Boson de Provença
Boson de Provença (lat. Boso[1]) o Boson V (nascut v. 844, mòrt v. 887) èra un monarca lotaringian. Foguèt lo promier que capitèt d'impausar una reiautat electiva, autonòma e independenta, emai foguèsse precària, dintre l'imperium francorum dau siècle IX.
Familha
[modificar | modificar lo còdi]Boson de Provença es lo fiu de Bivin de Gorze[2], tanben coneissut per lo nom de Bivin de Viena, marida en 876 Ermengarda, filha de l'emperador Loís II lo Jove. Sa sòrre Richilda d'Ardenàs es promier la concubina, puei en 870 la segonda frema de Carles II lo Chauve, rei de Francia occidentala e emperador d'Occident, qu'acòrda a son conhat Boson fòrça favors, en particulier l'abadiá de Sant-Maurice d'Agaune qu'èra estada la proprietat de son oncle mairau Hucbert. Per seis excellentas relacions familialas, Boson arriba a de nautei foncions avans de s'emancipar en se fasent coronar rei de Provença. Es apelat Boson V per lei genealogistas dei Bosonidas.
Biografia
[modificar | modificar lo còdi]Un parent de Carles lo Chauve
[modificar | modificar lo còdi]A l'autona 870, Boson es l'executaire testamentari dau duc Gerard II de París, en companhiá dau marqués Bernard de Gotiá. Aquela annada, recebe l'administracion dau comtat de Tròias.
En janvier de 871, Carles II lo Chauve lo noma duc de Lionés e del Vienés (Borgonha Cisjurana), en succession de Girart de Viena.
En 872, Carles lo Chauve lo noma assessor de son fiu Loís lo Quèc, rei d'Aquitània despuèi 867.[3] Nomat còmte de Borges, chambrier e mèstre dei ussiers, Boson recebe lei foncions dau còmte Gerard d'Auvèrnha (fiu de Gerard d'Auvèrnha mòrt en 841 dins la batalha de Fontenoy-en-Puisaye), depausat per lo rei.[3]
En 875, a la mòrt de l'emperador Loís II lo Jove, Boson acompanha lo rei Carles II lo Chauve que s'envai en Itàlia per recebre lo titre d'emperador dau papa Joan VIII. Lo nòu emperador, Carles, noma son conhat duc en Itàlia e duc de Provença.
En febrier de 876 o en septembre de 877, a Pavia, Carles lo Chauve noma Boson vicerei dau reiaume d'Itàlia avans de partir per França.[4] Aquela annada d'aquí, marida Ermengarda a Roma, la filha unica dau paure emperador Loís lo Jove.[4]
En març de 877, Carles lo Chauve rapèla Boson en França, e aqueu s'entòrna. Carles fisa puei lo reiaume d'Itàlia e lo ducat de Provença a Ugues l'Abat, fiu de Conrad I de Borgonha e nebot de l'emperadora Judit de Bavièra (frema de l'emperador Loís lo Piós), e li assòcia Ricard lo Justicier, fraire de Boson.[5] La mema annada, a la mòrt de son oncle lo comte Ecchard, Boson recebe lo comtat de Macon e lo comtat de Chalon. Amb sei dos fèus nòus, Boson es desenant mèstre de quasi la totalitat de la vau de Ròse (Vienés e Lionés), de la vau de Sòna (Maconés e Chalonés) e de Provença.
Lei promierei temptativas
[modificar | modificar lo còdi]Pasmens, quand Carles lo Chauve considèra una autra expedicion en Itàlia e de levar un tribut de cinc mila libres per alunchar lei normands, deu signar lo capitular de Quierzy, que rènde ereditàrias las cargas comtalas. Aquel acòrd de junh es vist coma una concession acordada ai grands qu'avián mostrat un grand maucontentament per aquelei dos projèctes reiaus.[6] Profechant de la partença dau rei en Itàlia, Boson amb d'autrei caps de l'aristocracia, en particular Ugues l'Abat, Bernat Plantevelue e Bernat de Gòtia, refusan l'ajuda demandada e en mai d'aquò se solèvan e obligan lo rei a un retorn precipitat dau temps dau quau mòre lo 6 d'octobre de 877 dins un vilatge de Mauriana[6][7]. Après la mòrt de Carles, obligan lo fiu de Carles, Loís II lo Bret, a confirmar sei drechs e privilègis.
Pas acabat.
Nòtas e referéncias
[modificar | modificar lo còdi]- ↑ « Boson » (MedLands).
- ↑ Theis 1990.
- ↑ 3,0 et 3,1 Poupardin 1901.
- ↑ 4,0 et 4,1 Gingins-La-Sarra 1851, p. 46 :
- ↑ Auteur Année, p. 272.
- ↑ 6,0 et 6,1 Riché 1983.
- ↑ D'aqueu temps Carles es blocat en Itàlia per Carloman, l'ainat de Loís de Bavièra e espèra amb impaciéncia lei renfòrçs que devián venir de França.