Bessaràbia

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
La Bessaràbia anciana (colors) e leis Estats actuaus.

Bessaràbia (Basarabia en romanés, Бессарабия/Bessarabia en rus) es un airau geografic dau sud-èst d'Euròpa que si delimita per la ribiera Prot a ponent, lo fluvi Dnièstre a levant e la mar Negra au sud.

Lo nom de Bessaràbia designèt successivament :

  • lo Principat de Valàquia au començament dau sègle XIV, dau nom de la dinastia fondatritz, lei Basarabi (nom que vèn sieche de basar-ata, "paire sevèr" en turc ancian - ipotèsi de Mihnea Berindei - sieche de Besarion-ban, "duc Besarion" - ipotèsi de Pierre Nasturel). Lei Basarabi emergissèron coma bans (ducs vassaus de la corona d'Ongria) avans de s'emancipar en 1330 e de cochar lei Tatars dei bocas de Danubi en mai d'una campanha entre 1328 e 1342 ;
  • la faissa de tèrra lo lòng de Danubi e de la mar Negra, entre la confluéncia de Prot e la boca de Dnièstre, que lei Basarabi liberèron dei Tatars en mai d'una campanha entre 1328 e 1342, que la cedissèron en 1418 a Moldàvia, que la perdèt en 1484 (pòrts maritims e de Danubi) e en 1536 (ciutadèla de Tighina) au profiech de l'Empèri Otoman, onte la region si nomava Bodjak (Bucak en turc) ;
  • la partida orientala dau Principat de Moldàvia, ambé lo Bodjak, que lei Rus annexèron en 1812, que si restaquèt a Romania de 1918 a 1940 e de 1941 a 1944, e a l'URSS de 1940 a 1941 e de 1944 a 1991.

Ucraïna e la Republica de Moldàvia si partejan la region despuei 1991.