Nasala velara

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Infotaula de l'alfabet fonetic internacionalNasala velara
ŋ
Numèro AFI119
Codificacion
Unicode (hex)U+014B
Son
noicon

La nasala velara es un son consonantic emplegat en occitan e dins mantas autras lengas. Son simbòl fonetic es [ŋ]. Aqueste son es la realizacion normala d'una -n finala en provençal e dins qualques varietats gasconas. Dins d'autras varietats occitanas apareis subretot davant las oclusivas velaras [k] e [g] (ex: banc o sang). Es una de las caracteristicas del francitan deguda a l'inexisténcia en occitan de vocalas nasalas.


Occurréncias[modificar | Modificar lo còdi]

Language Word IPA Meaning Notes
Albanés ngaqë [ŋɡacə] 'because'
Aleut chaang [tʃɑːŋ] 'five'
Armèni Eastern ընկեր [əŋˈkɛɾ] 'friend' Allofòn de /n/ davant de consonantas velaras
Assamés ৰং [rɔŋ] 'color'
asturian pación [pa.ˈθjoŋ] 'pasture'
bambara ŋonI [ŋoni] 'guitarra'
basc hanka [haŋka] 'camba'
bengali [rɔŋ] 'color'
catalan sang [ˈsaŋ(k)] 'blood' Veire Fonologia catalana
chinés cantonés [ŋɔːŋ˩] 'raise' See Cantonese phonology
Eastern Min [ŋi] 'suspècte'
Gan [ŋa] 'dent'
Hakka [ŋai] 'I'
Mandarin 北京 [peɪ˨˩tɕiŋ˥] 'Beijing' See Mandarin phonology
Northern Min [ŋui] 'defòra'
Pu-Xian Min [ŋ̍] 'jaune' Only in colloquial speech.
Southern Min [ŋɔ] 'a state in the Zhou dynasty'
Wu [ŋ˩˧] 'cinc'
Xiang [ŋau] 'bolir'
Yuci dialect of Jin [ŋie] 'I'
Chokchi ңыроқ [ŋəɹoq] 'dos'
Chèc tank [taŋk] 'tank' See Czech phonology
dinka ŋa lenga pas reconeguda : din [ŋa] 'qui'
Danés sang [sɑŋˀ] 'cançon' Veire Fonologia danesa
Neerlandés angst [ɑŋst] 'paur' Veire Fonologia neerlandesa
Anglés sing [sɪŋ] 'sing' Restricted to the syllable coda. Veire Fonologia anglesa
Faroese ong [ɔŋk] 'prat'
Fijian gone [ˈŋone] 'enfant'
Tagalòg ngayón [ŋaˈjon] 'ara'
Finlandés kangas [ˈkɑŋːɑs] 'cloth' Occurs in native vocabulary only intervocally and before /k/. Veire Fonologia finlandesa
Francés parking [paʁkiŋ] 'parking lot' Sonque dins de mots manlevats a l'anglés o al chinés. Veire Fonologia francesa
Galèc unha [ˈuŋa] 'una' (f.)
Alemand lang [laŋ] 'long' Veire Fonologia alemanda
Grèc αποτυγχάνω/Modèl:Transl [apo̞tiŋˈxano̞] 'I fail' Veire Fonologia del grèc modèrn
Ebrèu Standard אנגלית [aŋɡˈlit] 'lenga anglesa' Allophone of /n/ before velar stops. Veire Fonologia de l'ebrèu modèrn
Sephardi עין [ŋaˈjin] 'Ayin' See Sephardi Hebrew
Hindustani रंग / رنگ [rəŋɡ] 'color' Veire Hindi–Urdu phonology
Ongrés ing [iŋɡ] 'camisa' Allophone of /n/. Veire Fonologia ongresa
Islandés ng [ˈkøyŋk] 'tunnel' Veire Fonologia islandesa
Indonesian bangun [bäŋʊn] 'se desvelhar'
Inuktitut ᐆᖅ/puunnguuq [puːŋŋuːq] 'gos'
Inuvialuktun qamnguiyuaq [qamŋuijuaq] 'snores'
Irlandés a nglór [ˌə̃ ˈŋl̪ˠoːɾˠ] 'their voice' Occurs word-initially as a result of the consonantal mutation eclipsis. See Irish phonology
