Ciutat de Carcassona : Diferéncia entre lei versions

Navigar dins l'istoric

← Cambiament precedent Diferéncia seguenta →

Contengut suprimit Contengut apondut

VisualWikitext

En linha

Version del 27 setembre de 2014 a 17.16

Pels articles omonims, vejatz Ciutat de Carcassona (Cançon).

Ciutat de Carcassona

Naissença

Informacions

Començament

Edat Mejana

Tipus

Cultural

Critèris

ID

345rev

Region *

Euròpa e America del Nòrd

Inscripcion

1997 (21a session)

Coordenadas

43° 12′ 38″ N, 2° 21′ 32″ E

Sit web

www.carcassonne.org

* Segon las regions de l'UNESCO.

Identificants

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Ciutat de Carcassona.

La Ciutat de Carcassona es un ensems arquitectural medieval que se tròba en Occitània dins la vila de Carcassona. Es situada sus la riba dreita del riu d'Aude, al sud-èst de la vila actuala. Aquela ciutat medievala fortificada, que sas originas remontan al periòde galloroman, deu sa renomenada a sa dobla encencha de barris, qu'atenh aperaquí 3 km de desvolopament e compòrta cinquanta doas torres, e que domina d'un biais espectaclós la val d'Aude. La ciutat compren tanben un castèl (lo castèl comtal) e una basilica (la basilica de Sant Nazari).

Salvada de la destruccion puèi restaurada al sègle XIX d'un biais de còps controversiat, jos la direccion de Eugène Viollet-le-Duc, la ciutat de Carcassona es dempuèi 1997 classada al Patrimòni Mondial de l'UNESCO. Lo castèl comtal, las fortificacions, e las torres apertenon a l'Estat e son administradas pels monuments istorics franceses^[1], mentre que la rèsta de la ciutat aperten al domeni municipal.

Situacion geografica

La ciutat de Carcassona es situada en riba dreita d'Aude en susplomb de la vila de Carcassona situada a l'oèst. Se trapa entre la Montanha Negra e los Pirenèus sus l'ais de comunicacion anant de la mar Mediterranèa a l'ocean Atlantic. La preséncia de doas montanhas forma lo corredor carcassonés sovent citat quand los climatològs parlan de la tramontana^[2]. Aquel emplaçament es doncas un luòc estrategic d'Occitània que permet de susvelhar aquel ais de comunication màger : al Nòrd cap a la Montanha Negra, al Sud cap a las Corbièras, a l'Oèst cap a la plana de Lauragués e a l'Èst la plana viticòla cap a la Mediterranèa^[3].

La ciutat es bastida al cap d'un pichon plan constituit pel cavament del riu d'Aude a aperaquí 150 m d'altitud en dessús de la vila bassa^[4]. La primièra encencha bastida pels Visigòts seguís las depressions del terren^[5]. Aquel plan se destaca del massís de las Corbièras sus la comuna de Palajan a 260 m d'altitud, passa dins la ciutat a 148 m e s'acaba dins Aude a 100 m^[6]. Del costat Oèst, lo pendís es pro fòrt provesissent un accès malaisit a d'assalidors eventuals. A l'èst, lo pendís es pus doç e permet un accès aisit de merças mas tanben dels atacaires. Pasmens, los pus importants mecanismes de defensa se trapan d'aqueste costat de la ciutat.

2500 ans d'istòria

La ciutat foguèt successivament un sit protoistoric, una ciutat galloromana, una plaça fòrta visigòta, un comtat, puèi un vescomtat, e fin finala una senescalciá reiala. Caduna d'aquestas etapas, entre lo periòde roman e la fin de l'Edat Mejana, daissèt de testimònis dins las divèrsas construccions.

Dels Galloromans als Visigòts

De rèstas d'un oppidum fortificat, oppidum Carcaso^[7] pròche l'emplaçament actual de la ciutat, foguèron mesas al jorn per de cavament arqueologics. Aquel luòc ja èra un important caireforc comercial coma o mòstran las rèstas de ceramicas d'estil campanian e d'anfòras. Cap al sègle III ab. JC., los Vòlcas Tectosages prenon possession de la region^[8] e embarrian l'oppidum de Carcasso. Plini lo Vièlh menciona l'oppidum dins sos escrichs jol nom de Carcaso Volcarum Tectosage^[9]. Ja trasián l'aur de la mina de Salsinha per far d'ofèrtas als sieus dieus.

En 122 abans J.-C., los romans^[10] annèxan pacificament la region que serà integrada dins la colonia Narbonesa creada en 118 ab. JC. Los romans ja son plan coneguts que dempuèi dos cents ans sos mercants percorron la region^[11]. Jos la Pax Romana la pichona ciutat galloromana de Carcaso, venguda capluòc de la colonia Julia Carcaso, prospèra saique mercé al comèrci del vin e a la seuna implantacion sus las vias de comunicacion : a costat de la via romana que va de Narbona a Tolosa mentre que los batèus de fons plat circulan sus Atax^[12] al pè de l'oppidum. Aqueste darrièr foguèt espandit per comolatge e las carrièras e andronas forman un plan ortogonal. Mas la ciutat teniá pas cap de luòc public ni monument de culte. A mai al pè de l'oppidum, una aglomeracion s'espandís de long de la via romana^[13].

Al sègle III, la vila subís, coma tot l'Empèri Roman, d'atacas divèrsas^[14] que fòrçan sos estatjants a se fortificar detràs una primièra seria de barris. En 333 après J.-C., de tèxtes^[15] d'un romieu mencionan lo castellum de Carcassona. Aquestes barris son sempre visibles dins d'unas parts de l'encencha e servisson d'embassaments a las muralhas actualas^[16]. Las torres de la Marquièra, de Samson e del Molin d'Avar son los testimònis en partida intactes d'aquesta encencha primitiva^[17]. Aquesta muralha protegís la ciutat de las atacas exterioras tot en permetre de contraròtlar lo passatge sus la via romana situada pus bas.

Al mitan del sègle V ^[18], los Visigòts, pòble germanic, s'apoderan de Lengadòc, après èsser longament demorats dins los territòris que son l'Itàlia actuala. La ciutat fortificada ven una vila frontièra al nòrd de son reialme, mercé saique a la victòria d'Ataülf pendent sa marcha sus Tolosa^[19]. La ciutat va profechar d'una patz politica relativa fins al règne d'Alaric II, coma o atèsta lo nombre important de pèças de moneda dels monarcas visigòts d'aquesta epòca. En 507, après la batalha de Vouillé, los Visigòts son fòrabandits d'Aquitània pels Francs mas sèrvan Septimània que li aperten la ciutat de Carcassona. En 508, Clodovèu fracassèt en ensajar de prene la ciutat tenguda pels Visigòts^[20]^[21]. En 585, una nòvela ataca de Gontran, rei franc de Burgondia capitarà. Mas, los Visigòts tornaran prene la ciutat pauc après e ne'n demoraràn mèstres fins en 713. Al sègle VI, Carcassona venguèt, amb Agde e Magalona, lo sèti d'un avescat. Una catedrala visigotica, que son emplaçament es desconegut, foguèt alara bastida^[22].

En 725, lo Valí Ambisa prenguèt Carcassona a la seguida de la conquista del reialme visigòt pels musulmans. La ciutat demòra entre las mans dels musulmans ^[23] fins en 752 data qu'es represa pels Francs menats per Pepin lo Brèu. Aqueste episòdi inspirèt los autors de l'istòria de la Legenda de Dòna Carcas detalhada pus luènh dins l'article.

L’epòca feudala

Fichièr:11-Carcassonne-Avant-portes de l'Aude-années 10.JPG

Carta postala que representa la pòrta d'Aude dins los ans 1910

Lo papa Innocenci III, instigator de la Crosada dels Albigeses en 1208

Lo començament de la feudalitat s'acompanha de l'espandiment de la vila e de sas fortificacions. Es tanben mercat per la construccion de la catedrala a partir de 1096 puèi per aquela del castèl edificat al sègle XII. Lo castèl comtal es constituit a l'origina de dos còs d'abitacion que i foguèt apondut en 1150 una capèla que dona un plan en U a l'entorn de la cort centrala. Cap a 1240 lo castèl es reauçat d'un segond estatge.

Es tanben lo periòde dels comtes de Carcassona. Lo primièr comte designat pels Carolingians es Bellon que li succedirà Oliba II. La carga dels comtes es d'administrar la region pel compte del reialme carolingian. Al sègle IX, la locucion latina Ciutat de Carcassona torna sovent dins los tèxtes e cartas oficialas^[24]. En 1082, la familha Trencavel pren possession de la vila, en aprofechar dels embolhs dels comtes de Barcelona proprietaris legitims, e la van annexar a un espandí grandàs qu'anava de Carcassona fins a Nimes^[25].

