Ròms : Diferéncia entre lei versions

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Contengut suprimit Contengut apondut
Xqt (discussion | contribucions)
iw link fix
Xqbot (discussion | contribucions)
m r2.7.3) (Robòt Apondre: af, bar, be, be-x-old, br, en, fa, fiu-vro, gag, hy, kk, lb, mr, rue, xmf Tirar: os Modificar: ca, hu, tr, ur; changement de type cosmétique
Linha 1 : Linha 1 :
[[Imatge:Roma flag.svg|thumb|200px|right|Drapèu deu Pòble Romani]]
[[Fichièr:Roma flag.svg|thumb|200px|right|Drapèu deu Pòble Romani]]
[[Imatge:Violinista rom.jpg|thumb|200px|left|Violonaira ròm]]
[[Fichièr:Violinista rom.jpg|thumb|200px|left|Violonaira ròm]]
[[Imatge:Django Reinhardt (Gottlieb 07301).jpg|thumb|200px|[[Django Reinhardt]], un deus màgers guitarristas ròms]]
[[Fichièr:Django Reinhardt (Gottlieb 07301).jpg|thumb|200px|[[Django Reinhardt]], un deus màgers guitarristas ròms]]
[[Imatge:Bundesarchiv R 165 Bild-244-52, Asperg, Deportation von Sinti und Roma.jpg|thumb|200px|left|Deportacion de cap aus camps d'exterminacion durant l'ocupacion alamena d'Euròpa]]
[[Fichièr:Bundesarchiv R 165 Bild-244-52, Asperg, Deportation von Sinti und Roma.jpg|thumb|200px|left|Deportacion de cap aus camps d'exterminacion durant l'ocupacion alamena d'Euròpa]]
[[Imatge:Saintes-Maries-de-la-Mer Sarah.jpg|thumb|200px|[[Lei Santas]]]]
[[Fichièr:Saintes-Maries-de-la-Mer Sarah.jpg|thumb|200px|[[Lei Santas]]]]


Los '''Ròms''' o '''Pòble Romani''', segon lo lor endonim, tanben designats peus exonims de '''Gitanos''', '''Tziganes''', '''Gipsis''' (vienguts de l'anciana denominacion erronèa d'''Egipcians'') '''Manoish''', '''Boèmis''', que son un pòble generaument e a l'origina nomada (quitament se mantuns membres d'aquesta comunautat be son vaduts sedentaris) e qui parla divèrsas versions dialectalas d'ua lenga - lo [[romaní]] - originària deu nòrd deu jus-continent indian.
Los '''Ròms''' o '''Pòble Romani''', segon lo lor endonim, tanben designats peus exonims de '''Gitanos''', '''Tziganes''', '''Gipsis''' (vienguts de l'anciana denominacion erronèa d'''Egipcians'') '''Manoish''', '''Boèmis''', que son un pòble generaument e a l'origina nomada (quitament se mantuns membres d'aquesta comunautat be son vaduts sedentaris) e qui parla divèrsas versions dialectalas d'ua lenga - lo [[romaní]] - originària deu nòrd deu jus-continent indian.
Linha 19 : Linha 19 :
== Personalitats ròms ==
== Personalitats ròms ==
=== Musicians ===
=== Musicians ===
*[[Django Reinhardt]]
* [[Django Reinhardt]]
*[[Grigoraş Dinicu]]
* [[Grigoraş Dinicu]]


== Ligam intèrne ==
== Ligam intèrne ==
*[[Lăutari]] : musicians tradicionaus ròms de [[Romania]].
* [[Lăutari]] : musicians tradicionaus ròms de [[Romania]].
*[[Flamenco]]
* [[Flamenco]]
*[[Lei Santas]]
* [[Lei Santas]]
*[[Porajmos]]
* [[Porajmos]]


[[Categoria:Ròms]]
[[Categoria:Ròms]]


