Carbon

Carbon

Lo carbon es una ròca sedimentària d'origina organica, de color negre o marron escur. Servís subretot coma combustible fossil a causa de son elevat poder calorific mercé a son contengut majoritari de carbòni. Los carbons pòdon se classificar pel percentatge en carbòni que contenon, segon lo taus d'umiditat e d'impuretats, e atal se distinguís entre torba, lignit, olha e antracita.

Composicion

L'element carbòni apareis dins lo carbon dins un percentatge superior a 50% en pes e 70% en volum. L'aiga que conten (umiditat) es variable e es aquela que demorèt atrapada dempuèi la formacion del carbon.

Los autres constituents del carbon son la matèria minerala (silicats divèrses) e minerals carbonatats (siderita, calcita e aragonita). La pirita es un mineral amb sofre fòrça comun dins los carbons. I a de pichonas quantitats de metals, coma lo fèrre, urani, cadmi e, en quantitats fòrça minimas, aur.

Lo metan es un gas que se tròba dins lo carbon e pòt èsser una de las causas de las dangeirosas explosions dins las minas sosterranhas.

Origina del carbon

La majora partida del carbon se seriá formada al Carbonifèr (fa 280 a 345 milions d'annadas). Tanben al Permian, Triasic e Jurassic se faguèt de grands depauses. Al Cretacèu se formèt lo lignit. A l'ora d'ara se continua la formacion de torba.

Lo carbon d'Euròpa, Asia, e de l'America del Nòrd se formèt subretot pendent lo Carbonifèr amb basa de vegetacion tropicala.

Lo carbon de l'emisfèri sud se formèt amb vegetacion de clima fred (tondra). Las plantas anticas a travèrs dels cambiaments geologics demorèron compactadas, enduridas, alteradas quimicament e comencèt un procèssus de metamorfòsi amb la nauta temperatura e la pression.

Lo carbon de l'emisfèri nòrd se formèt dins d'ecosistèmas palunencs nomenats selvas carbonifèras. En mortissent las plantas e amb acumulacion dins un mejan aqüatic amb pauc d'oxigèn (mejan anaeròbis) comencèt un procèssus de degradacion bacteriana. Per la formacion del carbon cal qu'aquelas condicions ajan una durada sufisenta de temps, e sens erosion en condicions sedimentàrias.

Istòria

Las Illas Britanicas (especialament ricas en carbon e ont s'inicièt la Revolucion industriala) son lo primièr luòc estudiat ont se constata l'usatge d'aquel coma combustible. Alà, dins lo tresen millenari ab. C se mostrèt qu'èra un compausant de las cremasons funerarias e cap a l'an 200 ab. C existisson de pròvas, dins la meteissa zòna, d'activitat comercialas e de son usatge per dessecar cerealas. Jos la dominacion romana i a de mencions de l'usatge esporadic del carbon, mas fins a l'Edat Mejana aviá pas una importància notable. D'en primièr lo carbon utilizat foguèt simplament recolhit sus la plaja, quand s'esgotèt aquela font se passèt a la carbonièra.

Usatge

• Combustible: 75% del carbon mondial s'utiliza per produire d'electricitat en de centralas termicas.
• Còc: es lo residú obtengut del carbon bituminós redusit en cendres e en sofre aprèp la coseson dins un forn a 1 000 °C en condicions anaerobias (sens preséncia d'oxigèn). S'utiliza dins l'obtencion d'acièr e en mai en profeitant dels sosproduits.
• gasificacion del carbon: aquel cambiament d'estat provòca divèrsas reaccions quimicas.
• Liquefaccion del carbon: es una estapa intermediària per obtenir de combustibles sintetics e dins la recèrca scientifica.

Efèctes sus l'environament

Coma los autres combustibles fossils, lo carbon, en cremant, produsís dioxid de carbòni (CO₂) e oxid d'azòt, en mai dioxid de sofre, que acaba formant acid sulfuric e es una de las encausas de la pluèja acida.

Vegats tanben

• Carbonièra
• Carbon vegetal

Ligams extèrnes

• (en)World Coal Institute
• (es)El carbón en la vida cotidiana(es)
• (en)Coal: Facts & Figures
• (en)MSNBC report on coal pollution health effects in the United States
• (en)Clean coal technologies
• (en)Advanced methods of using coal (Japanese Coal Energy Center)
• (en)USDOE Hydrogen from Coal Research
• (en)Carbon-14 content of fossil carbon
• (en)Coal Preparation, Journal of;