Italian anche [ˈaŋke] 'tanben' Veire Fonologia italiana
Itelmèn қниң [qniŋ] 'un'
Japonés Standard 南極/nankyoku [naŋkʲokɯ] 'the South Pole' See Japanese phonology
Eastern dialects /kagi [kaŋi] 'clau'
kagayanen manang lenga pas reconeguda : cgc [manaŋ] 'sòrre ainada'
ket аяң lenga pas reconeguda : ket-cyrl [ajaŋ] 'to damn'
Corean /bang [paŋ] 'room' Veire Fonologia coreana
Luxemborgés keng lenga pas reconeguda : ltz [kʰæŋ] 'degun' Veire Fonologia luxemborgesa
macedonian aнглиски [ˈaŋɡliski] 'English' Occurs occasionally as an allophone of /n/ before /k/ and /ɡ/. See Macedonian phonology
Luganda ŋaaŋa [ŋɑːŋɑ] 'hornbill'
Malay bangun [bäŋon] 'se desvelhar'
Malaiàlam മാങ്ങ [maːŋŋɐ] 'mango'
Maori ngā [ŋaː] 'the'
Marathi संगणक [səŋɡəɳək] 'ordinador' See Marathi phonology
Mari еҥ [jeŋ] 'human'
Nganasan ӈаӈ [ŋaŋ] 'boca'
Nivkh ңамг [ŋamɡ] 'sèt'
North Frisian Mooring kåchelng [ˈkɔxəlŋ] 'stove'
Norvegian gang [ɡɑŋ] 'hallway' See Fonologia norvegiana
punjabi ਵੰ [vəŋ] 'bangle'
persian رنگ [ræːŋɡ] 'color' See Persian phonology
pipil nemanha lenga pas reconeguda : ppl [nemaŋa] 'mai tard'
Polonés[1] bank [bäŋk] 'bank' Allophone of /n/ before /k, ɡ, x/; post-palatal before /kʲ, ɡʲ/.[2][3] Veire Fonologia polonesa
Occitan Provençal vin [viŋ] 'vin'
Rapanui hanga [haŋa] 'bay' Sometimes written Modèl:Angle bracket in Rapanui
Romanés Țara Moților Transylvanian[4] câine [kɨŋi]Modèl:Fix 'gos' Corresponds to Modèl:IPAblink in standard Romanian. See Romanian phonology
Serbo-Croatian[5] станка / stanka [stâːŋka] 'pause' Allophone of /n/ before /k, ɡ/.[5] See Serbo-Croatian phonology
Seri comcáac lenga pas reconeguda : sei [koŋˈkaak] 'Seri people'
Shona nanga [ŋaŋɡa] 'witch doctor'
Slovene tank lenga pas reconeguda : slv-latn [taŋk] 'tank'
Espanhòl domingo [d̪o̞ˈmĩŋɡo̞] 'dimenge' Allophone of /n/. See Spanish phonology
swahili ng'ombe lenga pas reconeguda : swa-latn [ŋɔmbɛ] 'vaca'
suedès ingenting [ɪŋɛnˈtʰɪŋ] 'nothing' See Swedish phonology
Tai าน [ŋaːn] 'trabalh'
Tuamotuan rangi/ragi [ŋaːn] 'cèl'
Tundra Nenets ӈэва lenga pas reconeguda : yrk [ŋæewa] 'head'
Turkmen birmeňzeş [biɾmeŋðeʃ] 'identic'
Venèt man [maŋ] 'man'
Vietnamian ngà [ŋaː˨˩] 'evòri' See Vietnamese phonology
Galés rhwng [r̥ʊŋ] 'entre'
West Frisian kening [ˈkeːnɪŋ] 'rei'
Yi /nga [ŋa˧] 'I'
Yanyuwa [waŋ̄ulu] 'adolescent boy' Post-velar;[6] Contrasts with pre-velar nasal.[6]
Yup'ik ungungssiq [uŋuŋssiq] 'animal'
Zapotèc Zapotèc de Tilquiapan[7] yan [jaŋ] 'còl' Word-final allophone of lenis /n/
  1. Jassem (2003), p. 103.
  2. Gussmann (1974), p. 107, 111 and 114.
  3. Ostaszewska e Tambor (2000), p. 35, 41 and 86.
  4. Pop (1938), p. 31.
  5. 5,0 et 5,1 Modèl:Harvcoltxt
  6. 6,0 et 6,1 Ladefoged e Maddieson (1996), p. 34-35.
  7. Merrill (2008), p. 109.