Bernat Aton IV Trencavel, vescomte d'Albi, Nimes e Besièrs, fa prosperar la vila e lança de construccions nombrosas. Es tanben a aquesta epòca qu'una religion nòva, lo catarisme, capita de s'implantar en Lengadòc. Lo vescomte Trencavel autoriza en 1096 la construccion de la basilica de Sant Nazari que sos materials son benesits pel papa Urban II. En 1107, los Carcassoneses regetan lo senhoratge de Bernat Aton, qu'aviá promés de tornar la ciutat a son proprietari original Raimon Berenguièr III de Barcelona^[26] e apèlan lo comte de Barcelona per lo fòrabandir. Mas, amb l'ajuda de Bertran de Trípol, comte de Tolosa, Bernat Aton torna prene lo contraròtle de la ciutat. En 1120, los Carcassoneses se revoltan tornarmai, mas Bernard Aton restablís l'òrdre qualques ans mai tard. En 1130, ordena lo començament de la construccion del castèl comtal designat jol tèrme de palatium^[27] e l'adobament dels barris galloromans. La ciutat foguèt alara enrodada per la seuna primièra fortificacion completa.

A aquesta epòca la ciutat es rica e la populacion fa entre 3000 e 4000 personas^[28] en inclusent los abitants dels dos borgs que se son edificats jos las muralhas : lo borg de Sant Vincenç situat al Nòrd e lo borg de Sant Miquèl situat al sud de la pòrta Narbonesa. La vila se dòta en 1192 d'un Consolat , compausat de notables e de borgeses, encargats d'administrar la vila, puèi en 1229 d'una carta costumièra.

En 1208, lo papa Innocenci III, acarat a la pujada del catarisme, apèla los barons de França a se lançar dins una crosada dita Crosada dels Albigeses. Lo comte de Tolosa, acusat d'eretgia, e son principal vassal lo vescomte de Trencavel son la cibla de l'ataca. Lo primièr d'agost de 1209, la ciutat es assetjada pels crosats^[29]. Raimon Rogièr Trencavel rend las armas, lo 15 d'agost, en escambi de la vida salva dels abitants. Los borgs a l'entorn de la ciutat son destrusits. Lo vescomte morís de disenteria dins la quita preson del seu castèl lo 10 de novembre de 1209^[30]. D'autras fonts parlan d'un assassinat orquestrat per Simon de Montfòrt mas res es pas segur. A partir d'aqueste moment la ciutat serviguèt de quartièr general a las tropas de la crosada^[31].

Las tèrras son balhadas a Simon de Montfòrt, cap de l'armada dels crosats. Aqueste darrièr morís en 1218 al sètge de Tolosa e son filh, Amaury VI de Montfòrt, pren possession de la ciutat mas serà incapable de l'administrar. Va cedir los seus dreches a Loís VIII de França, mas Raimon VII de Tolosa e los comtes de Fois se ligan contra el. En 1224, Raimon II Trencavel torna prene la ciutat après la fugida d'Amaury^[32]. Una segonda crosada es lançada per Loís VIII de França en 1226 e Raimon Trencavel deguèt fugir^[33]. La ciutat de Carcassona faguèt alara partida del domeni reial francés e venguèt lo sèti d'una senescalciá. Un periòde de terror s'installèt al dintre de la vila. La caça dels catars entraïna la multiplicacion dels lenhièrs e de las denóncias, amb l'installacion de l'Inquisicion que son ostal se pòt veire encara dins l'encencha de la ciutat.

L'epòca reiala

Loís IX de França ordena la construccion de la segonda encencha de barris per tal que la plaça pòsca sosténer de longs sètges. D'efièch a aquesta epòca, las menaças son nombrosas dins la region : Raimon Trencavel, refugiat en Aragon, cèrca de tornar prene sas tèrras e lo rei d'Aragon, Jaume lo Conquistaire, fa pesar una menaça pesuga sul Lengadòc pròche las frontièras de son reialme. A mai, aquelas construccions permeton de mercar los esperits de la populacion de la ciutat e de ganhar sa fisança. La ciutat fasiá ara partida del sistèma de defensa de la frontièra entre França e Aragon. Los primièras construccions tocan lo castèl comtal adorsat a la muralha oèst. Aquel es enrodat de muralhas e de torres al dintre de la ciutat per assegurar la proteccion dels representants del rei. Puèi, una segonda linha de fortificacions foguèt començada sus aperaquí un quilomètre e mièg amb catòrze torres. Aquela encencha es flancada d'una barbacana que contraròtla los a environs d'Aude^[34].

En 1240, Raimon Trencavel assagèt de recobrar la ciutat, amb l'ajuda de qualques senhors, en particular Olivièr de Tèrme e Jordan de Saissac. Ocupèt los borgs en riba d'Aude e obtenguèt l'ajuda dels seus abitants que cavèron de tunèls a partir dels seus ostals per sapar la basa dels barris. La dobla encencha joguèt lo seu ròtle defensiu que Raimon Trencavel foguèt alentit. La garnison menada pel senescal Guillaume des Ormes resistiguèt plan. Raimon Trencavel foguèt lèu obligat de levar lo sètge e de fugir fàcia a l'arribada de las tropas del rei Loís IX de França^[35]. En 1247, renóncia davant lo rei Loís a sos dreches sus la ciutat^[36]. La ciutat de Carcassona es definitivament restacada al reialme de França e alara governada per un senescal.

A comptar d'aquesta data, la plaça fòrta serà pas pus atacada quitament pendent la Guèrra de Cent Ans. Los adobaments e espandiments que van seguir se pòdon amassar en tres fasas^[37]. Las primièras òbras son començadas sul pic après la darrièra ataca de la ciutat. Permeton d'adobar las encenchas, d'aplanir entre los barris, d'apondre d'estatges al castèl e de bastir la torre de la Justícia. La segonda fasa de construccion es jol règne de Felip III, dit l'Ardit ^[38] : compren la construccion de la pòrta Narbonesa, de la torre del Tresau, de la pòrta de Sant Nazari e de tota la partida de l'encencha a l'entorn, e tanben l'adobament d'unas torres galloromanas e de la barbacana del castèl comtal. Los borgs de Sant Vincenç e de Sant Miquèl situats al ras de l'encencha son rasats per defugir las consequéncias d'una entenduda entre sos abitants e los assalidors coma s'èra produch pendent lo darrièr sètge. Enfin, una tresena e darrièra fasa de las òbras se debana jol règne de Philippe IV de France e consistís a modernizar la plaça fòrta. Divèrsas parts de l'encencha son tornarmai bastidas en utilizant las tecnicas de defensa pus recentas. Los barris vièlhs situats a l'oèst son tanben renovats.

En 1258, lo tractat de Corbeil fixa la frontièra entre França e Aragon près de Carcassona, dins las Corbièras. Loís IX renoncièt al seu senhoratge sus Catalonha e Rosselhon e en contrapartida lo rei d'Aragon abandonèt sas vistas sus las tèrras de Lengadòc. Ara la ciutat joguèt un ròtle màger dins lo dispositiu de defensa de la termièra. constituiguèt una segonda linha de defensa persuasiva detràs dels pòstes avançats qu'èran los castèls de Pèirapertusa, d'Aguilar, de Querbús, de Puèglaurenç e de Tèrme designats coma los « cinc filhs de Carcassona ». Al sègle XIII, la ciutat èra una de las plaças fòrtas melhor defendudas del reialme francés ^[39] e servissiá de resèrva d'armas. La ciutat foguèt pas jamai atacada e las tropas que i demoravan foguèron redusidas. A la fin del sègle XIV, la ciutat es pas pus capabla de resistir a las nòvas armas de polvera. Pasmens, sa situacion frontalièra demòra un atot estrategic e una garnison es mantenguda^[40]. En 1418, los òmes en garnison dins la ciutat an sovent un segond mestièr. A aquesta epòca, de l'autre costat d'Aude, una vila nòva dicha vila bassa se bastís jos la forma d'una bastida.

Pauc de faches de guèrra o de conflictes màgers marcan lo periòde reial. En 1272, lo comte de Fois, rebèl, es embarrat per Felip III de França dins la ciutat de Carcassona. En 1283, un tractat d'aligança es signat entre lo rei de França e lo rei d'Aragon Jaume I contra Pèire III d'Aragon. Lo papa Clamenç V passa per Carcassona en 1305 e 1309. En 1355, lo prince Negre d'Escòcia ausèt pas s'atacar a la ciutat tròp fortament defenduda e se contentèt d'avalir e de pilhar la vila bassa^[39]. La ciutat ven una preson d'estat al sègle XV que i seràn embarrats los enemics del rei coma Joan IV d'Armanhac. La pèsta decima los abitants de Carcassona e de la ciutat en 1557. En 1585, la ciutat es atacada pels uganauds mas son rebutats per las « mòrtas pagas »^[41].

