Contes de Gasconha
Los contes de Gasconha qu'ei un corpus literari escrivut en occitan gascon de Leitora e, per quauques contes, en lengadocian agenés hèra pròcha deu gascon. Que's compausa de tres garbas de contes escrivuts per l'escrivan leitorés Joan Francés Blader.
Segon Blader, que son transcripcions deu contes de tradicion orala qu'avèvan audit de personas deus parçans de Leitora, Nerac e Agen, l'Armanhac e la vath de Campan.
Que s'ei discutit l'autenticitat d'aquestes contes en tot sugerir que Blader e'us poderé aver inventats o adobats. A minimum, deu punt de vista de l'antropologia modèrna, s'a jutjat qu'un metòde rigorós de compilacion deus contes qu'auré exigit mei de personas hont e mei eslunhadas de Blader (puish que son efectivament tanhents de la familha Blader).
Quina que sia la pertinéncia d'aquestes jutjaments, los contes que demòran lo principau eretatge folcloric de la tradicion narrativa gascoa e tanben ua de las òbras màgers de la literatura gascoa. Que ns' an transmés recontes e personatges tradicionaus clau de la cultura gascoa com ac son lo Rei de las Agraulas, Bós de Benac, Grum de Milhet, lo becut, la bèstia deu cap d'òmi (plaçat dens un conte de tradicion grècolatina o e pren justament la plaça de l'esfinx) ; òm i tròba tanben formulas e psaumes magics (com la formulas contra la posoèras o la descripcion de la messa de Sant Secari ; mantuns contes o personatges que son version gascoas de mites coneguts dens la tradicion grècolatina (l'esfinx, mes tanben Bós de Benac qui partatja espravas d'Ulisse).
Los contes que dan tanben lo parat de véder dab un certe punt de vista de l'imaginacion folclorica un monde on lo rei viu dens un Lovre, on la devocion que's vira de cap a Sarrança, on los òstes e hen carniceria dab lo còs deus clients de la loas ostalarias.
Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- Blader, Joan Francés. Contes de Gasconha. IEO, 1966-1976.