Vejatz lo contengut

Erupcion limnica

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Fotografia dau lac Nyos una setmana après l'erupcion limnica de 1986.

Una erupcion limnica es un fenomèn paravolcanic caracterizat per lo desgasatge rapide d'un lac meromictic. Aquò entraïna la liberacion d'una importanta quantitat de dioxid de carbòni acumulada dins lei jaç prefonds dau lac[1]. Leis efiechs principaus son una inondacion grèva e una asfixia de la fauna e dei populacions presas dins lei jaç de gas.

Un lac meromictic es un lac que sa forma empacha ò limita considerablament leis escambis d'aiga entre sei jaç superiors e inferiors. Aquò es pus sovent lo cas dins lei lacs volcanics, en particular aquelei situats dins de calderas ò de maars. Dins aquelei condicions, lo dioxid de carbòni emés per l'activitat volcanica (fumaròlas, etc.) ò per la descomposicion de la matèria organica es blocat dins lei prefondors e, en causa de la pression, de quantitats fòrça importantas pòdon i demorar durant de sègles. Un element perturbator (tèrratrem, avalanca, començament d'una erupcion, etc.) pòdon alora destabilizar l'equilibri e entraïnar la remontada sobde dei gas. Cada mecanisme sembla de presentar lo sieu mecanisme, mai la consequéncia es una liberacion rapida dau dioxid de carbòni en causa de la demenicion de la pression.

Leis erupcions limnicas son conegudas dempuei la catastròfa dau lac Nyos que tuèt 1 746 personas e 3 000 animaus lo 21 d'aost de 1986[2]. Aquò entraïnèt un interès per lei lacs meromictics e lei rèstas de plusors erupcions limnicas ancianas foguèron descubèrts dins lo monde. Plusors lacs perilhós foguèron tanben identificats coma lo lac Monoun e lo lac Kivu. De sistèmas de desgasatge artificiaus foguèron installats sus lei lacs Nyos e Monoun per i empachar l'acumulacion de gas. En Occitània, lo lac Pavent es l'objècte d'una susvelhança car presenta lei caracteristicas d'un lac meromictic. Pasmens, sei jaç inferiors son pas encara saturats de gas.

Liames intèrnes

[modificar | modificar lo còdi]
  • (en) Amin Nsangou Mouhamed, Dmitri Rouwet, Franco Tassi, Wilson Yetoh Fantong, Oumar Farouk Mouncherou et al., « Evidence of “Lake Nyos-type” behavior in the geological record: A review », Earth-Science Reviews, vol. 247,‎ decembre de 2023, article n° 104 603.

Nòtas e referéncias

[modificar | modificar lo còdi]
  1. D'autrei gas semblan tanben desgatjats durant una erupcion limnica, en particular de compausats souprats. Aquò foguèt atestat per lei testimoniatges de subrevivents de la catastròfa dau lac Nyos. Pasmens, aquelei gas tènon un ròtle negligible dins lo mecanisme e leis efiechs de l'erupcion limnica.
  2. (fr) Serge Morin e Jean Pahaï, « La catastrophe de Nyos (Cameroun) », Yaoundé, Revue de géographie du Cameroun, Vol VI n°2, 1986, pp. 81-105.