Eugèni Sobeiran

Eugèni Sobeiran durant la primièra mitat del sègle XX

Eugèni Sobeiran (en francés: Eugène Soubeiran; París, 24 de mai de 1797 - 17 de novembre de 1859) foguèt un quimista e farmacian occitan. Aqueste cercaire d'origina cevenòla descobriguèt al meteis temps que l'alemand Justus von Liebig e l'american Samuel Guthrie lo clorofòrm.

Biografia

Eugèni Sobeiran nasquèt a París en 1797 dins una familha de classa mejana d'origina cevenòla. Darrièr dels 6 enfants d'aquela familha de protestants occitans, l'enfant comencèt a s'interessar a la quimia dins la blancariá de son paire a Houilles, qu'i èra pivelat pel clòr. Quand faguèt 12 ans quitèt lo licèu Louis le Grand per trabalhar amb lo paire; pr'aquò los afars foncionèron pas e lo comèrci foguèt barrat al cap d'un temps. Tre qu'arribèt lo temps de la conscripcion se dirigiguèt cap a la farmaciá militara. Ensagèt de trabalhar puèi per un farmacian parisenc mas se vegèt rebutat per sa talha tròp menuda. Se n'anèt alara a Montpelhièr e trabalhèt per un amic de la familha, lo sénher Posin qu'èra tanben professor de botanica a l'Escòla de Farmacia de la vila. Ailà s'avodèt mai a la coneissença e l'apregondiment de la farmacia dins l'oficina de son patron. Pasmens en 1816 son paire lo cridèt per tal que tornèsse dins la capitala francesa. Trabalhèt alara a l'oficina Montillard de la carrièra Saint Honoré coma segond escolan.

Del temps qu'i trabalhèt estudiava pr'amor de passar lo concors d'internat dels espitals, examen que reussiguèt en 1819 e mai i arribèt en segonda posicion. Foguèt alara mandat coma escolan quimista a la Farmacia Centrala dels Espitals de París. Sa professionalitat e son talent li permetèron de ganhar las medalhas d'argent e d'aur del concors de l'Internat. Qualques ans mai tard, en junh de 1823 foguèt admés al concors de cap dels farmacians dels espitals e destinat a l'Espital de la Pitié. Ailà realizèt mantuna recerca en quimia organica, s'avodèt a l'estudi dels derivats del clòr. Lo 24 de mai de 1824 gràcias a sa tèsi sus la natura quimica de la crèma de tartre solubla per mejan de l'acid boric venguèt farmacian de primièra classa. Qualques ans mai tard, en 1831, obtenguèt en barrejar de clorur de cauç amb d'alcoòl un liquid novèl, lo clorofòrm.

L'an seguent, durant lo mes de març, recebèt una promocion que faguèt d'el lo director de la Farmacia Centrala, carga que servét fins a sa mòrt. Sa progression contunhèt e lo 22 de febrièr de 1833 foguèt nomenat professor adjonch de fisica de l'Escòla de Farmacia de París. L'an seguent, lo 19 d'octobre de 1834 venguèt titular de la cadièra de fisica de l'institucion.

Contunhèt malgrat tot aquò d'estudiar e capitèt de presentar a l'edat de 56 ans, lo 19 d'agost de 1853, se tèsi doctorala de medecina De l'étude de la pharmacologie a Estrasborg. Finalament en 1853 venguèt lo titular de la cadièra de farmacia de la Facultat de Medecina de Pars, foncion qu'ocupèt sonque cinc ans per encausa de sa mòrt que subrevenguèt a l'edat de 61 ans lo 17 de novembre de 1858.

Òbras

• Recherches analitiques [sic] sur la crème de tartre soluble par l'acide borique (1824)
• Manuel de pharmacie théorique et pratique (1826)
• Nouveau traité de pharmacie théorique (1836)
• Mémoire sur les camphènes (1840), amb H. Capitaine
• Précis élémentaire de physique (1842-1844)
• Notice sur la fabrication des eaux minérales artificielles (1843)