1942

1942
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Ans : 1939 1940 1941  1942  1943 1944 1945 Decennis : 1910 1920 1930  1940  1950 1960 1970 Sègles : Sègle XIX  Sègle XX  Sègle XXI Millennis : Millenni I  Millenni II  Millenni III Cronologia mesadièra : Gen - Feb - Mar - Abr - Mai - Junh Julh - Ago - Set - Oct - Nov - Dec Cronologias tematicas : Aeronautica • Arquitectura • Automobila • Benda dessenhada • Camins de fèrre • Cinèma • Drech • Economia • Fotbòl • Literatura • Musica • Santat e medecina • Sciéncia • Sociologia • Espòrt • Teatre • TV Autres calendièrs : Roman • Chinés • Gregorian • Ebrieu • Indó • Musulman • Persan • Republican

Aquesta pagina concernís l'an 1942 del calendièr gregorian.

Eveniments

França

• 10 de novembre - Invasion de la França de Vichèi per de tropas alemandas.

Euròpa

• 7 de genièr - Fin de la Batalha de Moscòu, amb victòria sovietica estrategica.
• 18 de julhet - Primièr tèst de l'avion alemand Messerschmitt Me-262.
• 30 d'agost - Annexion de Luxemborg al Reich alemand.
• 25 d'octobre - Deportacion dels presonièrs josieus de Norvègia a Auschwitz.
• 19 de novembre - Batalha de Stalingrad: contra-atac de las tropas sovieticas.

Alemanha

Grops d'enfants polonés desportats vèrs un camp alemand.

Desportacion dei josieus de Varsòvia vèrs lo camp d'exterminacion de Treblinka en 1942 (entre 700 000 e 1 000 000 josieus i foguèron tuats entre 1941 e 1945).

Fotografia de presoniers sovietics dins lo camp de Mauthausen.

Regardant la politica racista e antisemita dau regime nazi, la conferéncia de Wannsee (20 de genier) organizèt la generalizacion de l'exterminacion sistematica dei pòbles « inferiors » (Eslaus, presoniers sovietics, josieus, Gitans...). En particular, dins lo corrent de l'annada, lei presoniers de guèrra sovietics conoguèron de condicions de detencion fòrça duras e aperaquí 2,8 milions de presoniers de l'Armada Roja moriguèron entre 1941 e 1942.. De mai, d'arrestacions, de desportacions e d'execucions massivas se debanèron en Euròpa de l'Èst. Lei desportacions èran dirigidas vèrs lo sistèma de camps de concentracion e d'exterminacion alemand e leis execucions èran dirèctament organizadas per lei grops d'execucion de l'armada alemanda (Einsatzgruppen) que foncionavan dempuei 1939. D'autrei metòdes mens eficaças foguèron tanben assaiats. Pasmens, lo metòde dei camps, que permetiá d'exterminar rapidament de milièrs de personas (famina, trabalh fòrçat, chambras de gas), s'impausèt rapidament e foguèt generalizat en 1943-1944.

Union Sovietica

Combats dins una usina de Stalingrad.

Soudats sovietics durant l'ofensiva de novembre a l'entorn de Stalingrad.

Au començament de l'annada, l'armada sovietica menèt divèrsei còntra-ofensivas còntra lei fòrças alemandas que se retiravan de la region de Moscòu. Aquò causèt de pèrdas importantas dins lei rengs enemics mai l'armada alemanda s'afondrèt e aprofichèt la demenicion dei resèrvas sovieticas e lo desgèu per estabilizar lo front. En revènge, lo sètge de Leningrad poguèt pas èsser romput e de milièrs d'abitants moriguèron en causa de la manca de viures. Après aquelei combats, la guèrra conoguèt una pausa relativa fins ai mes d'abriu-mai.