Entre 1560 e 1630, pendent las guèrras de religions, la ciutat demòra un dispositiu militar important pels catolics. Subís d'atacas dels protestants. En 1575, lo filh del sire de Vila ensaja d'atacar la fortalesa. En 1585, los òmes de Montmorency fan parièr mas es tanben un fracàs^[42].

La mòrt d'Enric III de França provoquèt d'afrontaments entre los abitants de la vila bassa fidèla a Enric IV, son successor legitim, e al duc de Montmorency, e la ciutat que refusa de reconéisser lo rei nòvel e pren lo partit de la Liga. Pendent los violents combats que se debanan pendent aperaquí 2 ans, los barris de la ciutat situats prèp de la pòrta d'Aude son destrusits. Aquesta darrièra es emmurada e lo quartièr de la Trivala es cremat. En 1592, los abitants de la ciutat se ligan al rei^[43].

L'abandon de la ciutat

Lo sègle XVII marca lo començament de l'abandon de la ciutat. En 1657, lo presidial, la jurisdiccion en plaça a Carcassona, es transferida de la ciutat a la vila bassa^[44]. En 1659, la ciutat perdeguèt sa posicion estrategica a la seguida de la signatura del Tractat dels Pirenèus que restaquèt Rosselhon a França e fixèt la frontièra entre França e Espanha al seu emplaçament actual. La ciutat es progressivament abandonada per sos abitants pus aisats e ven un quartièr paure ocupat pels teisseires. Las partidas situadas entre los barris son progressivament ocupadas per d'ostals e de cavas e de granièrs son installats dins las torres. La ciutat se degalha rapidament.

Lo sèti episcopal es tanben transferit en 1745 de la catedrala de Sant Nazari situada al dintre de la ciutat a la glèisa de Sant Miquèl dins la vila bassa^[45]. La vila bassa prospèra mercé a l'industria drapièra. En 1790, lo capítol es avalit e lo palais episcopal e las clastras son venduts, puèi destrusits en 1795. En 1794, los archius de la torre del Tresau foguèron destrusits dins un incendi^[46]. Jos lo Regim Ancian puèi jos la Revolucion Francesa, la ciutat es redusida sul plan militar al ròtle d'arsenal, entrepaus d'armas e de viures puèi, entre 1804 et 1820, es avalida de la tièra de las plaças de guèrra e abandonada ; es reclassificada en segonda categoria^[47]. La vila nauta pèrd son autonomia municipala e ven un quartièr de Carcassona. Lo castèl comtal es transformat en preson^[48]. L'armada dona la ciutat als desmolisseires e recuperaires de pèiras.

La ciutat coneis un descreis social amb l'aumentacion de la pauretat mas tanben una davalada demografica. Entre 1819 e 1846, lo nombre d'abitants demenís d'aperaquí 30% passant de 1 490 a 1 351 abitants mentre que dins la vila bassa la demografia puja^[49].

La restauracion de la ciutat

Lo salvament de la ciutat

Pels abitants de Carcassona, la ciutat medievala, situada sus un puèg de mal aténher amb sas andronas estrechas e sas liças e barris vièlhs constituís alara un quartièr pauc atratiu que s'i opausa la vila nòva formada per la bastida de Sant Loís o vila bassa. La fugida dels abitants per la Ciutat provoquèt sa deterioracion. Las torres s'arroïnèron e la màger part foguèron convertidas en cobèrts e entrepaus. Las liças foguèron dapasset envasidas per de construccions (al sègle XIX, las autoritats recensan 112 ostals). La destruccion de la Ciutat medievala es d'ara enlà programada^[50].

La ciutat es salvada de la destruccion totala per Jean-Pierre Cros-Mayrevieille, notable e istorian, abitant al pè de la ciutat. Tre 1835, s'esmoguèt de la destruccion de la barbacana que sas pèiras èran pilhadas pels entrepreneires locals^[51]. Es a el que devèm las premièras furgas vertadièras dins la catedrala de la Ciutat e la descobèrta de la capèla de l'avesque Radulphe. L'escrivan Prosper Mérimée, inspector general dels monuments istorics, foguèt conquistat per aqueste monument en perdicion. L'arquitècte Eugène Viollet-le-Duc, qu'aviá començat la restauracion de la glèisa de Sant Nazari, es encargat d'estudiar la restauracion de la ciutat. En 1840, la glèisa de Sant Nazari al dintre de la ciutat passa jos la proteccion dels monuments istorics franceses. Aqueste aparentament es espandit a l'ensems dels barris en 1862^[52].

En 1853, Napoleon III aprovèt lo projècte de restauracion. Lo finançament es sostengut per l'Estat per 90% e per 10% per la vila e lo conselh general d'Aude. En 1855, las òbras començan per la partida oèst/sud-oèst de l'encencha interiora mas demoran modèstas. En 1857, se perseguèron sus las torres de la pòrta Narbonesa e la dintrada principala de la ciutat^[53]. Las fortificacions foguèron d'aicí d'ailà consolidadas mas lo gròs del trabalh se concentra sus la restauracion de las teuladas de las torres dels merlets e dels enarts del castèl comtal. L'expropriacion e la destruccion dels bastiments bastits al ras dels barris son ordonadas. En 1864, Viollet-le-Duc obten encara de crèdits per restaurar la pòrta de Sant Nazari e l'encencha exteriora du front sud. En 1874, la torre de Tresau es restaurada.

Eugène Viollet-le-Duc daissèt de nombroses croquadís e dessenhs de la Ciutat e de sas modificacions^[54]. A la seuna mòrt en 1879, son disciple Paul Boeswillwald tornèt prene lo flambèu, puèi l'arquitècte Henri Nodet. En 1889, la restauracion de l'encencha interiora es acabada. Los trabalhs de restauracion del castèl comtal començan la meteissa annada e en 1902, los trabalhs d'envergadura son acabats e los a l'entorn de la ciutat son adobats e desgajats. En 1911, los darrièrs ostals presents dins las liças son avalits e los trabalhs de restauracion son considerats coma acabats en 1913^[55].

Sols 30 % de la ciutat son restaurats^[56]. Durant los trabalhs de restauration de la ciutat, lo canonge Léopold Verguet realizèt de nombrosas fotografias e mai d'òbras de reabilitacion. Aquestas fòtos provesisson de testimònis sul chantièr e la vida a l'entorn de la ciutat a aquesta epòca^[57]. Un autre fotograf, Michel Jordy, istorian e arqueològ, portèt tanben sa contribucion al salvament de la ciutat per sas recèrcas e sas fotografias. Es tanben lo fondator de l'ostalariá de la Ciutat^[58].

Una restauracion controversiada

Tre 1850, las restauracions d'Eugène Viollet-le-Duc son fortament criticadas. Sos opausants, coma Hippolyte Taine, denóncian las diferéncias entre las partidas nòvas e las partidas arroïnadas en considerar qu'aquestas darrièras son mai polidas. D'autres, coma Achille Rouquet o François de Neufchâteau, planhon lo caractèr tròp gotic e l'estil « Viollet-le-Duc » de las modificacions^[59]. Uèi, los istorians soslinhan subretot las errors del restaurator. Joseph Poux planh la marrida reconstitucion de las pòrtas e de las fenèstras de las torres visigoticas e la bertresca de la pòrta d'Aude.

Mas son mai que mai las causidas fachas per la restauracion de las teuladas que foguèron fòrça criticadas^[60].Viollet-le-Duc, fòrt de sas experiéncias de restauracion suls castèls franceses, causiguèt de cofar las torres d'un teulat conic cobèrt de lausas, que contrastan amb las teuladas planas cobèrtas de teules romans dels castèls de la region. Aquesta causida aviá per ela una logica istorica, que Simon de Monfòrt e los cavalièrs que participèron a la Crosada dels Albigeses venián de França. Sembla probable que los franceses sián venguts amb sos pròpris arquitèctes e amb sas tecnicas. A mai, Viollet-le-Duc trapèt de rèstas de lausas nombrosas pendent las restauracions de la ciutat. Es per aquesta rason qu'uèi se pòdon observar divèrses tipes de teulats dins la ciutat de Carcassona^[61].

Lo pont levadís apondut a la dintrada de la pòrta Narbonesa es tanben citat coma un exemple de reconstitucion falsa. Tanben d'unas restauracions son de còps consideradas coma tròp perfechas e demesisson l'impression d'autenticitat^[62]. Pasmens, malgrat sas errors, se considera uèi qu'Eugène Viollet-le-Duc faguèt un trabalh arquitectural remirable^[63] que permet de tornar als visitaires un imatge coerent de la ciutat de Carcassona. Aital las restauracions menadas uèi sèrvan las modificacions portadas al modèl original per l'arquitècte que fan ara partida de l'istòria del monument.

