Navaho : Diferéncia entre lei versions

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Contengut suprimit Contengut apondut
m Jfblanc a desplaçat la pagina Navajo cap a Navaho
Linha 38 : Linha 38 :
|- align="central"
|- align="central"
! rowspan=2| Contunhanta
! rowspan=2| Contunhanta
! <small>Sorda]]</small>
! <small>Sorda</small>
| || '''{{Unicode2|s}}''' {{IPA|[s]}} || '''{{Unicode2|ł}}''' {{IPA|[ɬ]}} || '''{{Unicode2|sh}}''' {{IPA|[ʃ]}} || '''{{Unicode2|h}}''' {{IPA|[x]}} || '''{{Unicode2|hw}}''' {{IPA|[xʷ]}} || '''{{Unicode2|h}}''' {{IPA|[h]}}
| || '''{{Unicode2|s}}''' {{IPA|[s]}} || '''{{Unicode2|ł}}''' {{IPA|[ɬ]}} || '''{{Unicode2|sh}}''' {{IPA|[ʃ]}} || '''{{Unicode2|h}}''' {{IPA|[x]}} || '''{{Unicode2|hw}}''' {{IPA|[xʷ]}} || '''{{Unicode2|h}}''' {{IPA|[h]}}
|- align="central"
|- align="central"

Version del 10 agost de 2014 a 07.54

Lo navaho (diné bizaad en navaho) es una lenga atapascana meridionala parlada per las tèrras de la nacion navaho en America del Nòrd. Es parlada per unas 165 000 personas.

Ortografia e pronóncia

Las consonantas del navaho dins l'ortografia estandard son listadas dins aquela taula:

Bilabiala Alveolara Palatala Velara Glotala
Centrala Laterala Simpla Labiovelara
Oclusiva Simpla b [p] d [t] g [k] ʼ [ʔ]
Aspirada t [tx] k [kx] kw [kxʷ]
Ejectiva [tʼ] [kʼ]
Africada Simpla dz [ts] dl [tˡ] j [tʃ]
Aspirada ts [tsʰ] [tɬʰ] ch [tʃʰ]
Ejectiva tsʼ [tsʼ] tłʼ [tɬʼ] chʼ [tʃʼ]
Contunhanta Sorda s [s] ł [ɬ] sh [ʃ] h [x] hw [xʷ] h [h]
Sonòra z [z] l [l] zh [ʒ] gh [ɣ] ghw [ɣʷ]
Nasala m [m] n [n]
Aproximanta y [j] (w [w])

Dins l'ortografia navaho, la lletra h representa dos sons diferents: (x) quand es iniciala e (h) quand es un prefix o a la fin d'un mot. Malgrat aquò, quand (x) es precedida per s aquesta es totjorn escricha x e pas jamai h, per dire d'èsser pas prononciada sh. La consona gh es escricha i abans la vocalas i/i, w abans o e gh abans d'a. Per gh, tant la palatizacion coma la labializacion son representadas dins l'ortografia que son escrichas i per la varianta palatala e w per la varianta labiala. L'ortografia indica pas las variantas per las autras consonas.

I a quatre vocalas basicas en navajo, a, e, i e o. Caduna pòt aparéisser aital:

  • corta - a
  • longa - aa
  • nasalizada - ą

Lo navajo a dos tons, aut e bas. Las sillabas son de ton bas levat s'est marcat. Amb las vocalas longas, avèm quatre possibilitats:

  • aut, áá, éé
  • bas, aa, ee
  • creissent, ,
  • mermant, áa, ée

Es possible de barrejar aquelas caracteristicas coma dins ą́ą́ (longa, nasalizada, ton aut).