Cairàs
Cairàs es un parçan d'Occitània[2] situat dins lo Daufinat (o tanben en Provença).
Sa vila principala es Agulha.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]Païsatges
[modificar | Modificar lo còdi]-
Lo còl Isoard[4].
-
Lo chastèl Cairàs[3] a Chastèucairàs
-
Vista dau pendís sud dau serre
-
Li Fònts de Cerveira*[3] (2 040 m)
-
Sant Veran ivern 2008/2009. Cairàs
Toponimia
[modificar | Modificar lo còdi]Lo nom de Cairàs ven d'una tribú gallesa locala, los Quariates. Las fòrmas ancianas de Cairàs son Civitas Quariatum, inscripcion sense data trobada a Susa, Quadratum, latinizacion dau sègle XII, Cadratium, latinizacion de 1265, Cadrassium, latinizacion de 1301, castellania seu districtus cadratii, en 1311, mandement de Cadras, en 1475, chastellenie de Queyras, en 1484 [7]. Los escribas interpretavan lo nom de Cairàs coma carrat.
Lo nom daus Quariates se pòt interpretar coma una varianta dau gallés *pario-, « pairòu » (lo mot ne ven), « chaudier » ambé conservacion locala de kw- (disparegut en gallés e remplaçat per p-) achabat per un sufixe -ati. Los Quariates serián « los dau pairòu » [8]. I a una autra possibilitat qu'a pas besonh d'un fach lingüistic excepcionau o arbitrari : *co-vario- + -ati, ambé -var-, idronime. Lo nom de la tribú s'escriuriá donca cuariates [9].
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]De 1343 a 1789, lo Cairàs èra un daus Escartons dau Briançonés.
Cultura
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ http://www.chambradoc.it/loDarrierJarrac/loDerrierJarrac.page
- ↑ Segon la classificacion de Frederic Zégierman.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 et 3,5 Enquèsta de Briantin Loís a un amic de Cairàs.
BL: "Que son los noms occitans d'aquestes luòcs en Cairàs?
Casse Déserte, lo "fort Queyras", Les Fonts de Cervières, lac du Grand Laus, col du Malrif, Le Grand Rochebrune & Le Petit Rochebrune, Tête-de-Longet, lo "Musée Le Soum" a Sant Veran."
C: "cassa deserta, chastel Cairàs, lo vilatge de "Cervières" ei Cerveira (li fònts de Cerveira ?), lo grand Laus (un laus és un lac) e lo pas de Malriu o Malrio, lo grand Rochabruna e lo pichòt Rochabruna (e non Ròchabruna), (per lo Longet, non lo sap, és tròp luènh de ièu...) ... i a lo pas (o lo còl) e lo bric, la cima (o la testa), aprèp és lo Som (e San-Vran)" - ↑ https://tdf.locongres.org/files/assets/common/page-substrates/page1358.jpg
- ↑ https://web.archive.org/web/20220219100446/https://locongres.org/oc/aplicacions/dicodoc-oc/dicodoc-recerca?option=com_dicodoc&view=search&Itemid=168&type=historic&dic%5B%5D=BASIC&dic%5B%5D=PALAY&dic%5B%5D=TDF&dic%5B%5D=LESPY&q=&q2=Malrif&submit=Cercar
- ↑ https://dicotopo.cths.fr/places/P39492338
- ↑ Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 174
- ↑ Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 246, a pario-
- ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 130