Automne : Diferéncia entre lei versions
m r2.7.1) (Robòt Modificar: ckb:پاییز |
m Bot: Migrating 117 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1314 (translate me) |
||
Linha 15 : | Linha 15 : | ||
[[Categoria:Calendièr|Automne]] |
[[Categoria:Calendièr|Automne]] |
||
[[Categoria:Sason|Automne]] |
[[Categoria:Sason|Automne]] |
||
[[an:Agüerro]] |
|||
[[ar:خريف]] |
|||
[[arc:ܬܫܪܝܬܐ]] |
|||
[[ast:Seronda]] |
|||
[[az:Payız]] |
|||
[[bar:Hiachst]] |
|||
[[bat-smg:Rudou]] |
|||
[[be:Восень]] |
|||
[[be-x-old:Восень]] |
|||
[[bg:Есен]] |
|||
[[bo:སྟོན་ཁ།]] |
|||
[[br:Diskar-amzer]] |
|||
[[bs:Jesen]] |
|||
[[ca:Tardor]] |
|||
[[ckb:پاییز]] |
|||
[[cs:Podzim]] |
|||
[[csb:Jeséń]] |
|||
[[cv:Кĕркунне]] |
|||
[[cy:Hydref (tymor)]] |
|||
[[da:Efterår]] |
|||
[[de:Herbst]] |
|||
[[diq:Payız]] |
|||
[[el:Φθινόπωρο]] |
|||
[[eml:Avtûn]] |
|||
[[en:Autumn]] |
|||
[[eo:Aŭtuno]] |
|||
[[es:Otoño]] |
|||
[[et:Sügis]] |
|||
[[eu:Udazken]] |
|||
[[fa:پاییز]] |
|||
[[fi:Syksy]] |
|||
[[fiu-vro:Süküs]] |
|||
[[fr:Automne]] |
|||
[[fur:Sierade]] |
|||
[[fy:Hjerst]] |
|||
[[ga:Fómhar]] |
|||
[[gl:Outono]] |
|||
[[gv:Fouyr (imbagh)]] |
|||
[[he:סתיו]] |
|||
[[hi:पतझड़]] |
|||
[[hr:Jesen]] |
|||
[[ht:Lotòn]] |
|||
[[hu:Ősz]] |
|||
[[hy:Աշուն]] |
|||
[[ia:Autumno]] |
|||
[[id:Musim gugur]] |
|||
[[io:Autuno]] |
|||
[[is:Haust]] |
|||
[[it:Autunno]] |
|||
[[ja:秋]] |
|||
[[jv:Mangsa gugur]] |
|||
[[ka:შემოდგომა]] |
|||
[[kn:ಶರತ್ಕಾಲ]] |
|||
[[ko:가을]] |
|||
[[koi:Ар]] |
|||
[[ksh:Herbst]] |
|||
[[ku:Payîz]] |
|||
[[kv:Ар]] |
|||
[[la:Autumnus]] |
|||
[[lb:Hierscht]] |
|||
[[lbe:Ссут]] |
|||
[[lez:Зул]] |
|||
[[lmo:Autün]] |
|||
[[lt:Ruduo]] |
|||
[[lv:Rudens]] |
|||
[[mg:Fararano]] |
|||
[[mhr:Шыже]] |
|||
[[ms:Musim luruh]] |
|||
[[mwl:Outonho]] |
|||
[[myv:Сёксь]] |
|||
[[nah:Pixcayān]] |
|||
[[nds-nl:Haarst]] |
|||
[[ne:शरद ऋतु]] |
|||
[[nl:Herfst]] |
|||
[[nn:Haust]] |
|||
[[no:Høst]] |
|||
[[nrm:Arryire]] |
|||
[[pam:Kalugus]] |
|||
[[pih:Ortam]] |
|||
[[pl:Jesień]] |
|||
[[pnb:پت جھڑ]] |
|||
[[ps:منی]] |
|||
[[pt:Outono]] |
|||
[[qu:Puquy mit'a]] |
|||
[[ro:Toamnă]] |
|||
[[ru:Осень]] |
|||
[[scn:Autunnu]] |
|||
[[sco:Hairst]] |
|||
[[sh:Jesen]] |
|||
[[simple:Autumn]] |
|||
[[sk:Jeseň]] |
|||
[[sl:Jesen]] |
|||
[[so:Dayr]] |
|||
[[sq:Vjeshta]] |
|||
[[sr:Јесен]] |
|||
[[sv:Höst]] |
|||
[[ta:இலையுதிர்காலம்]] |
|||
[[tg:Тирамоҳ]] |
|||
[[th:ฤดูใบไม้ร่วง]] |
|||
[[tk:Güýz]] |
|||
[[tl:Taglagas]] |
|||
[[tr:Sonbahar]] |
|||
[[tt:Köz]] |
|||
[[uk:Осінь]] |
|||
[[ur:خزاں]] |
|||
[[uz:Kuz]] |
|||
[[vec:Utuno]] |
|||
[[vep:Sügüz']] |
|||
[[vi:Mùa thu]] |
|||
[[vls:Herfst]] |
|||
[[wa:Waeyén-tins]] |
|||
[[war:Katlayâ]] |
|||
[[xal:Намр]] |
|||
[[yi:הארבסט]] |
|||
[[zh:秋季]] |
|||
[[zh-classical:秋]] |
|||
[[zh-yue:秋天]] |
Version del 21 març de 2013 a 12.09
L'automne, o l'auton[1], o la tardor, o la davalada es una de las quatre sasons de las zonas temperadas. Astronomicament, comença amb l'equinòcci d'automne (entre lo 20 e lo 21 de març dins l'emisfèri sud e entre lo 22 e lo 23 de setembre dins l'emisfèri nòrd), e s'acaba amb lo solstici d'ivèrn (a l'entorn del 21 de junh dins l'emisfèri sud e lo 21 de decembre dins l'emisfèri nòrd). Encara que, a vegadas es considerat coma lo periòde dels meses entièrs de març, abril e mai dins l'emisfèri sud e setembre, octobre e novembre dins l'emisfèri nòrd.
Caracteristicas
Es una epòca de precipitacions, dins qualques partidas del monde, e de baissa progressiva de la temperatura. Los jorns demenisson progressivament e las nuèches s'alongan. Las plantas caducas pèrdon la clorofilla e las fuèlhas venon jaunencas o rogencas abans que casan. Fòrça fruches son madurs a punt. Los animals se preparan pel temps fred emmagazinant lo manjar.
Simbolisme
Per las colors de la natura, es un periòde fòrça evocador per las arts. Es associat a l'edat madura. Es lo començament de la rotina dins la majoritat dels païses, fins al punt qu'en psicologia se parla de "sindròme post-vacacional". Per aquò se nomenava abans la sason de la malenconiá e dins la teoria de las quatre umors, li correspond la bila negra.
Nòtas e referéncias
- ↑ Automne amb auton constituisson un doblet; lo primièr es un mot sabent, lo segond un mot popular eretat.