Temps modèrnes

En 1903, la Ciutat passèt de la tutèla del Ministèri de la Guèrra a la del Ministèri de las Bèlas Arts^[64] e en 1918, l'armada daissa definitivament la ciutat^[65]. En 1920, l'ostalariá de la Ciutat es bastida al dintre de la ciutat entre lo castèl comtal e la catedrala de Sant Nazari. Aquesta construccion neogotica provoquèt a l'epòca fòça protestacions^[66]. En 1926, "los monuments istorics" espandisson sa proteccion en classar los terrens situats prèp de las rèstas de la barbacana d'Aude, los accès e la pòrta d'Aude, e mai lo Potz Grand . En 1942, lo classament s'espandís encara amb l'apondon de terrens a l'entorn de la ciutat^[52]. Aquela extension permet de protegir los abòrds dirèctes de l'encencha en empachar d'eventualas construccions.

En 1944, la ciutat es ocupada per las tropas alemandas qu'utilizan lo castèl comtal coma resèrva de municions e d'explosius. Los abitants son fòrabandits de la ciutat. Joel Bosquet, comandaire de la Legion d'Onor, s'indigna d'aquesta ocupacion e demanda per letra al prefècte lo desliurament de la ciutat considerada per tot lo país coma una òbra d'art que la cal respectar e daissar liura^[67].

En 1961, un musèu foguèt installat dins lo castèl comtal. Puèi en 1997, la ciutat foguèt classada al Patrimòni Mondial per l'UNESCO. Uèi, la ciutat es venguda un site toristic important que recep mai de 2 milions de visitaires cada an^[68]. Aquels classaments permeton a l'estat de recebre de subvencions per mantenir lo site. En contrapartida, a de respectar l'arquitectura del luòc durant las bastisons o adobaments e deu dobrir la ciutat als visitaires. Lo servici dels monuments istorics gerís las visitas e lo castèl comtal. Adobèt l'escorreguda de visitas en 2006 et 2007 en apondre una sala de projeccion e una sinhalitica nòva^[69].

L'arquitectura de la ciutat

L'art militar a fortament influenciat l'arquitectura de la Ciutat de Carcassona. Son sistèma de defensa es excepcional de per sa dimension, sa complexitat e la qualitat de sa conservacion^[70]. Es la fortalesa pus bèla d'Euròpa.

Plan de la ciutat

Emplaçament de l'encencha visigotica per Eugène Viollet-le-Duc

Las partidas remarcablas de la ciutat comprenon las doas encenchas e mantun edifici. Lo plan çai contra permet de localizar aquestes edificis descrits dins las seccions seguentas. L'encencha interiora e las pòrtas figuran en roge mentre que l'encencha exteriora e las barbacanas son representadas en jaune :

1 - Pòrta Narbonesa e barbacana de Sant Loís,
2 - Pòrta e barbacana de Sant Nazari,
3 - Pòrta d'Aude,
4 - Pòrta del Borg e barbacana de Nòstra Dòna,
5 - Castèl comtal enrodat d'un valat e bastit al ras de l'encencha interiora,
6 - Barbacana de l'èst aparant la dintrada del castèl,
7 - Barbacana d'Aude uèi avalida,
8 - Glèisa de Sant Nazari.

Las encenchas e las torres

La material utilizat per la bastison de las encenchas e de las torres es la pèira del replanat que la ciutat i es bastida. S'agís de gres o molassa de Carcassona que foguèt extracha del replanat o dels puèges a l'entorn ^[71]. Doas encenchas enròdan la ciutat separadas per un espaci plat : las liças. Aqueste sistèma comportava, a l'epòca de sa mesa en òbra (abans la generalizacion de l'artilhariá), de nombroses avantatges defensius. Permetiá d'agarrir los assalidors segon doas linhas de tirs ; l'encencha exteriora, quand èra passada, alentissiá los assalidors e los devesissiá; los assalidors un còp arribats dins las liças èran particularament vulnerables dins aquel espaci desprovesit de sosta. En mai, la liça permetiá als cavalièrs de combatre aisidament^[72]. Se veson las liças bassas, situadas al nòrd e anant de la pòrta Narbonesa fins a la pòrta d'Aude que s'i tròban las encenchas pus ancianas que datan dels visigòts e las liça nautas, situadas al sud, que s'i tròban las muralhas pus recentas bastidas jos Felip III l'Ardit^[73].

Las construccions galloromanas

La primièra encencha, bastida sus un puèg rocós, data de l'epòca galloromana ; permet de dominar la val e lo lèit d'Aude. Las parts bassas d'aquesta encencha originala son encara vesedoiras de la liça. Es bastida amb de pèiras gròssas e un mortièr fòrça dur. Lo mur d'aquesta encencha èra espés de dos a tres mètres^[74]. Aquela encencha aviá un perimètre de 1070 m^[75] e protegissiá una vila de sèt ectaras. Èra constituida de rassièrs regulars e de rengadas de bricas. Aquelas bricas asseguravan l'estabilitat de la bastison mercé a sa flexibilitat e corregissián los afaissaments.

Existís encara 17 torres d'origina galloromana mai o mens modificadas sus las trenta torres que comptava inicialament aquesta encencha^[75]. Una sola torre èra rectangulara, la torre Pinta. Las autras torres reconeissablas dins los barris oèst de la ciutat mercé a sa forma de fèrre de caval a l'exterior e plata a l'interior. La partida bassa de las torres, que lor diamètre èra comprés entre 4,50 e 7 m, es constituida de maçonariá plena que provesissiá una basa particularament solida^[76]. Los nivèls superiors an de largas doberturas cintradas que provesissián una granda eficacitat a las armas de get dels defensaires. Un sistèma de fenèstra reversanta assegurava la defensa e la proteccion d'aquestas largas doberturas. Las torres èran cobèrtas de teules plans de rebòrd doble. La nautor de las torres èra compresa entre 11,65 e 13,70 m^[77].

Los obratges de l'epòca medievala

Durant lo sègle XIII, los reis de França ordonèron la bastison d'una segonda encencha exteriora a l'entorn de la ciutat. Las torres son redondas sovent bassas e desprovesidas de teulada per provesir pas cap de sosta als assalidors contre los tirs venguts de l'encencha interiora. L'encencha es enrodada d'un valat sec levat als endreches que lo desnivèl i es bastant. L'espaci entre las doas encenchas es amainatjat en liças que son utilizadas en temps de patz per las manifestacions de tota mena. Las muralhas fan 10 a 12 m de naut^[77].

L'encencha interiora foguèt modernizada jos Felip III L'Ardit e Felip IV Lo Bèl. La dintrada narbonesa, la pòrta de Sant Nazari e la torre del Tresau foguèron bastidas. Aqueles edificis se caracterizan per la nautor impressionanta de sos murs e l'emplec de pèiras gibosas. La bastison de l'encencha foguèt pus complicada e s'apèva sus de fondacions pus prigondas que l'encencha galloromana pr'amor qu'atenh la ròca del replanat^[78]. La realizacion de l'encencha exteriora e de las liças faguèt mestièr de descaissar lo terren naturalament penjalut. Una partida de las parts bassas exterioras de l'encencha galloromana foguèron desnudadas per aqueste terralhatge e aguèron d'èsser afortidas.

Lo camin de ronda permetiá de far tot lo torn de la ciutat en traversant las torres. A l'Edat Mejana, la cortina es alargada mercé a un sistèma de fustatge penjat en crear una sosta en dessus del voide. Aqueste sistèma d'enarts plaçats a caval suls barris permetiá als balestièrs de tirar amb precision al mitan de las liças. De garitas son bastidas sus la broa d'unas muralhas coma la garita de la Vada.

Las torres medievalas diferisson de las visigòtas en tot gardar sas formas exterioras caracteristicas amb una façada exteriora rebombida e una façada interiora plata^[79]. Las escalas de fusta son remplaçadas per d'escalièrs de pèira interiors. La basa de las torres es rebombida per fin que los projectils raspalhen sus la torre e atengan los assalidors al pè de la muralha.

Las pòrtas

L'encencha es traucada de quatre pòrtas principalas donant accès al dintre de la ciutat. Las pòrtas son despartidas als quatre punts cardinals.

La pòrta Narbonesa

La pòrta Narbonesa, situada a l'èst, foguèt bastida cap a 1280 durant lo règne de Felip III de França. Deu son nom a son orientacion cap a Narbona. Viollet-le-Duc tornèt bastir los merlets e lo teulat en lausa de 1859 a 1860 e apondèt un pont levadís qu'existissiá pas a l'origina. Es constituida de doas torres impausantas renforçadas per de bècs destinats a desviar los tirs dels atacants. La pòrta es protegida per un rastèl doble renforçat par un ensucador e d'arcbalestièras^[80]. Aquelas torres an tres estancis e un plan pè. Lo plan pè e lo primièr estanci son vòutats alavetz que los estancis superiors an un simple postam. La torre nòrd a un croton per las provisions alavetz que la torre sud conten una cisterna d'aiga, per far fàcia als besonhs dels defenseires de la torre pendent un sètge longàs.

