Vejatz lo contengut

Edat Modèrna

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Epòca modèrna)
Barra de navigacion entre los periòdes de l'Istòria

v · d · m

Preïstòria

Protoïstòria

Istòria

Paleolitic Mesolitic Neolitic

Edat del Coire Edat del Bronze Edat del Fèrre

Antiquitat Edat Mejana Edat Modèrna

L'Edat Modèrna, ò lei «Temps Modèrnes», es una dei grandei sosdivisions cronologicas de l'istòria; es un tèrme utilizat per leis istorians per se referir au periòde d'Euròpa Occidentala e sei colonias situat entre l'Edat Mejana e l'Edat Contemporanèa. Se considèra tradicionalament que comença amb la casuda de l'Empèri Roman d'Orient (casuda de Constantinòble) (1453) o la descubèrta d'America (1492) e que s'acaba en 1789 amb lo començament de la Revolucion Francesa.

Aqueu periòde se caracterizèt per lo creissement de l'importància de la sciéncia, per lo progrès tecnologic rapid e per lo desvolopament embrionari de la politica civila e de l'economia capitalista. La transicion de l'Edat Mejana a l'Edat Modèrna foguèt pas subita; lei fenomèns principaus liats a la modernitat (lo capitalisme, l'umanisme, leis nacions-estat e d'autrei) s'èran ja gestats dempuei annadas anterioras, encara que dau sègle XV au XVI la rapiditat dei cambiaments e la consolidacion d'aquestei fenomèns foguèron consideradas coma lo començament d'una epòca novèla. Lo procèssus de transformacion comencèt amb lo passatge d'una economia agrària e rurala, basada sus un sistèma politic feudau, a una economia comerciala, mercantila e urbana, basada sus un sistèma politic organizat dins de nacions-estat. Aquela revolucion comencèt au sègle XII amb la consolidacion de mai d'una nacion-Estat e amb la conquista o l'union d'autrei. L'actor sociau dau cambiament foguèt la borgesiá, que favorissiá l'umanisme, leis arts e leis innovacions tecnologicas e scientificas. Es politicament una epòca de predominança clara de la monarquia, amb d'embrions dei país actuaus. Se produtz una expansion territoriala o colonialisme. I a un resorgiment dei ciutats, gràcias au comèrci e au melhorament dei comunicacions. La borgesiá s'impausa progressivament coma classa dominanta. Se produsiguèt una creissença demografica considerabla, liada a la descreissença de la mortalitat, gràcias au progrès scientific. La sciéncia, en fach, creis en prestigi e qualitat gràcias a la predominança de la rason, subretot dins lo periòde apelat Illustracion. I a tres estils artistics basics: la Renaissença, lo Barròc e lo Neoclassicisme. Pendent l'Edat Modèrna lo poder de la religion descreis. Lei luchas religiosas continuan, e se produtz la reforma dau Protestantisme.