Oigors : Diferéncia entre lei versions

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Contengut suprimit Contengut apondut
Jiròni (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Monsegu 2 (discussion | contribucions)
Linha 8 : Linha 8 :
=== En China ===
=== En China ===
Los Oigors vivon mai que mai dins la província de [[Xinjiang]].
Los Oigors vivon mai que mai dins la província de [[Xinjiang]].
Per mai de detalhs consultar: [[Oigors de China]].


=== Cazacstan ===
=== Cazacstan ===

Version del 28 junh de 2013 a 05.28

Los Oigors (oigor: ئۇيغۇر; chinés simplificat: 维吾尔; chinés tradicional: 維吾爾, pinyin: Wéiwú'ěr; turc:Uygur) son lo pòble turc mai important de China. En 2010, en China, èran estimats a 10 069 000.[1] Un nombre important (350 000) viu tanben dins de países vesins de China: Cazacstan, Ozbequistan, Quirguizstan.

Situacion geografica

En China

Los Oigors vivon mai que mai dins la província de Xinjiang. Per mai de detalhs consultar: Oigors de China.

Cazacstan

En 2009, lo recensament donèt 227 000 Oigors (1,39%) de la populacion. Son concentrats dins la region d'Almaty que i representan 7,8% de la populacion.

Istòria

Los Oigors de Cazacstan son presents dins la region dempuèi de sègles mas una partida importanta es descendenta dels refugiats dels Trebolicis del nòrd-oèst de China entre 1862 e 1877 atal coma d'immigrants mai recents venguts de China dins las 1940 o las 1960. I aguèt tanben de refugiats quand la Primièra Republica de Turquestan oriental (1933-1934) e la Segonda Republica de Turquestan oriental (1944-1949) foguèron anequelidas pels Chineses.

Situacion sociolingüistica

La majoritat dels Oigors a servat l'oigor. La lenga e ensenhada e i a quitament un diari en oigor.

Lo bilingüisme o lo trilingüisme son plan corrents (amb lo rus e lo cazac).

Quirguizstan

En 2009, èran gaireben 49 000 segon lo recensament.

Istòria

Los Oigors s'installèron coma refugiats dins aquest país après los trebolicis del nòrd-oèst de China entre 1862 e 1877. Lo nombre d'immigrants foguèt estimat a 7 000 a aquela epòca. En 1979,[2] èran 36 779 (0,8%) e en 2009, 48 543[3]. A l'ora d'ara son probablament 50 000 o mai.

Problèmas etnics

En general la coabitacion amb la majoritat quirguiza se passa ben mas sos bazars son de mai en mai l'objècte de tensions e i a ja agut mai d'un afar d'incendi e d'atac contra las botigas e los mercats tenguts pels Oigors.

Ensenhament de la lenga

L'oigor es pauc utilizat a l'escòla. La competéncia en lenga oigora es a se pèrdre demest los mai joves.

Nòtas e referéncias

  1. Recensament de 2010, Republica populara de China
  2. Recensament sovietic de 1979
  3. Recensament quirguiz de 2009