Tetrapoda : Diferéncia entre lei versions
m Bot: Migrating 55 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q19159 (translate me) |
Cap resum de modificació |
||
Linha 1 : | Linha 1 : | ||
<!--Article redigit en lengadocian--> |
<!--Article redigit en lengadocian--> |
||
{{Infobox |
|||
{{taxobox animal | Tetrapòdes |800px-PleaisaidesZICA.png| Un dels tetrapòdes mai ancians,<br />''[[Ichthyostega]]''</br>}} |
|||
|tematica=zoologia |
|||
{{taxobox phylum |Chordata}} |
|||
|carta=zoologia |
|||
{{taxobox sosembrancament | Vertebrata}} |
|||
|imatge=<!--wikidata:--> |
|||
{{taxobox classa | Amphibia}} |
|||
|legenda= |
|||
{{taxobox classa | Reptilia}} |
|||
}} |
|||
{{taxobox classa | Mammalia}} |
|||
{{taxobox filogenia animal | |
|||
* [[Ripidistians]] |
|||
** [[Dipnòus]] |
|||
** [[Tetrapòdes]] |
|||
*** [[Lissanfibians]] |
|||
*** [[Amniòtas]]}} |
|||
{{taxobox fin}} |
{{taxobox fin}} |
||
Version del 12 setembre de 2013 a 17.34
Un tetrapòde es un vertebrat terrèstre o marin que son esqueleta compòrta dos parelhs de membres provesits de dets, aparents o atrofiats, que pòrtan testimòni dins l'evolucion d'una adaptacion primitiva a la marcha, coma los anfibians, los reptils (dont las sèrps), los mamifèrs e los ausèls.
Caracteristicas
Los Tetrapòdes constituisson un fil al sen dels Sarcopterigians. Son los Anfibians e los Amniòtas (Reptils, Ausèls, Mamifèrs). Se caracterizan per la preséncia de dos parelhs de membres quiridians (dos membres anteriors o pectorals e dos membres posteriors o pelvians) que son omològs de las nadarèlas paras dels peisses. Los membres quiridians son devesits en tres partidas: estilopòde (umèrus sul membre anterior/femur sul membre posterior), zeugopòde (ràdius-cubitus/tíbia-peronè), autopòde (carps-metacarps-falanjas/tarses-metatarses-falanjas). Aqueste esquèma de basa a subit de variacions fòrça nombrosas en relacion amb l'adaptacion a divèrses mòdes de locomocion dels Tetrapòdes (vòl, nada, salt, corsa, escavairament...).
Los primièrs Tetrapòdes apareguèron al Devonian Superior (fa 365 milions d'annadas). Contràriament a çò que se pensa sovent, los membres quiridians apareguèron en primièr pels organismes entièrament aqüatics e foguèron cooptats pus tard per permetre lo desplaçament en defòra de l'aiga, coma o mòstra l'estudi de las doas espècias de tetrapòdes fossils « Acanthostega » e « Ichthyostega ».
Autres caractèrs derivats pròpris :
- conduch lacrimal entre uèlh e sac nasal,
- lo cap es separat de la rèsta del còs per un còl,
- l'òs iomandibular de la maissa passa dins los òsses de l'audicion,
- la primièra vertèbra cervicala deven l'atlàs.