Teresa Claramunt
Teresa Claramunt i Creus (Sabadell, 4 de junh de 1862 - Barcelona, 11 d'abril de 1931) foguèt una dirigenta anarcosindicalista catalana. Per encausa de son activisme politic e de son carisma foguèt escaissada "La verge roja barcelonesa" e mai en França la comparèron a "una Louise Michel espanhòla".
Biografia[modificar | Modificar lo còdi]
Enfància e adolescéncia[modificar | Modificar lo còdi]
Teresa Claramunt nasquèt en 1862 a Sabadell, vila de granda tradicion textila vesina de Barcelona, dins una familha modèsta. Èra la segonda filha, aprèp sa sòrre Maria nascuda quatre ans abans, de Ramon Claramunt, un mecanician de las maquinas textilas originari d'Alcoi, e de Joaquina Creus. Quand Teresa aguèt tres ans, tota la familha se partiguèt installar en Aragon, e foguèt a Barbastre que nasquèron tres autres enfants: Josep, Àngel e Purificació. Encara que foguèsse catolic, lo paire de Teresa èra un republican federal mentre que sa maire aviá un caractèr fòrt e se diguèt posteriorament que Teresa aviá eiretat de totes dos aquelas caracteristicas. Del temps que demorèron a Barbastre, lo paire capitèt de se far elegit coma cònsol de la vila. Tota la familha tornèt a Sabadell en 1875. Durant tota sa joventut Teresa aguèt una educacion pro rudimentària, que sos parents pensavan qu'èra un perilh que las dròllas passèssen tròp de temps a l'escòla.
La debuta de l'engatjament politic[modificar | Modificar lo còdi]
En 1884, Teresa faguèt 22 ans e causiguèt de demorar en Catalonha quand sos parents decidiguèron de migrar cap a una autra ciutat, aqueste còp al País Valencian, ont existissiá tanben una fòrta tradicion d'industria textila, Alcoi. En genièr d'aquel meteis an se maridèt amb un militant republican, Antonio Gurri.
Influenciada per l'escrivan anarquista cuban Fernando Tarrida del Mármol, aquesta trabalhadora del sector textil fondèt un grop anarquista a Sabadell. Amb aqueste participèt a la cauma de las sèt setmanas en 1883 que demandava la reduccion de la jornada de trabalh a 10 oras per jorn. En octobre de 1884 foguèt demest las fondadoras de la Seccion Vària de Trabalhadoras Anarco-collectivistas de Sabadell, amassa amb d'autras activistas feministas coma Ángeles López de Ayala e Amàlia Domingo. Concebèt en 1892 la primièra societat feminista espanhòla, la Sociedad Autónoma de Mujeres de Barcelona.
Son maridatge amb Gurri durèt pas gaire. Aguèron una filha amassa, sonada Proletaria Libre, que moriguèt fòrça jove.
Lo temps de la persecucion[modificar | Modificar lo còdi]
Foguèt arrestada aprèp l'esclatament de qualques bombas dins lo Grand Teatre del Licèu de Barcelona en 1893, e tornarmai en 1896 del temps de la repression del Procès de Montjuïc. Durant aquel eveniment foguèt tustada per las fòrças de l'òrdre brutalament e grèva, çò que li provoquèt de lesions que devián durar long de sa vida. Encara que foguèsse pas jamai condemnada per cap de delicte, se partiguèt exiliar en Anglatèrra aprèp son jutjament e i demorèt fins a 1898. Fondèt puèi, en 1901, la revista El Productor e participèt activament a les reivindicacions socialas de la debuta del sègle XX. Collaborèt a La Tramuntana, tanben a La Revista Blanca e dirigiguèt puèi lo jornal El Rebelde de 1907 a 1908.
La malautiá progressèt e malgrat que foguèsse fòrça malauta e passèsse sa vida entre son lièch e una cadièra de la cambra, aprèp l'atemptat contra lo cardenal Soldevila a Saragossa, la polícia espepissèt son ostal lo 4 de junh de 1923, en cerca de pròvas de sa participacion. En 1924 tornèt a Barcelona, mas sa paralisi que s'espandissiá progressivament l'alunhèt definitivament de las activitats publicas. Moriguèt l'11 d'abril d'aquel an, e foguèt enterrada 3 jorns aprèp, lo 14 d'abril, jorn de la proclamacion de la Segonda Republica Espanhòla.