En dessús d'aqueste ensemble se trapa una nicha coronada en tréfol ont es plaçada una estatua de la Verge. Aquela pòrta es protegida per la barbacana de Sant Loís que se trapa en fàcia. Una garita situada a dreta de la pòrta permetiá un tir dirècte suls assalidors s'aquestes pervenián a prendre la barbacana.

La pòrta de Sant Nazari

Al sud, la pòrta de Sant Nazari es dubèrta dins la torre del meteis nom, una de las doas torres carradas de la ciutat. Es un dispositiu de defensa complèxe ; l'obratge èra fòrça degalhat e Viollet-le-Duc lo tornèt bastir entre 1864 e 1866^[81].

La torre protegís la catedrala de Sant Nazari situada just detràs a 25 m dins la ciutat^[82]. Es equipada de quatre garitas ; lo passatge donant accès a la liça e a la ciutat fa un coide de 90 gras. Cada dintrada d'aqueste passatge es protegida per de sistèmas de defensa : machacoladuras, rastèls e ventalhs.

La torre a dos estancis plan amainatjats per l'estacionament de la garnison amb una chiminèia e d'armaris murals. Lo replanat coronant la torre permetiá de recebre un engenh de guèrra de longa portada^[83].

La pòrta d’Aude

À l'oèst, la pòrta d'Aude es de cara al riu del meteis nom. Es situada prèp del castèl comtal. Aquela pòrta se perlonga per la barbacana d'Aude desrocada en partida en 1816 per bastir la glèisa de Sant Gimer. Sol demòra l'arrapador enrodat de merlets. Lo sistèma defensiu d'aquela pòrta èra complèxe. D'arcadas nautas amagan de pòrtas falsas que menan pas enluòc : aquel dispositiu èra destinat a enganar l'enemic^[84]. A mai, de nombroses corredors viran e reviran a de nivèls diferents en formar una trapèla ont los assalidors se trapavan blocats e podián èsser atacats de pertot. La pòrta d'Aude combina de sistèmas de defensa passiva e activa d’una granda sofisticacion ^[85].

L'arrapador, que partiá de la barbacana desapareguda, balha accès a aquesta pòrta. Puja una penda regda e viradissa a l'oèst e travèrsa una primièra pòrta e una segonda^[86]. L'abans pòrta defend aqueste accès, situat entre las doas encenchas. L'encencha interiora es a aqueste endrech enauçada e sostenguda per un triple contrafòrt bastit al sègle XIII^[87]. La pòrta pròpriament dicha es d'origina visigotica amb son plen cintre alternat de bricas. En dessús de la dintrada, se tròba una dobertura e una bertresca massissas que son pas d'origina, mas que foguèron apondudas per Viollet-le-Duc. Aquesta pòrta, d'aspècte tipicament medieval, serviguèt de decòr per de nombroses rodatges de filmes coma Les Visiteurs, Robin des bois : prince des voleurs o Le Corniaud.

La pòrta del Borg o de Rodés

Al nòrd, la pòrta del Borg o de Rodés ^[88] donava sul borg vièlh de Sant Vincenç. Es cavada dirèctament dins l'encencha e èra defenduda per la barbacana de Nòstra Dòna e la torre Moretis^[89].

La pòrta, pro modesta, es traucada dins los barris entre doas torres. Ten paucas defensas. A l'epòca dels visigòts, la pòrta èra protegida per una mena d'abans còs e una muralha se perlongava cap al borg de Sant Vincenç ^[90]. Aquel edifici foguèt remplaçat puèi per una barbacana sus l'encencha exteriora, la barbacana de Nòstra Dòna.

Lo castèl comtal

Lo castèl comtal es adorsat a l'encencha interiora oèst a l'endrech pus penjalut. Ten un plan en forma de parallèlograma alongat del nòrd cap al sud e es traucat de doas sortidas a l'oèst del costat de la pòrta d’Aude e a l'èst del costat interior de la ciutat. Foguèt bastit en dos temps.

Sa construccion foguèt lançada per Bernat Aton IV Trencavel durant l'epòca romanica a l'entorn de 1130^[91] per remplaçar un castèl primitiu probablament situat a l'emplaçament de la pòrta Narbonesa^[92]. Lo castèl es constituït de dos còs de bastiment en L dominats per una torre d'agach, la torre Pinta. Al nòrd se tròba una capèla castrala dedicada a Maria que ne'n demòra pas uèi que l'absida. Sonque una palenca separava lo castèl de la rèsta de la ciutat^[92].

Durant l'epòca reiala, entre 1228 e 1239, lo castèl es completament modificat, venent una fortalesa al dintre de la ciutat. Una barbacana amb un camin de ronda e una parabanda merletada barra la dintrada del castèl just abans lo valat que l'enròda completament fins a l'encencha interiora. La pòrta de dintrada del castèl enquadrada per doas torres es constituida d'una machacoladura, d'un rastèl e de vantalhs^[93]. Lo pont de dintrada es compausat d'una part en pont dorment, seguida d'una part comportant un pont reversant e un pont levadís accionat per de contrapès près del rastèl de la pòrta de dintrada. Las muralhas remplaçan la palenca d'origina e enròdan completament los bastiments. Un sistèma d'enarts repausava sus l'encencha tala coma la restaurèt Viollet-le-Duc.

Lo castèl e son encencha compòrtan 9 torres que doas son d'epòca visigotica : la torre de la capèla e la torre Pinta. La torre Pinta es una torre de gach carrada, la pus nauta de la ciutat. Totas las autras torres an de disposicions interioras e exterioras identicas, pr'amor que foguèron bastidas al meteis temps al sègle XII^[94]. La comunicacion entre los estancis se fa pel biais de traucs servissent de pòrtavotz dins las vòutas e los postams. D'enarts reconstituits per Viollet-le-Duc ondravan segurament l'encencha e las torres coma o mòstra la reconstitucion actuala.

L'accès del castèl mena a una cort rectangulara enrodada de bastiments modificats mantun còp entre los sègles XII e XVIII. Los murs nòrd e èst de la cort an de portals e los costats sud e èst dos bastiments. Aquel del sud conten las cosinas e permet d'accedir a una segonda cort. S'i trapava un bastiment uèi desrocat mas que i son encara vesedors los emplaçaments de las fustas del postam del primièr estanci aital coma mai d'una fenèstra^[95]. Es tanben dins aquesta cort que se tròba la torre Pinta.

La basilica de Sant Nazari

La basilica de Sant Nazari, bastida en gres (parament exterior), es una glèisa d'origina romanica que sas partidas mai vièlhas datan del sègle XI. A son emplaçament d'origina se quilhava una catedrala carolingiana que ne'n demòra pas cap de traça uèi^[96].
A l'auba de l'apogèu de l'art romanic, foguèt pas d'en primièr qu'una simpla glèisa benesida e consacrada catedrala pel papa Urban II en 1096 jos l'impulsion dels Trencavel, que lancent le chantier d'un edifici nòu pus vast^[97],^[98]. D'aqueste edifici ne demòra pas que los dos primièrs pilars de la nau e la cripta, que lor estat degalhat fa pensar que se tractava d'un obratge anterior. Seguís lo plan de l'anciana absida. Al sègle XII s'edifiquèt la nau actuala, de sièis travadas, que foguèt daissada intacta pels espandiments de l'epòca gotica, que pasmens destrusiguèron lo cabeç romanic del sègle XI. Lo portal romanic, el foguèt tornar bastit al sègle XIX per las restauracions de Viollet-le-Duc^[99].

La basilica foguèt espandida entre 1269 e 1330 dins l'estil gotic importat pels mèstres novèls de la region, amb un transèpte e un còr fòrça eslançat, un decòr d'esculturas e un ensems de veirials que compta demest los mai polits d'Occitània. Un prelat bastisseire, Pèire de Rocafòrt, financièt la construccion d'una granda partida dels decorats e l'acabament de las vòltas. Sas armas son vesedoiras dins lo còr, l'absida e lo braç sud del transèpte, mentre que la capèla del collateral nòrd conten lo monument commemoratiu de la mòrt del contributor. Un autre personatge, Pèire Rodièr arquevesque de Carcassona, possedís son blason dins la capèla del collateral sud^[96].

Las renovacions d'Eugène Viollet-le-Duc an largament transformat l'exterior de la basilica, mas l'interior es lo mai remarcable. Los dos estils, gotic e romanic, se subrepausan suls veirials, las esculturas e totes los decòrs de la glèisa. Las façadas compòrtan de nombroses veirials del sègles XIII e XIV : aquestes representan de scènas de la vida del Crist e dels apòstols. En 1801, la glèisa foguèt descaseguda del sieu reng de catedrala de Carcassona, remplaçada per la glèisa de Sant Miquèl, situada dins la bastida a l'exterior de la ciutat. Aquel transferiment se debanèt alara que la ciutat èra desertada pels sieus abitants al profièch de la vila bassa. Venguèt basilica en 1898 per la volontat del papa Leon XIII^[100].

