Epopèia de Gilgamesh

L'epopèia de Gilgamesh es un racònte legendari de Mesopotamia anciana. Fa partida deis òbras literariaris mai vièlha de l'Umanitat. La premier version complèta coneguda foguèt escricha en akkadian vèrs lei sègles XVIII o XVII abC dins la region de Babilònia. Aquela version èra inspirada per unei tèxtes e racòntes, principalament d'origina sumeriana, compausats vèrs la fin dau millenari III abC. A per origina lei racòntes mitics subre Gilgamesh, cinquen rèi (probablament legendari) de la premiera dinastia d'Uruk. Tèn dotze partidas mai, segon la màger part dei scientifics, lei partidas XI e XII foguèron apondudas vèrs 1200 e 700 abC.

Perdut après la disparicion dei civilizacions de Mesopotamia antica, lo tèxte foguèt redescubèrt pendent lei cavaments realizats dins leis annadas 1870 dins la biblioteca de l'emperaire assirian Assurbanipal de Niniva. Aqueu racònte conoguèt un succès important durant l'Antiquitat e de vestigis foguèron trobats dins divèrsei sites antics de Mesopotamia. Foguèt tanben traduch dins unei lengas coma l'itita o l'orita. La premiera tradicion modèrna foguèt l'òbra de Georges Smith.

Resumit

Lo començament dau racònte es eissit dau sentiment deis abitants d'Uruk que lor rèi Gilgamesh es tròp dur e sevèr. Demandèron donc l'ajuda de la divessa Aruru, protectritz de la ciutat, per corregir lei defauts dau rèi. La divessa deicidiguèt alora de crear un « doble » de Gilgamesh nomat Enkidu. Lo ròtle d'aqueu darrier èra d'èstre lo mirau dau rèi. Au contrari de Gilgamesh, Enkidu es donc un òme sauvatge e sensa elegància naturala mai bòn. Lei dos personatges s'escometèron. A la fin dau combat, comprendiguèron qu'èran complementaris e decidiguèron de s'aliar per realizar ensems divèrsei proesas. Pasmens, a la mòrt d'Enkidu, Gilgamesh, fòrça triste, decidiguèt de partir en recèrca dau secrèt de l'immortalitat pròche d'Uta-Napishtim que li aprendiguèt l'existéncia d'una planta de jovença. Gilgamesh finiguèt per descubrir aquela planta mai un sèrp li raubèt. Comprendiguèt alora que l'òme èra pas fach per èstre immortau e que fau solament aprofichar dei plasirs de la vida presenta.

Etapas dau racònte

Taulèta I

La taulèta I de l'Epopèia de Gilgamesh es la presentacion dei personatges e de la decision dei dieus d'utilizar Enkidu còntra Gilgamesh. Ansin, Gilgamesh es presentat coma un eròi aguent complit divèrsei proesas, que la bastida dei barris de la vila, mai tanben coma lo tiran de la populacion d'Uruk. Per lo corrigir, lei dieus preparèron Enkidu e lo mandèron, gràcias a un personatge dich la Cortesana, vèrs la vila d'Uruk per mostrar sa superioritat sus Gilgamesh.

Taulèta II

La Cortesana e Enkidu arriban a Uruk. Enkidu i devèn l'objècte d'admiracion de la fòga. Puei, Enkidu va a una ceremonia de maridatge que se debana dins la vila. I empacha Gilgamesh d'exercir son drech de prioritat sus lei filhas presentas e lei dos eròis s'afrontan dins una carriera. Lo combat a ges de venceire e Gilgamesh e Enkidu realizan finalament un pacte d'amistat. Aquò representa una causa importanta per Enkidu que tèn per lo premier còp una familha. Enfin, a l'iniciativa de Gilgamesh, lei dos amics novèus decidísson de preparar una expedicion dins lo bòcs dei cèdres protegir per un gardian dich Humbaba. Se fau notar que leis Ancians d'Uruk e egalament Enkidu assian de descoratjar, sensa succès, Gilgamesh de realizar aqueu projècte.

Taulèta III

La taulèta tracta de la preparacion de l'expedicion e de sa partença vèrs lo bòsc dei cèdres.