Bernat Deliciós

"L'agitador de Lengadòc" al Musèu dels Augustins (Tolosa)

Bernat Deliciós (Montpelhièr, cap a 1260 - Avinhon, aprèp 1319) foguèt un franciscan occitan que s'opausèt a l'Inquisicion. Ensagèt de defendre tant los catars coma los dissidents franciscans diches "esperitals" e los "beguins". Moriguèt en preson a Avinhon.

Biografia

Bernat Deliciós èra lector (professor) dins lo convent de Carcassona ont en 1296 se venguèron refugiar un bon nombre de personas secutadas per l'Inquisicion. Amb los autres religioses prenguèt la defensa de las victimas e capitèt que s'abandonèsse la persecucion. Pasmens en 1297 l'inquisidor Nicolas d'Abbeville acusèt d'èsser estat erètge en Nicolau Faure, un borgués amonedat, qu'èra mòrt dempuèi gaireben vint ans e Bernat s'opausèt francament a el. Prenguèt la defensa del mòrt qu'èra estat acompanhat de Fraires menors dins son agonia e portèt l'afar davant lo papa Bonifaci VIII. A mai se Bernat ganhèt pas la causa, l'inquisidor arrestèt sa campanha inquisitoriala. Foguèt mandat puèi a Narbona ont contunhèt son prètzfach de lector.

Bernat Deliciós contra l'Inquisicion

Sa posicion s'afirmèt mai que, exasperat pels inquisidors d'Albi, venguèt lo menaire d'un movement de contestacion que comencèt en 1299 e durèt fins a 1304 contra l'Inquisicion lengadociana dirigida per l'avesque d'Albi, Bernat de Castanet. En 1317, per òrdre del papa Bernat Deliciós foguèt arrestat del temps qu'èra en Avinhon e que defendiá la causa dels "esperitals" de son òrdre. Se faguèt un procès que capitanegèt Bernat Gui. Durant aqueste, Deliciós patiguèt fòrça torturas, e puèi finalament foguèt condamnat a la preson a vida en decembre de 1319 .

Deliciós foguèt una figura importanta de son epòca, coneguèt mantun sabent d'aquel temps coma Ramon Llull o Arnaut de Vilanòva.

Eiretatge de Bernat Deliciós

La figura de Bernat Deliciós foguèt recuperada cap a la fin del sègle XIX pels movements favorables a la laïcitat. L'eclesiastic occitan serviguèt de modèl, a partir del libre de l'academician Barthélémy Hauréau, espelit en 1877, contra los defensors del partit clerical francés. . Una version occitana del libre, revirat per Ives Roqueta, foguèt publicada en 1981.