En abriu, la Wehrmacht acomencèt la preparacion d'una gròssa ofensiva còntra la mitat sud dei linhas sovieticas. L'objectiu èra de conquistar la region de Vòlga e lei jaciments de petròli de Caucàs. Pasmens, leis Alemands deguèron premier arrestar una ofensiva sovietica dins la region de Karkòv. Capitèron tanben de redurre la resisténcia de Sebastopòl que capitulèt lo 4 de julhet après 250 jorns de sètge. Puei, lo 28 de junh, rompèron lo front dins la region de Voronej e 500 km de front sovietic s'afondrèron. Rostov foguèt perduda lo 23 de julhet e lo 21 d'aost, un grop d'alpinistas alemands agantèt la cima dau mont Elbroz.

En parallèl de l'avançada vèrs Caucàs, una armada alemanda se dirigiguèt vèrs Vòlga que foguèt agantada lo 20 d'aost. Puei, entre lo 1^èr e lo 15 de setembre, ataquèt e conquistèt una partida de la vila de Stalingrad. Pasmens, l'ofensiva alemanda èra estada devesida entre dos axes isolats e lei Sovietics opausèron una resisténcia acarnada dins Stalingrad qu'empachèt leis Alemands d'ocupar la totalitat de la ciutat. Au contrari, aquò permetèt a Gueorgui Júkov d'organizar una còntra-ofensiva generala que s'acabèt per l'enceuclament de la VI^a armada alemanda dins Stalingrad (19-23 de novembre). Acomencèt alora lo sètge deis Alemands blocats dins la mitat occidentala de la vila que bastiguèron de linhas poderosas per s'aparar còntra una ataca dirècta. Lei soudats de l'Armada Roja deguèron pereu se protegir còntra lei temptativas alemandas de rompre l'enceuclament. La pus importanta se debanèt entre lo 12 e lo 25 de decembre mai s'acabèt per una revirada.

Mond

• 2 de genièr - Tropas japonesas ocupan Manila.
• 11 de genièr - Japoneses ocupan Kuala Lumpur.
• 7 de genièr - Ruptura de las relacions diplomaticas entre Brasil e los païses de l'Ais.
• 15 de genièr - Rendicion de Singapor als japoneses.
• 19 de genièr - Tropas japonesas envasisson Birmania.
• 23 de genièr - Començament de la Batalha de Rabaul.
• 25 de genièr - Tailàndia declara la guèrra al Reialme Unit e als Estats Units.
• 19 de febrièr - Avions japoneses atacan la vila de Darwin.
• 18 d'abril - Bombardament de Tòquio per d'avions B-25 Mitchell americans, comandats per James Doolittle.
• 1 de junh - Mexic declara la guèrra a Japon, Alemanha e Itàlia.
• 4-7 de junh - Batalha de Midway.
• 1-27 de julhet - Primièra Batalha de El Alamein, entre tropas britanicas, sud-africanas, australianas, indianas e nouzelandesas contra los alemands e italians.
• 3 d'agost - Tropas de Japon ocupan Guadalcanal.
• 22 d'agost - Brasil declara la guèrra a Alemanha e Itàlia.
• 27 d'octobre-5 de novembre - Segonda Batalha de El-Alamein, amb derrota dels alemands e italians.

Sciéncias e tecnicas

Energia

Fotografia de la premiera pila atomica.

Construccion de la premiera pila atomica a l'iniciativa dau fisician Enrico Fermi (1901-1954). Èra compausat de 50 000 bricas de grafit (siá 400 tonas de carbòni), 6 tonas d'urani e de 36 tonas d'oxid d'urani. Venguèt critica lo 2 de decembre.