Una comunautat de canonges viviá a proximitat de la catedrala amb una sala capitulara e lo dormitòri a l'èst, lo refectòri e las cosinas al sud e las cavas e estables a l'oèst. Mas l'ensems dels bastiments foguèron desrocats en 1792. Unas clastras se quilhavan tanben al sud de l'edifici. Lo sieu emplaçament es uèi ocupat per un teatre de plen aire establit en 1908^[101].

La vida dins la ciutat

La vida dins la ciutat foguèt estudiada per de nombroses istorians. A l'epòca feudala, la familha Trencavel èra rica mercé a sas tèrras e divèrses dreches e la vida dels senhors e del vesinatge de la cort es pro fastuosa. Lo castèl comtal es elegantament decorat e lo luòc trai de nombroses trobadors^[102]. La vida de la ciutat es ritmada per las fièiras e los mercats. En 1158 Rogièr de Besièrs autoriza doas fièiras annadièras ont la proteccion dels mercants e dels clients es assegurada pel vescomte. Una moneda locala ^[103] prova la vitalitat e la riquesa de la ciutat^[104]. Lo comèrci i es important e fa viure nombrosas personas. Lo manjar es abondant e variat : pòrc salat, pan de froment, bechet, caulets, naps, favas, etc.^[105].

A l'epòca reiala, la ciutat es pas tant activa. Las garnisons an d'ara enlà un ròtle preponderant. Lo rei met en plaça l'institution dels sergents d'armas. Son de soldats qu'an per mission de gardar la ciutat. Son comandats per un conestable que fixa los torns de garda e las susvelhanças divèrsas dels sergents^[106]. Lo nombre d'òmes inicialament de 220 davalèt a 110 al sègle XIV. Aquestas « sergentariás » venguèron ereditàrias en 1336^[107]. Un tèxt de 1748 descriu amb precision lo ceremonial de la mesa en plaça de las patrolhas e de las gardas. Descriu tanben los avantatges e inconvenients d'aquesta foncion. Los soldats èran pagats per una sòlda perpetuala que balhèt a la garnison lo nom de "mòrta pagas"^[108]. La ciutat èra tanben plan provesida en armas de defensa e de guèrra. Un inventari de 1298 descriu de maquinas de get coma espringalas, balistas e trabucs, de material de sètge coma fustas, enarts desmontats e tot çò que cal per far un trabalh de sapa, de material de carreg coma de cars, de material de bastison amb de nombrosas pèças de rescambi e de material d'alimentacion mai que mai per estocar l'aiga, important en periòde de sètge^[109]. Serviguèt aital de reserva per alimentar las divèrsas batalhas que se debanèron dins la region.

Quand la vila bassa se desvolopèt al detriment de la vila nauta, las condicions de vida dins la ciutat cambièron fòrça. Al sègle XIX après l'abandon de la ciutat pels militars, la ciutat embarrada dins son encencha dobla, ven un quartièr abandonat ont se concentra la misèria^[110]. Sols los tesseires paures vivon dins las liças dans de turnas adorsadas a las muralhas dins de condicions d'igièna dignas de l'Edat Mejana. A la fin del sègle XIX los ocupants dels ostals situats dins las liças foguèron progressivament fòrabandits e las liças restauradas dins son estat original. Viollet-le-Duc vesiá aquò coma "una operacion de netejatge". La populacion fòrabandida desbagatgèt per part dins la vila bassa e per part al dintre dels murs de la ciutat.

Uèi, al dintre de la ciutat, la vida quotidiana es pas tostemps aisida. Las andronas son estrechas, e pas de bon accedir e las abitacions son vièlhas, mas l'autenticitat del luòc trai de nombroses visitaires^[111]. La ciutat a mantuna ostalariás a mai de luxe, "l'ostalariá de la ciutat ^[112] ", una "albèrja de joventut"^[113], e fòrça restaurants e botigas de sovenirs.

La legenda de Dòna Carcas

La "legenda de Dòna Carcas"^[114] ^[115] ensaja d'explicar l'origina del nom de la ciutat. L'istòria ditz que l'armada de Carlesmanhe èra a las portas de la ciutat en guèrra amb los sarrasins. Una princessa èra al cap dels cavalièrs de la ciutat après la mòrt del seu marit. Èra la Princessa Carcas. Lo sètge durèt 5 ans.

Mas al començament de la seisena annada, lo manjar e l'aiga venguèron a mancar. Dòna Carcas volguèt far l'inventari de totas las reservas que demoravan. Los vilatgencs li portèron un pòrc e un sac de blat. Aguèt alara l'idèa de noirir lo pòrc amb lo sac de blat puèi de lo precipitar de la pus nauta torre de la ciutat al pè dels barris exteriors.

Carlesmanhe e sos òmes, cresent que la ciutat èra encara comola de provisions al punt de degalhar un pòrc noirit de blat, levèt lo sètge. Vesent l'armada de Carlesmanhe daissar la plana davant la ciutat, Dòna Carcas regaudida per la victòria de son engana decidèt de far tindar totes los campanals de la vila. Un dels òmes de Carlesmanhe cridèt "Carcas sona !", d'ont lo nom de la ciutat.

Un luòc fòrça toristic

Tre lo sègle XIX, la ciutat de Carcassona atrai fòrça saberuts. Aital, en 1905, 8 366 estrangièrs venguèron visitar la ciutat entre juilhet e octobre^[116]. En 1913, 50 000 toristas son recensats^[117]. La ciutat de Carcassona venguèt al fial dels ans un luòc toristic fòrça presat. Botigas e comèrcis s'i installèron e fòrça cartas postalas son editadas.

Aquesta afluéncia toristica es un atot economic certan per la vila de Carcassona. Mas aquela frequentacion, que son pic es estival, a tanben d'impactes negatius nombroses sul païsatge, las infrastructuras, l'arquitectura e la vida de la comuna. Per melhorar l'acuèlh dels toristas e per preservar l'environament e las infrastructuras, la vila de Carcassona e lo Ministèri de l'Ecologia e del Desvolopament Durable metèron ambedós en plaça un programa d'accions sonat operacion grand site^[118]. Aquesta operacion visa a reabilitar e valorizar la ciutat e son entorn.

Uèi la comunautat d'aglomeracion de Carcassonés cèrca d'aumentar los revenguts generats pels visitaires de la ciutat. Lo problèma màger es que lo flux de toristas limita son sejorn a la visita de la ciutat ont passa una durada mejana de quatre oras. La vila bassa aprofiècha fòrça pauc de l'atrach de la ciutat pr'amor qu'aquesta darrièra es una tòca d'escorreguda e pas un luòc de vacanças^[119]. Los visitaires aiman melhor los sejorns corts de 1,5 jorns mai que mai en albergament ostalièr e frequentan pauc las residéncias de torisme e los campings locals. Los visitaires se despartisson entre vacancièrs de las estacions balneàrias situadas per la còsta, lengadocians practicant un torisme de proximitat e estrangièrs visitant la ciutat dins l'encastre d'un torn d'Euròpa. Pasmens, la ciutat demòra sul plan toristic un "produch d'apèl" per la rèsta d'Aude, lo País Catar e lo Carcassonés.

Cada an, la vila organiza divèrsas animacions per la ciutat :

Lo festenal de la ciutat se debana cada estiu dins lo teatre Jean Deschamps al còr de la ciutat e permet de descobrir mantuna pèça de teatre, opèra o concerts^[120].
L'Abrandament de la ciutat se debana cada an lo 14 de julhet, es un fuòc d'artifici unic dins son genre que trai cada an mai de 700 000 espectators^[121].
Lo maraton de la ciutat se debana dins l'encastre de la ciutat de Carcassona e a l'entorn cada debuta del mes d'octobre^[122].
Las Medievalas son un espectacle de reconstitucion medievala que se debana al mes d'agost e presenta d'animacions de carrièras e torneges de cavalièrs per las liças.

Sola la frequentacion toristica del castèl comtal e dels barris es uèi descomptada d'un biais estatistic pr'amor que son las solas visitas pagantas ^[123]^,^[124]^,^[125].

**Evolucion de las visitas del castèl comtal**
An	Nombre de visitaires
1990	275 000
2000	334 000
2001	329 900
2002	365 250
2003	301 710
2004	362 450
2005	305 000

Lo classament de la ciutat sus la tièra del patrimòni mondial permetèt d'aumentar lo nombre de visitaires dempuèi 10 ans. Lo nombre de visitaires pugèt entre 1990 et 2000. Lo nombre de visitaires venguts d'Espanha, mai que mai de Catalonha, aumentèt fòrça fins a representar 34 % dels visitaires en sason nauta 2006^[126].

