Calendièr gregorian : Diferéncia entre lei versions

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Contengut suprimit Contengut apondut
Rubinbot (discussion | contribucions)
m r2.7.3) (Robot : modification de ang:Gregorisce ȝerīmbōc à ang:Gregorisc gerīmbōc
Addbot (discussion | contribucions)
m Bot: Migrating 148 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q12138 (translate me)
Linha 58 : Linha 58 :
[[Categoria:Calendièr|Gregorian]]
[[Categoria:Calendièr|Gregorian]]


[[af:Gregoriaanse kalender]]
[[als:Gregorianischer Kalender]]
[[am:ጎርጎርያን ካሌንዳር]]
[[an:Calandario gregorián]]
[[ang:Gregorisc gerīmbōc]]
[[ang:Gregorisc gerīmbōc]]
[[ar:تقويم ميلادي]]
[[arc:ܣܘܪܓܕܐ ܓܪܝܓܘܪܝܐ]]
[[arz:تقويم ميلادى]]
[[ast:Calendariu gregorianu]]
[[av:Григорианияб каленьдар]]
[[az:Qriqori təqvimi]]
[[ba:Григориан календары]]
[[bar:Gregorianischa Kalenda]]
[[bat-smg:Grėgaliaus kalėnduorios]]
[[be:Грыгарыянскі каляндар]]
[[be-x-old:Грэгарыянскі каляндар]]
[[bg:Григориански календар]]
[[bn:গ্রেগরীয় বর্ষপঞ্জী]]
[[bpy:গ্রেগরিয়ান পাঞ্জী]]
[[br:Deiziadur gregorian]]
[[bs:Gregorijanski kalendar]]
[[ca:Calendari gregorià]]
[[cbk-zam:Calendario Gregoriano]]
[[ceb:Kalendaryong Gregoryano]]
[[ckb:ڕۆژژمێری زایینی]]
[[cs:Gregoriánský kalendář]]
[[csb:Gregorijansczi kalãdôrz]]
[[cy:Calendr Gregori]]
[[da:Gregorianske kalender]]
[[de:Gregorianischer Kalender]]
[[dsb:Gregorjaniska pratyja]]
[[dv:މީލާދީ ކަލަންޑަރު]]
[[el:Γρηγοριανό ημερολόγιο]]
[[eml:Lunâri Gregoriân]]
[[en:Gregorian calendar]]
[[eo:Gregoria kalendaro]]
[[es:Calendario gregoriano]]
[[et:Gregoriuse kalender]]
[[eu:Gregoriotar egutegia]]
[[fa:گاه‌شماری میلادی]]
[[fi:Gregoriaaninen kalenteri]]
[[fiu-vro:Gregoriusõ kallendri]]
[[fo:Gregorianski kalendarin]]
[[fr:Calendrier grégorien]]
[[frr:Gregoriaans kalender]]
[[fur:Calendari Gregorian]]
[[fy:Gregoriaanske kalinder]]
[[gl:Calendario gregoriano]]
[[gn:Arapapaha Gyregoriopegua]]
[[gu:ગ્રેગોરીયન પંચાંગ]]
[[he:הלוח הגרגוריאני]]
[[hi:ग्रेगोरी कैलेंडर]]
[[hr:Gregorijanski kalendar]]
[[hsb:Gregorianiska protyka]]
[[ht:Almanak gregoryen]]
[[hu:Gergely-naptár]]
[[hy:Գրիգորյան օրացույց]]
[[ia:Calendario gregorian]]
[[id:Kalender Gregorius]]
[[ilo:Kalendario a Gregoriano]]
[[io:Gregoriana kalendario]]
[[is:Gregoríska tímatalið]]
[[it:Calendario gregoriano]]
[[ja:グレゴリオ暦]]
[[jv:Pananggalan Gregorian]]
[[ka:გრიგორიანული კალენდარი]]
[[kk:Григориан күнтізбесі]]
[[kl:Gregorianskit ullorsiutaat]]
[[km:ប្រតិទិន ក្រេកូរី]]
[[kn:ಗ್ರೆಗೋರಿಯನ್ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್]]
[[ko:그레고리력]]
[[krc:Григориан орузлама]]
[[ku:Salnameya gregorî]]
[[kv:Григорий календар]]
[[kw:Calans gregorek]]
[[ky:Григорий жылсанагы]]
[[la:Calendarium Gregorianum]]
[[lad:Kalendario gregoriano]]
[[lb:Gregorianesche Kalenner]]
[[li:Gregoriaanse kalender]]
[[lij:Lûnäio Gregorian]]
[[lmo:Taquín gregurian]]
[[lt:Grigaliaus kalendorius]]
[[lv:Gregora kalendārs]]
[[map-bms:Kalendher Gregorian]]
[[mhr:Григориан кечышот]]
[[mk:Грегоријански календар]]
[[ml:ഗ്രിഗോറിയൻ കാലഗണനാരീതി]]
[[mn:Григорийн тоолол]]
[[mr:ग्रेगरीय दिनदर्शिका]]
[[ms:Kalendar Gregory]]
[[mzn:میلادی تقویم]]
[[nah:Gregorio xiuhpōhualli]]
[[nap:Calannario greguriano]]
[[nds:Gregoriaansch Klenner]]
[[nds-nl:Gregoriaanse kelender]]
[[ne:ग्रेगोरी क्यालेण्डर]]
[[nl:Gregoriaanse kalender]]
[[nn:Den gregorianske kalenderen]]
[[no:Gregoriansk kalender]]
[[nrm:Calendri grégorian]]
[[nso:Tšhupamabaka ya Gregorian]]
[[or:ଗ୍ରେଗୋରି ପାଞ୍ଜି]]
[[pa:ਗ੍ਰੈਗਰੀ ਕਲੰਡਰ]]
[[pl:Kalendarz gregoriański]]
[[pnb:گریگری کلنڈر]]
[[pnt:Γρηγοριανόν ημερολόγιον]]
[[ps:ګریګوري کلیز]]
[[pt:Calendário gregoriano]]
[[qu:Griguryanu kalindaryu]]
[[ro:Calendarul gregorian]]
[[ru:Григорианский календарь]]
[[rue:Ґреґоріаньскый календарь]]
[[sa:ग्रेगोरी-कालगणना]]
[[sah:Грегориан халандаара]]
[[scn:Calannariu grigurianu]]
[[sco:Gregorian calendar]]
[[sh:Gregorijanski kalendar]]
[[si:ග්‍රෙගරි දින දසුන]]
[[simple:Gregorian calendar]]
[[sk:Gregoriánsky kalendár]]
[[sl:Gregorijanski koledar]]
[[sq:Kalendari gregorian]]
[[sr:Грегоријански календар]]
[[su:Kalénder Grégori]]
[[sv:Gregorianska kalendern]]
[[sw:Kalenda ya Gregori]]
[[ta:கிரெகொரியின் நாட்காட்டி]]
[[te:గ్రెగోరియన్ కేలండర్]]
[[tg:Гоҳшумори мелодӣ]]
[[th:ปฏิทินเกรโกเรียน]]
[[tl:Kalendaryong Gregoryano]]
[[tr:Miladî takvim]]
[[tt:Милади тәкъвим]]
[[uk:Григоріанський календар]]
[[ur:عیسوی تقویم]]
[[uz:Grigoriy taqvimi]]
[[vec:Całendario gregorian]]
[[vi:Lịch Gregory]]
[[wa:Calindrî grigoryin]]
[[war:Kalendaryo Gregoryano]]
[[xmf:გრიგორიანული კალენდარი]]
[[yi:גרעגאריאנישער קאלענדאר]]
[[yo:Kàlẹ́ndà Gregory]]
[[zea:Gregoriaonse kalender]]
[[zh:公历]]
[[zh-classical:格里曆]]
[[zh-min-nan:Gregorius Le̍k-hoat]]
[[zh-yue:公曆]]

