Avelanièr comun : Diferéncia entre lei versions

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Contengut suprimit Contengut apondut
Cedric31 (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Jiròni (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Linha 1 : Linha 1 :
<!--Article redigit en lengadocian-->
<!--Article redigit en lengadocian-->
{{Taxobox debuta | vegetal | ''Corylus avellana'' | Illustration Corylus avellana0_clean.jpg | ''Corylus avellana'' }}
{{Infobox
{{Taxobox | division | Magnoliophyta }}
|tematica=vegetal
{{Taxobox | classa | Magnoliopsida }}
|carta=vegetal
{{Taxobox | òrdre | Fagales }}
|imatge=<!--wikidata:-->
{{Taxobox | familha | Betulaceae }}
|legenda=
{{Taxobox | genre | Corylus}}
}}
{{Taxobox | òrdre | Fagales }}
{{Taxobox | familha | Betulaceae }}
{{Taxobox fin}}
{{Taxobox fin}}
L''''avelanièr''' comun (var. '''avelanier''', '''auglanièr''', '''aulanhièr''', '''aulanhier''', '''averanhèr''', '''averoèr''') (''Corylus avellana'') es un [[arbre]] silvèstre o cultivat per sos [[fruch]]es secs, las '''avelanas''' (var. '''auglanas''', '''aulanhas''', '''averans'''). Aperten a la familha de Betulaceae. I a una desena d'espècias dintre del genre Corylus. Totes son d'[[arbre]]s caducifòlis que demòran dins l'[[emisfèri]] [[nòrd]] dins de [[clima]]s temperats.
L''''avelanièr''' comun (var. '''avelanier''', '''auglanièr''', '''aulanhièr''', '''aulanhier''', '''averanhèr''', '''averoèr''') (''Corylus avellana'') es un [[arbre]] silvèstre o cultivat per sos [[fruch]]es secs, las '''avelanas''' (var. '''auglanas''', '''aulanhas''', '''averans'''). Aperten a la familha de Betulaceae. I a una desena d'espècias dintre del genre Corylus. Totes son d'[[arbre]]s caducifòlis que demòran dins l'[[emisfèri]] [[nòrd]] dins de [[clima]]s temperats.


[[Imatge:Illustration Corylus avellana0_clean.jpg|thumb|left|200px|Corylus avellana]]
L'avelanièr a de fuèlhas redondas simplas e ressegadas. Las flors son de pollinizacion anemofila e los mascles començan de se desvolopar a la fin de l'[[estiu]] e contunhan de créisser fins a l'ivèrn seguent. Las flors femes son pus tardivas e pauc visiblas e sonque los pichons estils roges s'i remarcan. Los fruches de 1 a 2&nbsp;cm de [[diamètre]], son parcialament dintre d'una bractea de color verda al començament e marron a maduracion. Coma arbre silvèstre forma las avelanièras de nauta montanha e a mendre [[altitud]] se tròba pròche dels [[riu]]s.
L'avelanièr a de fuèlhas redondas simplas e ressegadas. Las flors son de pollinizacion anemofila e los mascles començan de se desvolopar a la fin de l'[[estiu]] e contunhan de créisser fins a l'ivèrn seguent. Las flors femes son pus tardivas e pauc visiblas e sonque los pichons estils roges s'i remarcan. Los fruches de 1 a 2&nbsp;cm de [[diamètre]], son parcialament dintre d'una bractea de color verda al començament e marron a maduracion. Coma arbre silvèstre forma las avelanièras de nauta montanha e a mendre [[altitud]] se tròba pròche dels [[riu]]s.



Version del 17 decembre de 2014 a 18.34

L'avelanièr comun (var. avelanier, auglanièr, aulanhièr, aulanhier, averanhèr, averoèr) (Corylus avellana) es un arbre silvèstre o cultivat per sos fruches secs, las avelanas (var. auglanas, aulanhas, averans). Aperten a la familha de Betulaceae. I a una desena d'espècias dintre del genre Corylus. Totes son d'arbres caducifòlis que demòran dins l'emisfèri nòrd dins de climas temperats.

L'avelanièr a de fuèlhas redondas simplas e ressegadas. Las flors son de pollinizacion anemofila e los mascles començan de se desvolopar a la fin de l'estiu e contunhan de créisser fins a l'ivèrn seguent. Las flors femes son pus tardivas e pauc visiblas e sonque los pichons estils roges s'i remarcan. Los fruches de 1 a 2 cm de diamètre, son parcialament dintre d'una bractea de color verda al començament e marron a maduracion. Coma arbre silvèstre forma las avelanièras de nauta montanha e a mendre altitud se tròba pròche dels rius.

Avelanas

L'avelana es una notz comestibla, fruch de l'avelanièr comun (Corylus avellana L.). A una forma esferoïdala e son diamètre sòl èsser de 10 a 15 mm. Ten una clòsca fibrosa extèrna que envolopa un cobèrt lis ont s'amaga la grana; aquesta clòsca se seca pendent la maturacion.

Avelana
Valor nutricionala
mejana per 100 g
Aiga 5 g
Valor calorica 646 kcal
Protids
Glucids
Lipids
13 g
10 g
62 g
Provitamina A
Vitamina B1
Vitamina B2
Vitamina B6
Vitamina C
Vitamina PP
mg
mg
mg
mg
1 mg
1,1 mg
Fèrre
Calci
Magnèsi
Fosfòr
Potassi
Sòdi
mg
145 mg
mg
mg
630 mg
mg
Fibras
7 g

Lo nogalh de la grana es comestible e se pòt emplegar cru o cuèch (entièr o en pasta). La pèl fosca que cobrís la grana a un gost amar, çò que fa sovent es tirat quand se deu consumir. S'emplega l'avelana per far un òli de gost fòrt e caracteristic per un emplec alimentari mas subretot per èsser barrejada amb de chocolat.

Las avelanas silvèstras son tanben comestiblas mas lors arbres son pauc productius. Se cultiva sens o amb asagatge, e a besonh de vent pendent la pollinizacion que se produtz en ivèrn.