Drecha (politica)

Lo tractament dau rèi francés Loís XVI es l'objèct de divisions prefondas dins lo païsatge politic francés après 1789 : la question dau veto reiau sus lei decisions de l'Assemblada, puei aquela de la condamnacion a mòrt dau Rèi. Son lei premierei controvèrsias que van devesir ço que convendrà de dire la drecha e la senèstra.

En politica, lo tèrme «drecha», «dreita», o «dreta», designa generalament l'ensems dei corrents politics qu'an una doctrina, una tradicion o una ideologia pron conservatritz, economicament liberala o non. La drecha manifèsta una estaca certana per l'òrdre, que lo considèran coma juste o coma lo mendre mau, e repròva lei cambiaments brusques quant ai questions de societat e lei questions eticas. Si pòu partejar quant ai questions economicas (drecha conservatritz, per oposicion a la drecha liberala).

D'après Michel Winock, si deuriá pas parlar de "drecha" au singulier, mai de mai dei "drechas", que, tre l'origina, divergissèron e s'opausèron. La diversitat dei drechas comença per la diversitat dei democracias liberalas : la drecha espanhòla es pas la drecha francesa. Puei vènon d'autrei distincions.

La drecha inclutz de familhas de pensada de tipe reaccionari, mai, istoricament, decèssa pas despuei son aparicion de pèrdre lei valors mai conservatritz : lo fenomène es d'unir ambé lo sinistrisme.

L'apelacion de "drecha" vèn de l'usatge en politica que consistís en devesir lei partits politics en categorias generalas que formalizan una division bipartisana : la drecha e la senèstra, ai qualas si pòu apondre lo centre e leis extrèmes (extrèma drecha e extrèma senèstra).

Leis apelacions correspòndon, a l'origina, a l'endrech qu'ocupèt cada grope politic, en França, dins l'emicicle de l'Assemblada Nacionala, vist de la plaça dau president.

En occitan l'apelacion populara de la gent de drecha es los blancs per encausa de la bandieira blanca dels reis o los cagolards (< la cagola o masca).