Qualques chifras

2500 ans d'istòria,
52 torres dins los barris de la ciutat^[127],
3 quilomètres aperaquí de fortificacions^[127],
1323 òmes necessaris per la defensa de la ciutat d'après Viollet-le-Duc,
30 % solament de la ciutat es restaurada,
58 ans d'òbras de restauracion,
2 milions de visitaires per la ciutat per an , 330 000 dintradas en 2001 al castèl comtal^[128],
150 abitants en 2005.

Personalitats ligadas a la Ciutat

Jean-Pierre Cros-Mayrevieille a l'origina del salvament de la ciutat al sègle XIX
Eugène Viollet-le-Duc, grand restaurador de la ciutat Carcassona.
Joseph Poux (1873-1938), istorian de la ciutat, escriguèt en 1923 l'obratge La Cité de Carcassonne : précis historique, archéologique et descriptif qu'amassa tot çò que cal saupre sus la vila. Una estèla, dins lo jardin abans la dintrada de la ciutat, li fa omenatge.

Annèxes

Nòtas e referéncias

↑ Château et remparts de la Cité de Carcassonne - Centre des monuments nationaux.
↑ Climat : Tarn-et-Garonne.
↑ Histoire d'un site et de sa Cité.
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, Ouest-France, 1999, ISBN 2737321948Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas., p. 2
↑ La Cité de Carcassonne - Histoire.
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, Éditions Privat, 1923, p. 31
↑ Jean-Pierre Panouillé, La Cité de Carcassonne, coll. « Itinéraires du patrimoine », éditions du patrimoine, 2001, ISBN 2-85822-233-9Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas., p. 2. Un autre oppidum situé à 2 km, l'oppidum Carsac, aurait eu une influence sur celui de Carcassonne.
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 7
↑ François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, Ed. Heimdal, 2004, ISBN 2-840-48-197-9Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas., p.4 cite le texte de Pline l'ancien, Historia naturalis
↑ Pus precisament lo consol Domitius Ahenobarbus, Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 10
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 12
↑ Nom del riu Aude a l'epòca romana
↑ François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.4
↑ Barbars que saquejan e destrusisson e mai los Bagaudes
↑ L'itinéraire Hiérosolymitain d'après Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 13
↑ aquesta primièra fortificacion es descrita dins : Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, éditions Privat, ISBN 2-7089-8328-8Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas., p. 35
↑ Site du ministère de la culture sur la Cité. situe l'enceinte romaine de la ville de Carcaso
↑ Les dates divergent selon les sources : Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 39 dona la data de 462
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 14
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 13
↑ mention dans les écrits de Procope de Césarée
↑ Site du ministère de la culture sur la Cité
↑ Es nomenada Karkashuna
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 19
↑ Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 46
↑ Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 47
↑ Nom Cité par le Site du ministère de la culture
↑ Aquela chifra es una estimacion tirada de La Cité de Carcassonne, éditions du patrimoine, p. 11
↑ Pierre des Vaux de Cernay, lo nebot d'un dels eclesiastics que dirigís la crosada, Histoire albigeoise, vers 1213
↑ Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 57
↑ Emmanuel Leroy Ladurie, Histoire du Languedoc, éd. Presses Universitaires de France, coll. Que Sais-je ?, 1982, p. 41
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 21
↑ Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 58
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 28
↑ Lo senescal Guillaume des Ormes conta lo sètge de Carcassona dins una letra que nos es arribada.
↑ Raimon Trencavel romp son sagèl en signe de somession : la dynastie des Trencavel.
↑ Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 81
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p.s 22 et 23
↑ ^39,0 et ^39,1 Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 25
↑ Histoire de Carcassonne.
↑ Nom de la garnison en plaça dins la ciutat a aquesta epòca e que son pagats de contunh : Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 28
↑ François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.11
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 29
↑ François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.11
↑ Toutes les instances de la Cité abandonnent la ville haute au profit de la ville basse : l'essor de la bastide Saint-Louis et le déclin de la Cité.
↑ François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.12
↑ Ordonnance royale du 1^er août 1820
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 54
↑ François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.13
↑ La Cité avant sa restauration.
↑ Il est le premier à s'alarmer de la destruccion de la Ciutat Le premier sauveur.
↑ ^52,0 et ^52,1 Base Mérimée.
↑ François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.20
↑ liens externes vers (fr)La Cité de Carcassonne par Viollet-le-Duc (1888, Wikisource)
↑ François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.22
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 55
↑ Léopold Verguet (1817-1914) L’arpenteur des nostalgies.
↑ Michel Jordy, archéologue et photographe.
↑ François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.24
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 247
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 50
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 55
↑ Répertoire des architectes diocésains du - Eugène Viollet-le-Duc, Emmanuel.
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 246
↑ Les travaux du ministère de la guerre.
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 249
↑ Le retour de l'Histoire.
↑ (en) (fr) Évaluation des organisations consultatives.
↑ PDF rapport d'activité de 2006 des monuments historiques, p.26
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 169
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 3
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 28
↑ Les lices.
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 11
↑ ^75,0 et ^75,1 Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 34
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 41
↑ ^77,0 et ^77,1 Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 45
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 38
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 48
↑ la porte Narbonnaise.
↑ la porte Saint-Nazaire.
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 109
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 111
↑ Carcassonne, la porte d'Aude.
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 147
↑ la porte d'Aude.
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 95
↑ Aquela segonda désignation n'est pas historique mais liée à son orientation cap a Rodés
↑ la porte de Rodez.
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassona, précis historique, archéologique et descriptif, p. 72
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 137
↑ ^92,0 et ^92,1 le château à l'époque romane.
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 136
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 142
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 143
↑ ^96,0 et ^96,1 Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 174
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 20
↑ Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 72
↑ Jacques Lugand, Languedoc Roman, Éd. Zodiaque, 1985, p. 28
↑ La basilique Saint-Nazaire. Sit oficial de la comuna de Carcassona.
↑ Collectif, De la place forte au Monument : la restauration de la Cité de Carcassonne au XIXème siècle, Ed. du Patrimoine, 2000, ISBN 2-85822-353-XError d'escript : lo modul « check isxn » existís pas.
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 17
↑ moneta mea de Carcassonna fixée par un bail du 8 octobre 1159
↑ Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 54
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 18
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 49
↑ Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 23
↑ Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 91
↑ François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p. 17
↑ Les pauvres tisserands.
↑ Le regard des visiteurs.
↑ Hôtel de la Cité.
↑ Auberge de jeunesse carcassonne.
↑ Philippe Giraud, Les couleurs de l'Aude, Ed. du Pélican, 2002, ISBN 2-7191-0630-5Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas., p. 29
↑ La légende de Dame Carcas.
↑ Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 248
↑ François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.23
↑ Opération Grand Site.
↑ PDF Schéma local d’organizacion touristique de la communauté d'agglomération du Carcassonnais p. 23
↑ Festival de la Cité.
↑ L'embrasement de la Cité de Carcassonne.
↑ Accueil.
↑ PDF Statistique par l'association audoise de développement local
↑ PDF Schéma local d’organisation touristique de la communauté d'agglomération du Carcassonnais p. 30
↑ Chiffres-clés du ministère de la culture
↑ PDF rapport d'activité de 2006 des monuments historiques, p.33
↑ ^127,0 et ^127,1 Les lieux remarquables de la Cité.
↑ PDF Document du Patrimoine mondial de l'UNESCO [1] citant les 2 millions de visiteurs par an

Bibliografia

La Cité de Carcassonne - Jean-Pierre Panouillé - Éditions du Patrimoine - 2002 - ISBN=2-85822-233-9
Carcassonne, Histoire et architecture - Jean-Pierre Panouillé - Éditions Ouest-France - 1999 - ISBN 2737321948
Histoire de Carcassonne - Jean Guilaine et Daniel Fabre - Édition Privat - 1990 - ISBN=2-7089-8328-8
Histoire de la Cité de Carcassonne - Michel Jordy
Carcassonne au cœur - Claude Marti - Édition Loubatières - 1999 - ISBN=2-86266-312-3
La Cité de Carcassonne - Viollet-le-Duc - 1888, Wikisource
La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif - Joseph Poux - Éditions Privat - 1923
Languedoc Roman : le Languedoc Méditerranéen - Jacques Lugand - Éditions Zodiaque - 1985
La Cité de Carcassonne - François de Lannoy - Éditions Heimdal - 2004 - ISBN=2-840-48-197-9

Ligams extèrnes

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Ciutat de Carcassona.

Modèl:Ligam AdQ

[monument_historique-1] Château et remparts de la Cité de Carcassonne - Centre des monuments nationaux.

[2] Climat : Tarn-et-Garonne.

[3] Histoire d'un site et de sa Cité.

[4] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, Ouest-France, 1999, ISBN 2737321948Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas., p. 2

[5] La Cité de Carcassonne - Histoire.