[[ace:Sukèë Rom]]
[[ace:Sukèë Rom]]
[[af:Roma]]
[[an:Pueblo chitán]]
[[ar:غجر]]
[[ar:غجر]]
[[an:Pueblo chitán]]
[[az:Qaraçılar]]
[[az:Qaraçılar]]
[[bs:Romi]]
[[bar:Roma]]
[[be:Цыганы]]
[[be-x-old:Цыганы]]
[[bg:Цигани]]
[[bg:Цигани]]
[[ca:Gitano]]
[[br:Romed]]
[[cv:Чикансем]]
[[bs:Romi]]
[[ca:Gitanos]]
[[cs:Romové]]
[[cs:Romové]]
[[cv:Чикансем]]
[[da:Roma (folkeslag)]]
[[da:Roma (folkeslag)]]
[[pdc:Zigeiner]]
[[de:Roma]]
[[de:Roma]]
[[et:Mustlased]]
[[el:Ρομά]]
[[el:Ρομά]]
[[es:Pueblo gitano]]
[[en:Romani people]]
[[eo:Ciganoj]]
[[eo:Ciganoj]]
[[es:Pueblo gitano]]
[[et:Mustlased]]
[[eu:Ijito]]
[[eu:Ijito]]
[[fa:کولی]]
[[fi:Romanit]]
[[fiu-vro:Mustlasõq]]
[[fr:Roms]]
[[fr:Roms]]
[[fy:Roma (folk)]]
[[fy:Roma (folk)]]
[[gag:Çingenelär]]
[[gl:Pobo xitano]]
[[gl:Pobo xitano]]
[[ko:롬 (민족)]]
[[he:צוענים]]
[[hi:रोमा (लोग)]]
[[hi:रोमा (लोग)]]
[[hr:Romi]]
[[hr:Romi]]
[[hu:Cigányok]]
[[hy:Գնչուներ]]
[[id:Orang Rom]]
[[id:Orang Rom]]
[[os:Цигайнаг адæм]]
[[it:Rom (popolo)]]
[[it:Rom (popolo)]]
[[he:צוענים]]
[[ja:ロマ]]
[[ka:ბოშები]]
[[ka:ბოშები]]
[[kk:Сығандар]]
[[ko:롬 (민족)]]
[[la:Zingari]]
[[la:Zingari]]
[[lv:Čigāni]]
[[lb:Zigeiner]]
[[lt:Čigonai]]
[[lt:Čigonai]]
[[hu:Romák]]
[[lv:Čigāni]]
[[mk:Роми]]
[[mk:Роми]]
[[mr:रोमा जिप्सी]]
[[nl:Roma (volk)]]
[[nl:Roma (volk)]]
[[ja:ロマ]]
[[no:Sigøynere]]
[[nn:Sigøynarar]]
[[nn:Sigøynarar]]
[[no:Sigøynere]]
[[pdc:Zigeiner]]
[[pl:Romowie]]
[[pl:Romowie]]
[[pt:Ciganos]]
[[pt:Ciganos]]
[[ro:Romi]]
[[rmy:Романэ мануша]]
[[rmy:Романэ мануша]]
[[ro:Romi]]
[[ru:Цыгане]]
[[ru:Цыгане]]
[[sq:Jevgjit]]
[[rue:Циґане]]
[[scn:Gitani]]
[[scn:Gitani]]
[[sh:Romi]]
[[simple:Roma people]]
[[simple:Roma people]]
[[sk:Rómovia]]
[[sk:Rómovia]]
[[sl:Romi]]
[[sl:Romi]]
[[sq:Jevgjit]]
[[sr:Роми]]
[[sr:Роми]]
[[sh:Romi]]
[[fi:Romanit]]
[[sv:Romer]]
[[sv:Romer]]
[[ta:ரோமா மக்கள்]]
[[ta:ரோமா மக்கள்]]
[[th:ชาวโรมานี]]
[[th:ชาวโรมานี]]
[[tr:Romanlar]]
[[tr:Çingeneler]]
[[uk:Цигани]]
[[uk:Цигани]]
[[ur:خانہ بدوش]]
[[ur:رومینی]]
[[vi:Người Di-gan]]
[[vi:Người Di-gan]]
[[xmf:ჩაჩანეფი]]
[[yi:ציגיינער]]
[[yi:ציגיינער]]
[[zh:罗姆人]]
[[zh:罗姆人]]

Version del 29 octobre de 2012 a 10.31

Drapèu deu Pòble Romani
Violonaira ròm
Django Reinhardt, un deus màgers guitarristas ròms
Deportacion de cap aus camps d'exterminacion durant l'ocupacion alamena d'Euròpa
Lei Santas

Los Ròms o Pòble Romani, segon lo lor endonim, tanben designats peus exonims de Gitanos, Tziganes, Gipsis (vienguts de l'anciana denominacion erronèa d'Egipcians) Manoish, Boèmis, que son un pòble generaument e a l'origina nomada (quitament se mantuns membres d'aquesta comunautat be son vaduts sedentaris) e qui parla divèrsas versions dialectalas d'ua lenga - lo romaní - originària deu nòrd deu jus-continent indian.

Que's cred que quitèn l'Índia a l'Etat Mejana après l'invasion e la repression musulmana.

Que son portadors d'ua cultura universaument famosa mei que mei per las soas musicas ricas deus percors geografics d'aqueth pòble e de la soa coexisténcia desempuish l'Etat Mejana dab mantuns autes pòbles.

Au cors de la los coexisténcias los Ròm qu'enriquín divèrsas culturas autoctònas au punt d'estar pregondament associats dab lo folclòre idealizat peu romantisme de las loas navèras regions (aquò qu'ei, per exemple, lo cas dab lo flamenco e dab las danças sevilhanas en Andalosia e dab la musica d'Euròpa Orientau, çò qui való aus Ròms lo nom de Boèmis - de Boèmia - ). En Occitània que contribuín de segur tanben a enriquir la cultura e mei que mei la musica (com los Manoish de Bearn e las comunautats gitanas de las regions pròchas d'Espanha e de Catalonha) e Lei Santas e Provença son un lòc màger de romiatge deus Ròms.

Com per d'autes grops exogènes, que hon sovent mespresats e l'objècte de mes.hidança qui anèn dinc a acusacions de panatòri, expulsions e exterminacion massiva dehens l'encastre deu genocidi (aperat Porajmos dens l'istòria ròm) dens los camps de concentracion nazis perpetrat per Alemanha e los sons partisans d'extrèma dreta dens los país ocupats durant la Segonda Guèrra Mondiau.

A despart d'Euròpa e de l'Asia occidentau, los Ròms qu'emigrèn tanben de cap a l'America (Estats Units d'America, Brasil e Argentina mei que mei).

Personalitats ròms

Musicians

Ligam intèrne