Version del 9 març de 2013 a 01.14

Lo calendièr gregorian (var. calendari gregorian), es lo calendièr actualament utilizat en Euròpa e dins una granda partida del monde. Concebut per un collègi de scientifics jos la direccion de Christophorus Clavius per corregir la deriva seculara del calendièr julian, pòrta lo nom de son instigator Gregòri XIII, papa de 1572 a 1585.

Estructura del calendièr

L'estructura del calendièr gregorian es analòga a la del calendièr julian de la Roma antica en vigor fins a alara. Es un calendièr solar, se basant sus la revolucion de la Tèrra a l'entorn del Solelh en 365,2422 jorns de 24 oras de 60 minutas de 60 segondas metricas. Lo calendièr gregorian balha un temps mejan de l'an de 365,2425 jorns ; per assegurar un nombre entièr de jorns per an, s'i ajusta regularament (cada 4 ans en principi) un bissèxt o jorn bissextil, lo 29 de febrièr (vejatz annada bissextila).

Lo cicle complet del calendièr gregorian dura 400 ans : tres sègles constituits de 24 cicles julians (tres ans de 365 jorns, puèi una annada de 366 jorns) seguits de quatre annadas de 365 jorns, puèi un sègle constituit de 25 cicles julians. Lo calendièr gregorian utiliza las règlas del comput gregorian.

Subdivisions

Lo calendièr gregorian es devesit en dotze meses, acampats en quatre trimèstres :

1r trimèstre 2nd trimèstre 3(en) trimèstre 4(en) trimèstre
genièr, 31 jorns
febrièr, 28 o 29 jorns
març, 31 jorns.
abril, 30 jorns
mai, 31 jorns
junh, 30 jorns.
julhet, 31 jorns
agost, 31 jorns
setembre, 30 jorns.
octobre, 31 jorns
novembre, 30 jorns
decembre, 31 jorns.
90 o 91 jorns 91 jorns 92 jorns 92 jorns

Un periòde de sèt jorns fòrma una setmana. Los jorns d’una setmana an cadun un nom : en occitan, diluns, dimars, dimècres, dijòus, divendres, dissabte e dimenge.

L’èra ordinàriament utilizada amb lo calendièr gregorian es l’èra crestiana, es a dire « aprèp Jèsus-Crist » (Anno Domini en latin, locucion encara utilizada en anglés, lo pus sovent notada aprèp l’annada jos sa forma abreujada AD, e autres còps designada coma an de gràcia o an del Sénher). Lo zèro èra pas encara conegut, i aguèt pas d’annada zèro : los sègles e los millennis comencèron amb l’an numèro un, de biais ordinal. Doncas, lo sègle XXI e lo millenni III començan lo 1èr de  genièr de l’an 1 del millenni III, es a dire en 2001.

Ligams intèrnes

Ligams extèrnes