[6] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, Éditions Privat, 1923, p. 31

[7] Jean-Pierre Panouillé, La Cité de Carcassonne, coll. « Itinéraires du patrimoine », éditions du patrimoine, 2001, ISBN 2-85822-233-9Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas., p. 2. Un autre oppidum situé à 2 km, l'oppidum Carsac, aurait eu une influence sur celui de Carcassonne.

[8] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 7

[9] François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, Ed. Heimdal, 2004, ISBN 2-840-48-197-9Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas., p.4 cite le texte de Pline l'ancien, Historia naturalis

[10] Pus precisament lo consol Domitius Ahenobarbus, Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 10

[11] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 12

[12] Nom del riu Aude a l'epòca romana

[13] François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.4

[14] Barbars que saquejan e destrusisson e mai los Bagaudes

[15] L'itinéraire Hiérosolymitain d'après Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 13

[16] questa primièra fortificacion es descrita dins : Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, éditions Privat, ISBN 2-7089-8328-8Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas., p. 35

[17] Site du ministère de la culture sur la Cité. situe l'enceinte romaine de la ville de Carcaso

[18] Les dates divergent selon les sources : Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 39 dona la data de 462

[19] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 14

[20] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 13

[21] tion dans les écrits de Procope de Césarée

[22] Site du ministère de la culture sur la Cité

[23] Es nomenada Karkashuna

[24] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 19

[25] Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 46

[26] Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 47

[27] Nom Cité par le Site du ministère de la culture

[28] Aquela chifra es una estimacion tirada de La Cité de Carcassonne, éditions du patrimoine, p. 11

[29] Pierre des Vaux de Cernay, lo nebot d'un dels eclesiastics que dirigís la crosada, Histoire albigeoise, vers 1213

[30] Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 57

[31] Emmanuel Leroy Ladurie, Histoire du Languedoc, éd. Presses Universitaires de France, coll. Que Sais-je ?, 1982, p. 41

[32] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 21

[33] Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 58

[34] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 28

[35] Lo senescal Guillaume des Ormes conta lo sètge de Carcassona dins una letra que nos es arribada.

[36] Raimon Trencavel romp son sagèl en signe de somession : la dynastie des Trencavel.

[37] Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 81

[38] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p.s 22 et 23

[poux_p.25-39] 39,0 et ^39,1 Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 25

[40] Histoire de Carcassonne.

[41] Nom de la garnison en plaça dins la ciutat a aquesta epòca e que son pagats de contunh : Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 28

[42] François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.11

[43] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 29

[44] François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.11

[45] Toutes les instances de la Cité abandonnent la ville haute au profit de la ville basse : l'essor de la bastide Saint-Louis et le déclin de la Cité.

[46] François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.12

[47] Ordonnance royale du 1^er août 1820

[48] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 54

[49] François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.13

[50] La Cité avant sa restauration.

[51] Il est le premier à s'alarmer de la destruccion de la Ciutat Le premier sauveur.

[MH-52] 52,0 et ^52,1 Base Mérimée.

[53] François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.20

[54] s externes vers (fr)La Cité de Carcassonne par Viollet-le-Duc (1888, Wikisource)

[55] François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.22

[56] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 55

[57] Léopold Verguet (1817-1914) L’arpenteur des nostalgies.

[58] Michel Jordy, archéologue et photographe.

[59] François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.24

[60] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 247

[61] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 50

[62] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 55

[63] Répertoire des architectes diocésains du - Eugène Viollet-le-Duc, Emmanuel.

[64] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 246

[65] Les travaux du ministère de la guerre.

[66] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 249

[67] Le retour de l'Histoire.

[68] (en) (fr) Évaluation des organisations consultatives.

[69] PDF rapport d'activité de 2006 des monuments historiques, p.26

[70] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 169

[71] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 3

[72] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 28

[73] Les lices.

[74] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 11

[poux_p.34-75] 75,0 et ^75,1 Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 34

[76] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 41

[tour_et_enceinte-77] 77,0 et ^77,1 Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 45

[78] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 38

[79] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 48

[80] rte Narbonnaise.

[81] rte Saint-Nazaire.

[82] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 109

[83] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 111

[84] Carcassonne, la porte d'Aude.

[85] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 147

[86] rte d'Aude.

[87] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 95

[88] Aquela segonda désignation n'est pas historique mais liée à son orientation cap a Rodés

[89] rte de Rodez.

[90] Joseph Poux, La Cité de Carcassona, précis historique, archéologique et descriptif, p. 72

[91] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 137

[chateau_roman-92] 92,0 et ^92,1 le château à l'époque romane.

[93] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 136

[94] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 142

[95] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 143

[basilique-96] 96,0 et ^96,1 Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 174

[97] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 20

[98] Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 72

[99] Jacques Lugand, Languedoc Roman, Éd. Zodiaque, 1985, p. 28

[100] La basilique Saint-Nazaire. Sit oficial de la comuna de Carcassona.

[101] Collectif, De la place forte au Monument : la restauration de la Cité de Carcassonne au XIXème siècle, Ed. du Patrimoine, 2000, ISBN 2-85822-353-XError d'escript : lo modul « check isxn » existís pas.

[102] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 17

[103] moneta mea de Carcassonna fixée par un bail du 8 octobre 1159

[104] Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 54

[105] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 18

[106] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 49

[107] Joseph Poux, La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif, p. 23

[108] Jean Guilaine et Daniel Fabre, Histoire de Carcassonne, p. 91

[109] François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p. 17

[110] Les pauvres tisserands.

[111] Le regard des visiteurs.

[112] Hôtel de la Cité.

[113] Auberge de jeunesse carcassonne.

[114] Philippe Giraud, Les couleurs de l'Aude, Ed. du Pélican, 2002, ISBN 2-7191-0630-5Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas., p. 29

[115] La légende de Dame Carcas.

[116] Jean-Pierre Panouillé, Carcassonne, histoire et architecture, p. 248

[117] François de Lannoy, La Cité de Carcassonne, p.23

[118] Opération Grand Site.

[119] PDF Schéma local d’organizacion touristique de la communauté d'agglomération du Carcassonnais p. 23

[120] Festival de la Cité.

[121] L'embrasement de la Cité de Carcassonne.

[122] Accueil.

[123] PDF Statistique par l'association audoise de développement local

[124] PDF Schéma local d’organisation touristique de la communauté d'agglomération du Carcassonnais p. 30

[125] Chiffres-clés du ministère de la culture

[126] PDF rapport d'activité de 2006 des monuments historiques, p.33

[lieux_remarquables_cite-127] 127,0 et ^127,1 Les lieux remarquables de la Cité.

[128] PDF Document du Patrimoine mondial de l'UNESCO [1] citant les 2 millions de visiteurs par an

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[62]

[63]

[64]

[65]

[66]

[67]

[68]

[69]

[70]

[71]

[72]

[73]

[74]

[75]

[76]

[77]

[78]

[79]

[80]

[81]

[82]

[83]

[84]

[85]

[86]

[87]

[88]

[89]

[90]

[91]

[92]

[93]

[94]

[95]

[96]

[97]

[98]

[99]

[100]

@@ Linha 209 : / Linha 209 : @@
 [[Fichièr:La cite de carcassonne Figure 14.png|thumb|right|200px|Crocadís del castèl comtal a l'epòca d'Eugène Viollet-le-Duc]]
 [[Fichièr:Carcassonne(France)4.JL.jpg|thumb|left|200px|Dintrada del castèl comtal]]
-Lo castèl comtal es adorsat a l'encencha interiora oèst a l'endrèch pus penjalut. Ten un plan en forma de [[parallèlograma]] alongat del nòrd cap al sud e es traucat de doas sortidas a l'oèst del costat de la pòrta d’Aude e a l'èst del costat interior de la ciutat. Foguèt bastit en dos temps.
+Lo castèl comtal es adorsat a l'encencha interiora oèst a l'endrech pus penjalut. Ten un plan en forma de [[parallèlograma]] alongat del nòrd cap al sud e es traucat de doas sortidas a l'oèst del costat de la pòrta d’Aude e a l'èst del costat interior de la ciutat. Foguèt bastit en dos temps.
 Sa construccion foguèt lançada per [[Bernat Aton IV Trencavel]] durant l'epòca romanica a l'entorn de 1130<ref>Joseph Poux, ''La Cité de Carcassonne, précis historique, archéologique et descriptif'', p. 137</ref> per remplaçar un castèl primitiu probablament situat a l'emplaçament de la pòrta Narbonesa<ref name="chateau_roman">{{ligam web|títol=le château à l'époque romane|éditeur = Ministère de la culture|url=http://www.carcassonne.culture.fr/culture/carcassonne/fr/vv401.htm|consulté le=28/05/2007}}</ref>. Lo castèl es constituït de dos còs de bastiment en L dominats per una [[torre d'agach]], la torre Pinta. Al nòrd se tròba una capèla castrala dedicada a Maria que ne'n demòra pas uèi que l'absida. Sonque una palenca separava lo castèl de la rèsta de la ciutat<ref name="chateau_roman" />.