Naissenças

• 1 de genièr - Alassane Ouattara, politician ivorian
• 3 de genièr - László Sólyom, president d'Ongria
• 8 de genièr - Stephen Hawking, fisician britanic
• 8 de genièr - Junichiro Koizumi, primièr ministre de Japon
• 8 de genièr - Yvette Mimieux, actritz americana
• 17 de genièr - Muhammad Ali, boxeador american
• 19 de genièr - Paul-Eerik Rummo, escrivan e politician estonian
• 25 de genièr - Eusébio, fotbolaire portugués (m. 2014)
• 1 de febrièr - Terry Jones, actor britanic
• 9 de febrièr - Carole King, cantaira e compositora americana
• 12 de febrièr - Ehud Barak, primièr ministre d'Israèl
• 16 de febrièr - Kim Jong-il, cap d'Estat de la Corèa del Nòrd (m. 2011)
• 27 de febrièr - Robert H. Grubbs, quimista american, Prèmi Nobel
• 28 de febrièr - Brian Jones, musician anglés (The Rolling Stones) (m. 1969)
• 2 de març - Lou Reed, musician, compositor e cantaire american (The Velvet Underground) (m. 2013)
• 5 de març - Felipe González, primièr ministre d'Espanha
• 9 de març - John Cale, musician e compositor galés (Velvet Underground)
• 21 de març - Fradique de Menezes, president de São Tomé e Príncipe
• 21 de març - Françoise Dorléac, actritz francesa, sòrre de Catherine Deneuve (m. 1967)
• 21 de març - Ali Abdullah Saleh, president d'Yemen
• 25 de març - Aretha Franklin, cantaira americana
• 25 de març - Richard O'Brien, actor britanic
• 27 de març - John E. Sulston, quimista britanic, Prèmi Nobel
• 27 de març - Michael York, actor anglés
• 28 de març - Neil Kinnock, politician britanic
• 29 de març - Ann Kiessling, biologista american
• 2 d'abril - Gabriela Adameșteanu, romancièra, ensagista, jornalista e traductritz romanesa
• 5 d'abril - Peter Greenaway, realizator de cinèma galés
• 12 d'abril - Jacob Zuma, president de Sudafrica
• 18 d'abril - Jochen Rindt, pilòt austriac de Formula 1 (m. 1970)
• 20 d'abril - Arto Paasilinna, escrivan e scenarista finlandés
• 24 d'abril - Barbra Streisand, actritz de cinèma e teatre, cantaira e compositora americana
• 26 d'abril - Bobby Rydell, cantaire american
• 3 de mai - Věra Čáslavská, gimnasta checoslovaca
• 13 de mai - Pál Schmitt, president d'Ongria
• 15 de mai - Barnabas Sibusiso Dlamini, primièr ministre de Swaziland
• 28 de mai - Stanley B. Prusiner, scientific american, Prèmi Nobel de Fisiologia o Medecina
• 3 de junh - Curtis Mayfield, musician american (m. 1999)
• 12 de junh - Bert Sakmann, fisiologista american, Prèmi Nobel
• 13 de junh - Abdulsalami Abubakar, president de Nigeria
• 17 de junh - Mohamed ElBaradei, director de l'IAEA, Prèmi Nobel de la Patz
• 18 de junh - Paul McCartney, musician, cantaire e compositor britanic (The Beatles)
• 18 de junh - Thabo Mbeki, president de Sudafrica
• 20 de junh - Brian Wilson, cantaire american (The Beach Boys)
• 24 de junh - Eduardo Frei Ruiz-Tagle, president de Chile
• 24 de junh - Mick Fleetwood, compositor american (Fleetwood Mac)
• 24 de junh - Gilberto Gil, cantaire, musician e òme politic brasilièr
• 27 de junh - Bruce Johnston, musician american (The Beach Boys)
• 1 de julhet - William Carney, politician american
• 2 de julhet - Vicente Fox Quesada, president de Mexic
• 10 de julhet - Ronnie James Dio, musician, cantaire e compositor american (Black Sabbath) (m. 2010)
• 13 de julhet - Harrison Ford, actor american
• 1 d'agost - Jerry Garcia, musician american (Grateful Dead) (m. 1995)
• 2 d'agost - Isabel Allende, escrivana chilena
• 4 d'agost - David Lange, primièr ministre de Nòva Zelanda (m. 2005)
• 7 d'agost - Caetano Veloso, cantaire brasilièr
• 12 d'agost - Martin Seligman, psicològ american
• 20 d'agost - Isaac Hayes, cantaire american (m. 2008)
• 28 d'agost - José Eduardo dos Santos, president d'Angòla
• 29 d'agost - Sterling Morrison, musician e compositor american (Velvet Underground) (m. 1995)
• 5 de setembre - Werner Herzog, actor e realizator alemand
• 19 de setembre - Freda Payne, actritz e cantaira americana
• 29 de setembre - Jean-Luc Ponty, musician francés
• 29 de setembre - Ian McShane, actor britanic
• 4 d'octobre - Jóhanna Sigurðardóttir, primièra ministra d'Islàndia
• 8 d'octobre - Nguyễn Minh Triết, president de Vietnam
• 11 d'octobre - Amitabh Bachchan, actor indian
• 19 d'octobre - Péter Medgyessy, primièr ministre d'Ongria
• 20 d'octobre - Christiane Nüsslein-Volhard, biologista alemanda, Prèmi Nobel
• 21 d'octobre - Elvin Bishop, musician american
• 21 d'octobre - Christopher Albert Sims, economista american, Prèmi Nobel
• 23 d'octobre - Michael Crichton, escrivan american (m. 2008)
• 26 d'octobre - Bob Hoskins, actor britanic (m. 2014)
• 1 de novembre - Marcia Wallace, actritz americana de television (m. 2013)
• 2 de novembre - Stefanie Powers, actritz americana
• 10 de novembre - Robert F. Engle, economista american, Prèmi Nobel
• 11 de novembre - Charles Konan Banny, primièr ministre de la Còsta d'Evòri
• 17 de novembre - Martin Scorsese, director american de cinèma
• 20 de novembre - Joe Biden, politician american
• 27 de novembre - Jimi Hendrix, musician e cantaire american (m. 1970)
• 30 de novembre - Reinhard Kurth, mètge e virologista alemand (m. 2014)
• 3 de decembre - Peter Mafany Musonge, primièr ministre de Cameron
• 30 de decembre - Michael Nesmith, Musician american (The Monkees)
• 31 de decembre - Andy Summers, musician britanic (The Police)
• Muammar al-Gaddafi, líder de Libia
• Iolu Abil, president de Vanuatu
• Walter Lini, primièr ministre de Vanuatu (m. 1999)
• Maxime Carlot Korman, primièr ministre e president de Vanuatu

