Antòni Fabre d'Olivet
Antòni Fabre d'Olivet | |
File:Fabre dolivet.jpg | |
Nom de naissença | (fr) Antoine Fabre |
---|---|
Naissença | 8 de decembre de 1767, Gange |
Decès | 27 de març de 1825, París |
Ocupacion | Poeta, jornalista filològ,ocultista |
Antòni Fabre d'Olivet (en francés : Antoine Fabre d'Olivet ; Gange, lo 8 de decembre de 1767 – París, lo 27 de març de 1825) foguèt un escrivan lengadocian de lengas francesa e occitana, un filològ e un ocultista.
L’importanta part de sa produccion que consacrèt, coma escrivan e filològ, a la lenga occitana, fa d'el un dels precursors de la renaissença del Felibritge.
Vida e òbras
[modificar | Modificar lo còdi]Nasquèt a Gange dens una familha calvinista ; son paire èra mercadièr de seda. Antòni Fabre se n'anèt puèi estudiar lo comèrci a París abans de se virar cap al teatre. Comencèt a publicar, mas Fabre d'Eglantine, recebèt los elògis per un poëma qu'avià escrich. Per evitar la mespresa, peguèt a son nom aquel de sa maire e venguèt Fabre d'Olivet.
Pendent la Revolucion Francesa foguèt un Jacobin e escriguèt qualques pèças de teatre "revolucionàrias" e òbras musicalas. Fondèt tanben qualques jornals.
Mas, foguèt mai e mai interessat per l'ocultisme e la filologia.
Publiquèt en 1816, la Lenga ebraica restituada qu'èra una temptativa per trobar la "lenga de l'origina de l'umanitat". Foguèt considerat coma baug e son libre aguèt l'onor d'èstre botat a l'indèx. Continuarà sas recèrcas sobre los mites de l'origina e la "sciéncia autentica" dins son "Istòria filosofica del genre uman" (1823), ont descritz l'Egipte coma lo centre del saber. Amai vòl restablir lo cult "teodoxic" que ne serà lo capmèstre.
Son òbra influençariá los ocultistas de la fin del sègle XIX coma Papus o Elifas Levi.
Lo "promièr occitanista"
[modificar | Modificar lo còdi]Fabre adoptèt l'adjectiu francés "occitanique", inventat en 1644 pel traductor del mètge ca:Anselmus de Boodt[1], dins son libre "Lo trobador, poësias occitanicas" en 1803[2].
Son òbra occitana foguèt estudiada per Robèrt Lafont que considèrava Fabre coma un precursor de l'occitanisme.
Fabre escriguèt "La Lenga d’Oc restablida dins sos principis", ont fa una relacion entre la "lenga ebraïca de l'origin" e l'occitan. Lafont i vese "un deliri", mès lo "professor" èra pas reputat per son saber de l'"ocult".
Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]Autors
Bearn : Pèir d'Esbarrebaca • Ciprian Desporrins • Teofil de Bordèu
Lengadòc : Mondonvila • Abat Fabre• Fabre d'Olivet
Roergue : Peiròt
Provença : Còia • d'Agevila • Germain • Gròs • Pelabon
Velai : Clet
Obras
Roman : Istòria de Joan-l’an-pres
Opèra : Dafnís e Alcimadura
Teatre : Lo Nòvi parat • Manicla
Sermon Burlesque : Lo Sermon deu Curé de Vidèren
Antologia e critica
J.F. Achard : Lo Boquet provençau
- ↑ Josiane Ubaud, Usage des mots oc, occitan, Occitanie à travers les âges. En linha. >
- ↑ https://books.google.fr/books?id=l-FCFq7T0nsC&printsec=frontcover&hl=fr#v=onepage&q&f=false