Reiaume d’Ibèria
Lo Reiaume d’Ibèria foguèt un reiaume ancian de Georgia e de Caucàs Occidentau que se formèt a partir dau sègle III avC e que dispareguèt a la fin dau sègle VI.
Vassalizèt rapidament lo reiaume de Còlchida e d’autrei reiaumes vesins gràcias a una tièra de campanhas militaras victoriosas durant lo rèine de Parnabaz Ièr (302-237 avC). A sa mòrt, Ibèria èra un reiaume poderós de la region. Pasmens, sei successors abandèron pauc a pauc lei conquistas dau sud per si concentrar sus la region dei Portaus de Caucàs. Aquò afebliquèt la dinastia que foguèt reversada en 189 avC per una dinastia armeniana. Au sègle I avC, aquela relacion amb Armenia entraïnèt una invasion romana en 65 avC. Còlchida venguèt una província romana e Ibèria un protectorat fins au sègle III.
La fondacion de l’Empèri Sassanida en 224 entraïnèt un cambiament politic important per lo reiaume que venguèt un enjòc de la rivalitat entre Roma e Ctesifont. Passèt sota l’influéncia sassanida fins a 298. Puei, la conversion dau país au crestianisme vèrs 317 dau rèi Mirian III renforcèt lo liame ambé lei Bizantins fins a 363 que Constantinòple reconoguèt l’influéncia sassanida sus la mitat orientala de la Georgia actuala. Fins a l’abolicion de la monarquia en 580 per lei Sassanidas, Ibèria alternèt de periòdes d’independéncia e de vassalitat. Lei Bizantins foguèron pas capables de lo reconquistar totalament mai ocupèron pauc a pauc la província anciana de Còlchida. Dins lo corrent d’aqueu periòde, la vila de Tiflis foguèt fondada e la Glèisa georgiana estendèt son influéncia au sen de la populacion maugrat lo sostèn pèrsa a la religion zoroastriana.
Lo tèrme « Ibèria » es de còps utilizat per nomar de principats centrats sus lo territòri de l'Ibèria Antica durant l'Edat Mejana. Aquelei principats èran generalament eissits de la fragmentacion d'empèris importants (Califat Abbassida, Ilkhanat...).
Liames intèrnes[modificar | Modificar lo còdi]
Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]
- (fr) Nodar Assatiani e Alexandre Bendianachvili, Histoire de la Géorgie, L'Harmattan, 1997.