Decèsses

• 27 o 28 de genièr - Kaarel Eenpalu, primièr ministre d'Estònia (n. 1888)
• 9 de febrièr - Lauri Kristian Relander, president de Finlàndia (n. 1883)
• 13 de febrièr - Epitácio Pessoa, president de Brasil (n. 1865)
• 22 de febrièr - Stefan Zweig, escrivan austriac (n. 1881)
• 8 de març - José Raúl Capablanca, jogaire d'escacs cuban (n. 1888)
• 10 de març - William Henry Bragg, fisician anglés, Prèmi Nobel (n. 1862)
• 23 de març - Marcelo Torcuato de Alvear, president d'Argentina (n. 1868)
• 28 de març - Miguel Hernández Gilabert, poèta espanhòl (n. 1910)
• 17 d'abril - Jean Baptiste Perrin, fisician francés, Prèmi Nobel (n. 1870)
• 3 de mai - Thorvald Stauning, primièr ministre de Danemarc (n. 1873)
• 4 de junh - Reinhard Heydrich, politician nazi (n. 1904)
• 8 de julhet - Refik Saydam, primièr ministre de Turquia (n. 1881)
• 28 de julhet - William Matthew Flinders Petrie, egiptològ anglés (n. 1853)
• 3 d'agost - Richard Willstätter, quimista alemand, Prèmi Nobel (n. 1872)
• 15 de setembre - Gabriel Terra, president d'Uruguai (n. 1873)
• 4 de decembre - Juhan Kukk, primièr ministre d'Estònia (n. 1885)
• 21 de decembre - Franz Boas, antropològ american (n. 1858)

Prèmi Nobel

• Prèmi Nobel de Fisica : non atribuit
• Prèmi Nobel de Quimia : non atribuit
• Prèmi Nobel de Fisiologia o Medecina : non atribuit
• Prèmi Nobel de Literatura : non atribuit
• Prèmi Nobel de la Patz : non atribuit