sus l'[[illa]]. L'[[Empèri Roman]] ocupèt pas l'illa, dicha Hibernia en [[latin]], en causa de son alunchament e de sa manca d'interès economic. |
A partir de [[-700|700 av. JC]], de populacions [[cèltas]] vengudas de [[Granda Bretanha]] s'installèron dins l'[[illa]]. Introguèron l'utilizacion dau [[fèrre]]. Fondèron una societat basada sus de clans que fusionèron pauc a pauc per formar quatre reiaumes ([[Ulster]], [[Leinster]], [[Munster]] e [[Connacht]]). Au començament dau sègle V, un rèi suprèm (''Ard ri Érenn''), installat a [[Tara]] capitala dau reiaume de [[Meath]], estendiguèt son autoritat sus l'[[illa]]. L'[[Empèri Roman]] ocupèt pas l'illa, dicha Hibernia en [[latin]], en causa de son alunchament e de sa manca d'interès economic. |
||
=== La cristianizacion de l'illa === |
|||
La [[cristianisme|cristianizacion]] d'Irlanda acomencèt dins lo corrent dau sègle V. La conversion foguèt pacifica mai son debanament precís es mau conegut. Segon la [[legenda]], la [[religion]] foguèt introducha per un presonier britoroman, lo futur [[Sant Patric]], capturat coma [[esclavatge|esclau]] en [[405]]. Capitèt de s'escapar en [[411]] e anèt en [[Gàllia]] menar d'estudis [[teologia|teologics]]. A una data desconeguda (entre [[432]] e [[490]] segon lei versions), s'entornèt dins l'illa per l'evangelizar. Dins lei fachs, una [[glèisa]] foguèt bastida a [[Armaght]] vèrs [[445]] e un [[monastèri]] en [[558]] a [[Abadiá de Bangor|Bangor]]. Lo [[monaquisme]] conoguèt un desvolopament important dins l'[[illa]]. Inicialament d'origina [[Empèri Roman|romana]], lo rite prenguèt una forma [[Cèltas|cèlta]] que demorèt en vigor fins a la restauracion de la [[liturgia]] romana en [[664]]. |
|||
== Politica == |
== Politica == |
||
Version del 13 agost de 2015 a 14.13
| Republica d'Irlanda | |
| Éire Ireland | |
 Bandièra d'Irlanda  Escut d'Irlanda | |
| Imne: Amhrán na bhFiann | |
 | |
| Administracion | |
|---|---|
| Capitala | Dublin 53° 20′ N, 6° 16′ O |
| Forma de l'Estat | Republica parlamentària |
| President taoiseach | Michael D. Higgins Enda Kenny |
| Geografia | |
| Vila principala | Dublin |
| Superfícia | Classat 117en |
| • Totala | 70 273 km² |
| • Aiga (%) | 2 % % |
| Punt culminant | Carrantuohill (ca)   |
| Demografia | |
| Populacion | Classat 120en |
| • Totala | 4 722 028[1] ab. (2012) |
| • Densitat | 67.2 ab./km² |
| Istòria | |
| Independéncia | Del Reialme Unit |
| 24 d'abril de 1916 | |
| Economia | |
| Moneda | Èuro EUR |
| Autras informacions | |
| Indicatiu telefonic | 353 |
| ISO 3166 | IE |
| Fus orari | +0 (OE:+1) |
| Domeni internet | .IE |
Irlanda (en gaelic d'Irlanda Éire, en anglés Ireland) o oficialament la Republica d'Irlanda es un Estat d'Euròpa Occidentala que correspond a l'essencial del territòri de l'illa d'Irlanda.
Sa capitala es Dublin.
Lo gentilici es irlandés -esa.
Istòria
Preïstòria
Cubèrta de glaç durant lei periòdes glaciaris, l'illa foguèt pas poblada avans 8 000 av. JC. L'agricultura se generalizèt quatre millenaris pus tard e favorizèt l'emergéncia d'una cultura megalitica que mestrejava l'agricultura, lo norrigatge e la produccion de terralha e semblava tenben s'interessar a l'astronomia. La sedentaritat se generalizèt a partir de 4 000 av. JC. Vèrs lo millenari XXI av. JC, de populacions indoeuropèas arribèron dins l'illa e i introguèron sa ierarquia sociala, sa religion e la metallurgia de l'aur, dau coire e dau bronze.
Antiquitat
A partir de 700 av. JC, de populacions cèltas vengudas de Granda Bretanha s'installèron dins l'illa. Introguèron l'utilizacion dau fèrre. Fondèron una societat basada sus de clans que fusionèron pauc a pauc per formar quatre reiaumes (Ulster, Leinster, Munster e Connacht). Au començament dau sègle V, un rèi suprèm (Ard ri Érenn), installat a Tara capitala dau reiaume de Meath, estendiguèt son autoritat sus l'illa. L'Empèri Roman ocupèt pas l'illa, dicha Hibernia en latin, en causa de son alunchament e de sa manca d'interès economic.
La cristianizacion de l'illa
La cristianizacion d'Irlanda acomencèt dins lo corrent dau sègle V. La conversion foguèt pacifica mai son debanament precís es mau conegut. Segon la legenda, la religion foguèt introducha per un presonier britoroman, lo futur Sant Patric, capturat coma esclau en 405. Capitèt de s'escapar en 411 e anèt en Gàllia menar d'estudis teologics. A una data desconeguda (entre 432 e 490 segon lei versions), s'entornèt dins l'illa per l'evangelizar. Dins lei fachs, una glèisa foguèt bastida a Armaght vèrs 445 e un monastèri en 558 a Bangor. Lo monaquisme conoguèt un desvolopament important dins l'illa. Inicialament d'origina romana, lo rite prenguèt una forma cèlta que demorèt en vigor fins a la restauracion de la liturgia romana en 664.
Politica
Irlanda es una republica parlamentària. Lo Parlament irlandés que se ditz Oireachtas sèi dins lo palais de Leinster House a Dublin. Lo cap d'Estat es lo president, elegit per un mandat de sèt ans. Lo taoiseach (primièr ministre) es nomenat pel Parlament e designat pel president. Lo taoiseach es lo cap del partit politic o coalicion qu'a obtengut la majoritat dels sètis a las eleccions nacionalas.
Geografia
Economia
De veire: Economia d'Irlanda.
Cultura
Bibliografia
Vejatz tanben
Ligams extèrnes
- Pagina oficiala d'Irlanda en anglés
- Taoiseach, títol del primièr ministre d'Irlanda (pagina del primièr ministre)
Nòtas & referéncias
<references>
- ↑ Central Intelligence Agency, The World Factbook, 2012